400 năm bảo tồn truyền thống làm đèn lồng
Đèn lồng là một trong biểu tượng của Hội An, Quảng Nam, Việt Nam. Cuối thể kỷ XVI, người Trung Hoa và Nhật Bản đến Hội An định cư và buôn bán, mang theo chiếc đèn lồng. Chiếc đèn rực rỡ được sử dụng phổ biến khắp nơi, từ nhà cho đến cửa hàng, hội quán của người Hoa, người Nhật và người Việt. Đến nay, người dân Hội An đã bảo tồn, duy trì và phát triển nghề làm đèn lồng truyền thống hơn 400 năm.
Theo thống kê, hiện nay Hội An có hơn 32 cơ sở làm và bán đèn lồng. Đèn lồng Hội An được xuất khẩu nhiều nơi trên thế giới, ở các nước châu Á, châu Âu, châu Mỹ. Đèn lồng truyền thống Hội An được vinh danh là di sản văn hóa thế giới.
Quy trình làm đèn lồng truyền thống
Đèn lồng truyền thống được làm thông qua 2 công đoạn chính: làm khung tre và bọc vải.
Làm khung tre: Trước tiên tre cần được ngâm kĩ trong nước muối suốt 10 ngày để tránh mối mọt, sau đó phơi khô, chẻ ra và vót thành từng nan mỏng tùy theo kích cỡ của từng loại đèn. Sau đó nan được gắn vào 2 vòng gỗ ở 2 đầu, tiếp theo được kết nối bằng các sợi dây dù. Cuối cùng người thợ sẽ dùng tay chỉnh sửa để có một khung đèn cân xứng.
Bọc vải: Vải bọc đèn lồng thường là vải xoa hoặc vải lụa tơ tằm nhiều màu sắc, có độ dai để khi căng ra không bị rách. Trước tiên vải được cắt ra làm nhiều mảnh cân đối với kích thước của đèn. Tiếp theo, người thợ sẽ bôi keo rồi dán lên khung đèn. Công đoạn căng vải đòi hỏi người thợ phải cực kỳ khéo léo để căng thẳng góc ở những đoạn cong. Dán vải xong, người thợ sẽ dùng kéo để cắt tỉa sau đó dùng chuôi gắn vào khung đèn.
Chuôi đèn được làm bằng sợi tơ nhân tạo gắn với một viên bi gỗ. Một chiếc đèn lồng cần 4 ngày để hoàn thiện, từ khi vót nan cho đến khi xong 2 chiếc đèn lồng cộng với 3 công đoạn vẽ, trang trí.
Lễ hội thả đèn hoa đăng
Hằng tháng vào ngày 15 Âm lịch, phố cổ Hội An tổ chức lễ hội Đêm rằm. Từ 18 giờ, xe cộ sẽ bị cấm lưu thông tại các tuyến đường ven sông Hoài thuộc khu phố cổ. Không gian yên tĩnh không tiếng động cơ và ánh đèn điện nhường chỗ cho đèn lồng được thắp sáng.
Khi đến Hội An vào dịp Lễ hội Trăng rằm, du khách như được đắm chìm trong không gian nhiều thập kỷ trước. Vào ngày này, người dân địa phương sẽ thắp hương trên bàn thờ tổ tiên cầu mong may mắn. Khách du lịch có thể thả hoa đăng cầu an, hòa mình trong không gian lung linh huyền ảo và thưởng thức các hoạt động nghệ thuật truyền thống.
Đèn hoa đăng gồm một chiếc đèn nến nhỏ nằm trong khung giấy hình bông hoa, được thắp sáng nhằm mục đích tôn vinh những giá trị tinh thần, giá trị tâm linh và văn hóa của người Việt Nam. Mỗi chiếc hoa đăng được thả xuống dòng sông sẽ gửi gắm một lời cầu nguyện của mỗi người.
Trên sông Hoài chảy qua Hội An, vào lúc đêm xuống có hàng nghìn chiếc hoa đăng được thả sáng lung linh cả một khúc sông dài và trở thành biểu tượng của đô thị cổ nhỏ bé.
