Các nước trên thế giới đã có nhiều kế hoạch vận động mạnh mẽ để các di sản nguyên sơ quý giá của họ, các di tích khảo cổ học và các di tích lịch sử được công nhận là di sản thế giới. Sau nhiều lần thảo luận, tổ chức Unesco quyết định 10 điểm mới xứng đáng là Di sản Thế giới để thêm vào danh sách của một nghìn địa điểm mang “giá trị phổ quát cho nhân loại”.
Khu khảo cổ Philippi, Hy Lạp
Khu khảo cổ Philippi (Ảnh: Achilleas Savvopoulos)
Khu khảo cổ Philippi thuộc Hy Lạp, nơi đóng vai trò quan trọng trong cuộc đời và sứ mệnh truyền giáo của thánh Tông đồ Phaolô, đã sáng lập Nhà thờ Kitô giáo đầu tiên trên lục địa châu Âu vào năm 49-50. Đây cũng là địa điểm định cư cổ nhất vào thời đồ đá tại Đông Macedonia và Thrace (một vùng hành chính của Hy Lạp), và một trong những cấu trúc lớn nhất dạng này ở Balkan.
Nhà thờ Notre Dame du Haut
Nhà thờ Notre Dame du Haut của Le Corbusier ở Ronchamp, Pháp (Ảnh: Macduff Everton)
Nhà thờ Notre Dame du Haut do Kiến trúc sư người Pháp và Thụy Sĩ Le Corbusier thiết kế. Ông là một trong số những người đặt nền móng cho sự phát triển của trào lưu Kiến trúc Hiện đại thế kỷ 20. Những di sản kiến trúc của ông trải dài từ Đông sang Tây, rất nhiều trong số đó trở thành Di sản thế giới của nhân loại. Với những ai đã từng tham quan nhà thờ Notre Dame du Haut của Le Corbusier sẽ thấy cảm xúc mãnh liệt tràn ngập, như thể có ma lực toát ra từ đây. Đây cũng là minh chứng cho nỗ lực của Cha Alain Couturier nhằm thuyết phục giáo sỹ vực dậy nghệ thuật Giáo hội thông qua việc đặt niềm tin vào những kiến trúc sư và nghệ sỹ đương đại tài năng nhất. Việc kết hợp giữa sắt, bê tông, kính… có thể không hấp dẫn tất cả mọi người, nhưng các thiết kế này đã khởi đầu cho một trào lưu phá vỡ mọi công ước và mở đường cho một ngôn ngữ kiến trúc mới. Mái bằng bê tông xám xịt, nặng nề, đối lập với mặt tường màu trắng như một sự tán dương phối hợp bậc thầy giữa ánh sáng và cấu trúc của Le Corbusier.
Bến Nhầm
Bến Nhầm (Mistaken Point) tại Newfoundland. (Ảnh: Barrett và Mackay))
Bến Nhầm (Mistaken Point) tại Newfoundland được các thủy thủ đặt tên sau khi họ phát hiện một bến cảng tưởng là an toàn trong một ngày trời sương mù, nhưng cuối cùng lại đâm vào một bờ đá. Tuy những vách đá cheo leo này không được ngư dân ưa thích, nhưng chúng lại là một nơi thú vị cho các nhà khảo cổ vì nơi đây có một bộ sưu tập hóa thạch lớn nhất và đa dạng nhất thế giới. Đảo Newfoundland ở miền đông Canada, là hòn đảo lớn nằm ngoài khơi miền đông Bắc Mỹ, và là đảo lớn thứ 16 trên thế giới, lớn thứ 4 Canada. Nổi tiếng với những bãi biển xanh thơ mộng, sóng vỗ rì rào ngày đêm và nhiều công trình được xây dựng theo kiến trúc Châu Âu nổi tiếng. Những cánh đồng quê yên bình trải dài khắp Newfoundland luôn mang lại cảm giác mới lạ và thích thú cho du khách. Những bến cảng ngày đêm nhộn nhịp, tấp nập nhưng cũng không kém phần xinh đẹp. Cuộc sống của người dân nơi đây cũng rất yên bình, thu nhập chủ yếu từ khai thác thủy hải sản và các loại nông sản. Chèo thuyền trên vịnh cũng là một môn thể thao khá được yêu thích đối với khách du lịch khi đến nơi đây. Biển Newfoundland là nơi tập trung và sinh sống của rất nhiều loài cá voi. Những ngư dân sống ở đây từng bắt được nhiều con cá voi có chiều dài từ 11 đến 16m và với trọng lượng lên đến hàng tấn. Những tảng băng trôi và ngọn hải đăng lịch sử ở Labrador, giống chó Newfoundland nổi tiếng ở đây là một trong những đặc trưng của vùng. Nơi đây lưu giữ các hóa thạch 565 triệu năm tuổi.
Hồ Bắc, Trung Quốc
Rừng Hồ Bắc (Ảnh: Jiang Yong)
Hồ Bắc Shennongjia là hệ sinh thái rừng nhiệt đới, cận nhiệt đới duy nhất còn được bảo tồn nguyên sơ của thế giới. Ngoài khoảng 5.000 thực vật, 3.767 loài thảo dược, 600 loài động vật có xương sống, 4.365 loài côn trùng, 1.300 cá thể khỉ vàng, các loài như kỳ nhông, báo hoa, gấu đen… hiện đang được chính phủ Trung Quốc bảo vệ nghiêm ngặt. Phong cảnh ở đây núi non trùng điệp, mây bồng bềnh như chốn thần tiên.
Bến cảng Nelson ở Antigua
Bến cảng Nelson (Ảnh: Nicola & Remurphy)
Đây là khu Di sản đóng tàu hải quân Antigua và các địa điểm khảo cổ tại Antigua và Barbuda là minh chứng cho quá trình hình thành, phát triển, giải pháp và công nghệ xây dựng các cơ sở hải quân hàng đầu trong thế kỷ 18; khai thác được các đặc điểm điều kiện tự nhiên thuận lợi để xây dựng chiến lược bảo vệ vùng biển Caribe; là thành quả lao động của nhiều thế hệ những người nô lệ châu Phi làm việc trong quân đội Anh. Các khu di tích cần tham quan: Pháo đài Berkeley, xưởng đóng tàu thuyền Nelson được xây dựng từ thế kỷ 18-19, được đặt theo tên của Đô đốc Horatio Nelson sống tại đây từ năm 1784-1787. Các tòa nhà đều được xây dựng từ thế kỷ 18-19 và giữ nguyên thiết kế ban đầu. Trong khu vực có công trình kiến trúc nổi tiếng: Clarence House và Shirley Heights. Sau năm 1815 xưởng đóng tàu giảm tầm quan trọng. Năm 1889, Hải quân Hoàng gia từ bỏ cơ sở này. Ngày nay công trình được sử dụng cho mục đích thăm quan, du lịch và nơi đỗ du thuyền.
Di chỉ mộ đá Antequera ở Andalusia
Di chỉ mộ đá Antequera (Ảnh: Javier Parez Gonzalez)
Tồn tại từ thiên niên kỷ thứ 3 trước Công nguyên, di chỉ mộ đá Antequera là một quần thể các mộ đá nằm gần Antequera, tỉnh Malaga, miền nam Tây Ban Nha. Quần thể này gồm mô đá Menga, Viera, Romeral. Các khu mộ đá này khác nhau về độ tuổi và cấu trúc thiết kế nhưng đều là đại diện cho cấu trúc cự thạch lớn nhất và đầy đủ nhất châu Âu.
Tới nơi này bạn sẽ được thưởng thức những điệu Flamenco bản địa và chiêm ngưỡng Bảo tàng Museo Picasso và cung điện Palacio de Buenavista tại Malaga - cung điện được phục hồi từ thế kỷ 16 với gần 300 công trình trong thành phố, nơi họa sỹ Pablo Picasso ra đời.
Quần đảo Revillagigedo Achipelago
Những đàn cá tại quần đảo Revillagigedo Achipelago (Ảnh: Erick Higuera)
Là nhóm quần đảo ngoài khơi duyên hải đông nam Alaska. Các dãy núi ngầm này nhô lên từ đáy Thái Bình Dương, từ những ngọn núi lửa phun trào cách đây 3,5 triệu năm trước. Các hoạt động của núi lửa tạo ra các khu bảo tồn quan trọng để nghiên cứu về địa chất. Được đặt biệt danh là những “Galapagos nhỏ” của Mexico, các hòn đảo là nơi cư trú của các loài chim biển và môi trường quan trọng cho các loài động vật hoang dã như cá đuối, cá voi, cá heo và cá mập…
Di sản của trường đại học cổ đại Nalanda Mahavihara
Nalanda - trường đại học cổ nhất Ấn Độ (Ảnh: Rajneesh Raj)
Nalanda là trường đại học cổ nhất Ấn Độ bao gồm hệ thống các tháp, đền thờ, khu nhà ở và khu giáo dục, cùng các tác phẩm nghệ thuật quan trọng khác ở bang Bihar, Ấn Độ, tồn tại từ thế kỷ thứ 5 đến năm 1197. Địa điểm này nằm cách Patna chừng 88 km về phía đông nam. Nalanda phát triển rực rỡ trong giai đoạn từ thời vua Śakrāditya đến năm 1197, nhận được sự bảo hộ của các vị hoàng đế theo Ấn giáo thời Đế quốc Gupta cũng như các vị hoàng đế theo Phật giáo như Harsha và những hoàng đế của Đế quốc Pala thời kỳ sau đó. Khu di sản Nalanda được xây dựng bằng gạch đỏ, ngày nay phế tích này nằm trên một diện tích rộng 14 ha. Vào thời hoàng kim của mình, Đại học Nalanda thu hút học giả và sinh viên từ cả các vùng xa xôi như Tây Tạng, Trung Quốc, Hy Lạp, và Ba Tư.
Hang động Gorham
Hang động Gorham (Ảnh: David Lilttschwager)
Hệ thống hang động nổi bật ở phía đông Gibraltar là khu vực được biết đến lưu giữ sự sống cuối cùng của người Neanderthal. Các nhà khảo cổ học đã phát hiện kho báu di tích như các dụng cụ bằng đá và các bản khắc đá trừu tượng trong bốn hang động của Gorham, giúp hiểu được sự tiến hóa của loài người và sự chiếm đóng của người Neanderthal trong khoảng hơn 125.000 năm.
Bích động ở Hoa Sơn
Bích động ở Hoa Sơn (Ảnh: Zhu Qiuping)
38 dãy núi đá vôi này này là dấu vết duy nhất của đời sống và lễ nghi của người Luoyue (Lạc Việt cổ). Các nhà nghiên cứu tin rằng đây là những bức tranh mô tả các buổi lễ về văn hóa trống đồng đã từng phổ biến ở miền nam Trung Quốc. Các bức họa trên vách núi được cho là có niên đại khoảng 1800-2500 năm hoặc 1600-2400 năm tuổi. Thời kỳ vẽ khoảng từ thời Chiến Quốc cuối thời đại nhà Hán, và là tác phẩm nghệ thuật của người Lạc Việt cổ, tổ tiên của người Choang hiện nay. Bức vẽ cổ nhất 16.000 năm, trong khi muộn nhất có niên đại 690 năm tuổi.
Lam Tuệ (Theo NatGeo)
