Tour herping rừng đêm tại TP.HCM
Từ lâu, các loại hình du lịch sinh thái với các hoạt động như đi bộ đường dài (trekking) hay leo núi (hiking) đã không còn xa lạ với những ai đam mê “xê dịch”. Gần đây, hình thức du lịch herping gần gũi với tự nhiên cũng thu hút không ít sự quan tâm, đặc biệt là khách du lịch ngoài nước muốn khám phá thiên nhiên Việt Nam.
Những chuyến herping thường diễn ra vào ban đêm trong những khu rừng với chặng hành trình kéo dài hàng chục km
Herping là một thuật ngữ xuất phát từ “Herpetology” thuộc ngành nghiên cứu bò sát và lưỡng cư. Đây là hoạt động dã ngoại tại các khu vực rừng rậm nhằm tìm kiếm, quan sát, chụp ảnh và ghi hình các loài bò sát và lưỡng cư, đặc biệt là rắn trong môi trường sống tự nhiên. Herping thường diễn ra vào ban đêm vì đa số các loài bò sát, lưỡng cư đều hoạt động trong thời gian này. Tuy nhiên, vẫn có những buổi herping diễn ra vào ban ngày để tìm kiếm các loài như rắn hổ.
Người dẫn đoàn herping phải có kiến thức tốt về bò sát, lưỡng cư và quan sát, định vị tốt con vật trong điều kiện ánh sáng kém
Vốn yêu thích thiên nhiên nên trong lần đầu đến Việt Nam, anh Benjamin McShane (30 tuổi, đến từ New Zealand) đã kết nối ngay với Viet Herping - một nhóm bạn trẻ thường tổ chức tour herping gây quỹ tái thả, bảo tồn rắn Việt Nam.
Sau hai chuyến herping tại Tuyên Quang và Hà Nội, anh Benjamin tiếp tục khám phá rừng đêm tại Núi Dinh (TP.HCM) cùng hướng dẫn viên Phan Tấn Lộc cùng hai người bạn yêu bò sát khác. Cả nhóm “phượt” xe máy từ trung tâm thành phố đến Núi Dinh từ trưa. Chờ khi màn đêm buông xuống, cũng là lúc chuyến herping bắt đầu.
Với những trang thiết bị cơ bản gồm đèn pin, dụng cụ y tế, áo mưa… Tấn Lộc dẫn vị khách đi qua những cung đường mòn thường có nhiều bò sát, lưỡng cư của khu rừng. Đi được hơn 3 km, nhóm bắt gặp một con rắn lục đuôi đỏ đang ngụy trang, nằm im lìm trên một nhánh cây nhỏ. Thấy loài rắn yêu thích, anh Benjamin thích thú quan sát con vật khá lâu. Anh cũng được hướng dẫn tương tác gián tiếp với con vật bằng cây móc rắn với khoảng cách an toàn vì đây là loài có độc.
Tuy nhiên, nọc độc thường được rắn sử dụng để săn mồi và tự vệ, do đó, con vật sẽ không chủ động tấn công con người trừ khi bị làm phiền hoặc tiếp xúc sai cách.
Anh Benjamin được Tấn Lộc hướng dẫn chụp ảnh rắn lục đuôi đỏ một cách an toàn
Dù đã thực hiện nhiều chuyến herping ở hơn 35 quốc gia nhưng đây là lần đầu anh Benjamin nhìn thấy rắn lục đuôi đỏ
Đi để kể câu chuyện bảo tồn
Mỗi chuyến herping thường kéo dài 3 ngày hai đêm nhằm tăng sát xuất gặp nhiều loài bò sát, lưỡng cư nhất có thể, giúp du khách tận hưởng chuyến đi một cách trọn vẹn nhất. Dẫu vậy, thời tiết và mật độ đa dạng sinh học mới là yếu tố cốt lõi giúp hướng dẫn viên herping và du khách có cơ hội tìm thấy và quan sát những loài vật này trong tự nhiên.
Tuy nhiên, loài rắn nói riêng và những loài bò sát, lưỡng cư nói chung thường được gắn nỗi sợ cùng quan điểm “thà giết lầm còn hơn bỏ sót” nên số lượng loài ngoài tự nhiên cũng bị đe dọa không ít. Dẫu vậy suốt 6 năm qua, nhóm bạn trẻ Viet Herping vẫn miệt mài với hành trình lan tỏa thông điệp bảo tồn loài động vật hay bị “gieo tiếng ác” này.
Nhóm tìm thấy một con rắn chàm quạp ở bìa rừng trong đêm herping thứ hai tại Núi Dinh
Đằng sau những chuyến du lịch sinh thái, là những đôi chân không mỏi miệt mài tìm kiếm, ghi lại hình ảnh và cung cấp thông tin chính xác về những loài bò sát, lưỡng cư trong những khu rừng rậm trải dài trên khắp dải đất hình chữ S.
“Khoảng thời gian đầu khi đi ‘soi rắn’, khó khăn lớn nhất là không có nhiều chi phí. Có lúc, mình và một người bạn trong nhóm phượt hàng trăm cây số đến rừng khi trong túi chỉ có 150 nghìn đồng để đổ xăng. Đến nơi, tụi mình mắc võng ngủ lại ở rừng rồi đi bộ tìm kiếm các loài bò sát. Khi xong việc thì lại chạy xe về thành phố với cái bụng đói meo”, Nguyễn Minh Phú - founder nhóm Viet Herping - chia sẻ.
Ban đầu, Minh Phú và những đồng đội bắt đầu những chuyến đi vì yêu thích loài rắn, mong muốn cung cấp thông tin về loài vật này, giúp người dân hiểu hơn về chúng và nhận ra đây cũng là loài xứng đáng được bảo tồn như bao loài động vật hoang dã khác.
Sau khi chụp ảnh, nhóm sẽ thả con vật về tự nhiên
Thế rồi những chuyến đi cứ thế nối dài, nhóm bạn trẻ cũng được nhiều người biết đến hơn. Trong số đó có những vị khách phương xa mong muốn được nhóm hướng dẫn khám phá thế giới bò sát trong những khu rừng Việt Nam. Mối duyên với công việc đặc biệt nảy mầm từ đó. Thế nhưng, với Viet Herping, họ không chỉ là những hướng dẫn viên kể câu chuyện của những loài vật ít được yêu mến trong tự nhiên, mà còn là những người trẻ trách nhiệm với nỗ lực giữ lại mắc xích quan trọng trong chuỗi cân bằng sinh thái - rắn.
Với lợi nhuận thu được từ hoạt động du lịch, Viet Herping dùng để duy trì hoạt động bảo tồn rắn với dự án Viet Snake Rescuer nhằm hạn chế xung đột giữa người và rắn trong khu dân cư, hỗ trợ tái thả con vật về với ngôi nhà tự nhiên, nơi chúng thuộc về.
Nhóm chụp ảnh một con kỳ tôm (rồng đất)
Lưu ý khi tham gia tour herping tại Việt Nam:
- Để một chuyến herping diễn ra an toàn, du khách không chỉ cần một thể trạng khỏe mà còn tuân thủ tuyệt đối những hướng dẫn của người dẫn đoàn khi tiếp xúc hoặc quan sát rắn.
- Du khách cũng không được có hành vi làm hại hay bắt con vật ra khỏi môi trường tự nhiên vì bất kỳ mục đích nào.
- Hiện các tour herping tại Việt Nam hiện thu hút chủ yếu khách nước ngoài với mức phí từ 150 - 3.300 USD và sẽ thay đổi tùy thuộc nhu cầu và số lượng tham gia.
- Việc du khách nước ngoài tham gia tour herping thông qua Viet Herping không chỉ giúp quảng bá thiên nhiên Việt Nam đến bè bạn quốc tế mà còn góp phần ủng hộ hoạt động bảo tồn. Một phần chi phí từ hoạt động du lịch sẽ được Viet Herping phục vụ công tác tiếp nhận và tái thả rắn về tự nhiên, hạn chế "xung đột" giữa rắn và con người trong khu dân cư.
