Ở tuổi 28, chàng trai Kiều Đức Thắng rời thành thị về sống trên một mảnh đất rộng 1.700 m² nằm giữa núi rừng nguyên sơ. Trên mảnh đất đó, Thắng cùng những người cộng sự tạo nên một khu vườn đầy mọi hoa, lá, rau, quả; một ngôi nhà vỏn vẹn 36 mét vuông để hằng ngày nặn gốm, nhuộm vải, làm bánh,… và vô vàn công việc không tên. 

Là ao ước của nhiều con người thành thị, Thắng cũng từng đôi lần chia sẻ trên tạp chí và mạng xã hội về cuộc sống của mình, nhưng những lát chuyện về Thắng dường như chỉ đủ làm người ta càng thêm tò mò: Điều gì khiến chàng trai trẻ đang ở độ tuổi nhiều năng lượng nhất lại lựa chọn lùi về vùng quê? Duy trì cuộc sống mộng mơ hay “ảm đạm” ấy liệu có khó khăn?... Xin được thuật lại với độc giả cuộc phỏng vấn Travellive thực hiện cùng Kiều Đức Thắng - hay, cách chàng trai trẻ đã khiến chúng tôi hoàn toàn tin rằng: bất cứ ai được trở về thiên nhiên, tất cũng là trở về với chính mình.

Chào Thắng. Xin hãy giới thiệu một chút, những điều Thắng muốn độc giả Travellive biết về mình?

Mọi người vẫn quen gọi tôi là Thắng Kiều. Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành Thiết kế Nội thất trường Đại học Kiến trúc Hà Nội, tôi tiếp tục làm công việc thiết kế và sáng tạo tại Hà Nội, Sài Gòn. Đặc thù công việc cũng phải di chuyển khá nhiều nhưng hiện tại tôi đang chọn sinh sống ở một miền đất mới, huyện miền núi - Khánh Sơn (Khánh Hòa) để tập trung cho công việc và lối sống của mình.

Từng sống và làm việc ở hai thành phố sầm uất bậc nhất Việt Nam, và bây giờ, Thắng lại dựng nên một cuộc sống tách biệt hoàn toàn khỏi phố xá và con người hiện đại, chỉ còn lại thiên nhiên. Tại sao?

Đó vốn là mơ ước của tôi; hoặc cũng có thể do bản thân sinh ra ở Mai Châu (Hòa Bình), bao quanh là núi đá, cây và suối, giữa thung lũng rộng lớn, đã hình thành cho tôi lối sống gần gũi với thiên nhiên. Tôi quen với không khí, mùi hương, màu sắc của thiên nhiên, quen với sự khắc nghiệt mà thiên nhiên mang lại. Việc quay trở về sống giữa thiên nhiên đối với bản thân tôi là một câu chuyện bình thường, không có gì đặc biệt.

Nhiều người nghĩ việc sống tự cung tự cấp là một điều gì đó lạ lùng, khác biệt trong thời đại này, nhưng phải chăng con người hiện đại cũng là một cái gì đó lạ lùng và khác biệt so với những quy luật của tự nhiên?

Nhưng Thắng hiện tại vẫn làm một công việc như những “con người hiện đại”, vậy cuộc sống giản đơn này có đem đến khó khăn hay thuận lợi cho công việc của Thắng?

Tự nhiên và văn hóa bản địa là hai thành tố làm nên ý tưởng cho mọi thiết kế của tôi, nhiệm vụ của tôi là đưa những ý tưởng ấy vào cuộc sống. Tôi vẫn đang trong quá trình nghiên cứu tạo ra những sản phẩm nội thất có tính bền vững, nhờ kết hợp với các kỹ thuật chế tác của người bản địa. Ở đây, tôi tìm được những chất liệu phù hợp cho công việc của mình - những thứ mà khi ở thành phố tôi khó có thể kiếm được.

Một dự án khác tôi đang thực hiện là khôi phục lại nghề dệt và nhuộm màu của người Thái - vốn là ham thích và ấp ủ từ lâu đối với nghề dệt bông truyền thống và nhuộm màu tự nhiên của dân tộc mình. Việc sống gần với thiên nhiên tạo điều kiện để tôi khám phá thêm những chất liệu mới từ cỏ cây hoa lá.

Thay đổi một môi trường mới và cuộc sống mới chắc chắn sẽ có nhiều trở ngại. Tuy nhiên những thứ tôi đang thực hiện là những gì tôi mong muốn trong một thời gian dài, tôi đã có thời gian để tìm hiểu, chuẩn bị và bây giờ là lúc để thực hiện nó.

Đây có lẽ là điều mà ai cũng tò mò: Thắng có thể "vẽ" cho mọi người hình dung một ngày của mình sẽ diễn ra như thế nào?

Sống cùng thiên nhiên, tôi được quan sát trọn vẹn sự vận hành kỳ diệu của nó theo từng ngày, tháng, năm và ngược lại, chính thiên nhiên cũng hình thành cho tôi một thời gian biểu hợp lý. Giấc ngủ của tôi được đánh thức cùng lúc với mặt trời và muôn thú khác. Khi tỉnh giấc vào buổi sáng, tôi có thể nhận biết khoảng thời gian đó là 5h15 hoặc 5h30 dù ngày hôm đó có mưa phùn hay sương phủ kín. Công việc ngoài trời sẽ kết thúc khi mặt trời chiếu những ánh nắng trên các luống cây, lúc đó tôi biết đã khoảng 9h hoặc 10h. Khi nhìn ánh nắng xuyên qua các mành tre, tạo thành những sọc kẻ trên tường với màu vàng ấm nóng, tôi lại biết đó là khoảng 5h chiều, là lúc mình cần phải dọn dẹp tất cả những công việc trong một ngày để chuẩn bị cho bữa tối. Bữa tối diễn ra từ khi bầu trời còn chập choạng sáng cho tới khi tối sầm lại, chuyển thành màu đen sẫm, đó là khoảng 7h và bữa ăn kết thúc, có khi là sớm hơn.

“Quy đổi” giờ giấc là vậy, song tôi thường dựa theo điều kiện của tự nhiên để sinh hoạt và làm việc chứ không có một thời gian chính xác và cụ thể. Mỗi ngày của tôi đều có sự thay đổi và khác nhau. Tôi không ép bản thân chạy theo thời gian, mà để cơ thể mình tự cảm nhận và làm theo những gì nó thấy phù hợp.

Như vậy có bay bổng quá không so với “múi giờ” chung của mọi người?

Tôi không tự tạo ra thời gian đó mà chính là nhịp vận hành của tự nhiên đã hình thành thời gian biểu cho tôi và cả những người dân sống trong “làng”, những người ở quê, họ cũng đang sống như vậy. Trong sự tự do ấy tôi thấy mình được thiên nhiên rèn cho những thói quen, kỷ luật và làm việc có kế hoạch hơn.

Thắng cũng thường chia sẻ về các bữa ăn "xanh" của mình trên mạng xã hội. Nhưng Thắng có chủ động chọn chế độ ăn này hay đó là lựa chọn bất đắc dĩ khi sống giữa núi rừng?

Việc tự chăm sóc một khu vườn để có đồ ăn cho mình là điều tôi luôn mong muốn được thực hiện. May mắn là điều kiện khí hậu ở đây khá thuận lợi cho cây cối phát triển, mọi cây, củ trong vườn của tôi đều sinh trưởng theo cách tự nhiên, cây khỏe mạnh cho ra sản phẩm tốt, cây yếu sẽ tự động chết đi và làm phân ủ cho những cây còn lại. Hiện tại tôi chưa được sử dụng 100% sản phẩm từ vườn của mình, bù lại vẫn có thêm nhiều lựa chọn an toàn khác từ chợ địa phương và tại vườn của người dân bản địa.

Việc chế biến đồ ăn cũng không mất nhiều thời gian bởi rau, củ hái trực tiếp, dùng ngay trong bữa ăn đều còn nguyên vị ngọt và tươi. Nếu muốn món ăn thêm hương vị, tôi sử dụng những gia vị vùng nhiệt đới như tiêu, quế, hồi, sả, hạt dổi, gừng, tỏi...; còn để món thêm đậm đà thì chỉ cần chút muối hoặc nước mắm nhà làm chứ không dùng bất kỳ loại gia vị nào khác.

Miền đất nhiệt đới này cũng ban tặng cho chúng tôi vô vàn trái cây trù phú: xoài, mít, dứa, sầu riêng, chôm chôm, bưởi, đu đủ… Nhưng mùa nào trái đó, các loại quả đến mùa thu hoạch chỉ được một hai tháng là hết, vậy nên tôi thường chế biến chúng thành những sản phẩm để dùng dần như làm mứt xoài, dứa, chanh, cam… hay muối chua các loại củ, quả để ăn kèm trong mỗi bữa ăn.

Mọi mặt cuộc sống đều gắn với thiên nhiên, Thắng có tự tin mình đã hiểu nó?

Tôi đã, đang và sẽ tiếp tục học hỏi những gì thiên nhiên có. Ít nhất, tôi đã hiểu rằng thiên nhiên không phải lúc nào cũng là những cảnh sắc tuyệt vời, những trái cây trĩu mọng, những vườn hoa rực rỡ mà bên trong nó là cả một cuộc chiến đấu khốc liệt của cây và các loài thiên địch, cây cũng phải đấu tranh với địa hình, thời tiết để sinh tồn và phát triển, nó sẽ chết nếu không đâm rễ thật sâu để vượt qua được mùa hạn, nó sẽ chết nếu không đủ khỏe để chiến đấu với những bệnh hại.

Tôi vẫn cố gắng tạo ra một môi trường sinh thái tự nhiên, nơi mọi loại thuốc và chế phẩm sinh học đều là thừa thãi. Khu vườn của tôi không sử dụng bất kỳ loại hóa chất nào, cây cối được mọc tự nhiên theo mùa, côn trùng và các loại bọ cũng được tự do sinh sống, không cần phải tiêu diệt, vì sự đa dạng cân bằng sinh thái sẽ tự vận hành và tự đào thải chúng.

Vậy Thắng có dự định sẽ duy trì cuộc sống này trong lâu dài?

Tôi coi sức khỏe là thứ quan trọng và cần thiết nhất giúp cơ thể con người tồn tại, để có sức khỏe thì phải biết cách chăm sóc, bảo dưỡng và chọn lọc những thứ ảnh hưởng trực tiếp tới cơ thể. Đó là đất, nước, không khí, thực phẩm,... Vậy nên, thiên nhiên sẽ luôn là lựa chọn của tôi để duy trì cuộc sống.

Đến thời điểm này mới chỉ là sự khởi đầu cho một cuộc sống mới, tôi còn mong muốn khu vườn của mình trong tương lai sẽ có đủ thực phẩm để cung cấp cho những người thân đang sống trong thành phố; sẽ có đủ nguyên liệu để tạo ra những sản phẩm bảo vệ môi trường.

Và một lời nhắn sau cùng dành tới cho mọi người?

Xã hội hiện đại và đô thị đang phát triển quá nhanh, có thể khiến cho mọi người chưa kịp định hình lại cuộc sống như nào là tốt nhất, và quên mất rằng vẫn còn những sự lựa chọn khác cho mình. Nhưng con người và thiên nhiên vốn là hai thành tố không thể tách rời, tôi sẽ luôn lựa chọn được sống cùng và trở thành một phần trong thế giới tự nhiên, có thể bạn cũng vậy?

Yendu Farm

Yendu Farm là tên gọi mới cho khu vườn - trang trại của Thắng, nơi Thắng cùng cộng sự sáng tạo ra các sản phẩm như tinh dầu, nước cất, trà, đồ ăn... Tất cả đều được chế biến theo phương thức thủ công 100%, không dùng chất bảo quản, phụ gia. Một số sản phẩm được yêu thích nhất của Yendu Farm hiện nay là nước cất củ riềng/trầu không, dầu xua đuổi côn trùng, tinh dầu thiên nhiên từ sả/quế/hồi/long não...