Trung Quốc có rất nhiều món ăn tuyệt vời để thưởng thức vào những ngày se lạnh. Bạn có thể thưởng thức nồi lẩu Trùng Khánh cay, những thố dimsum nóng hổi, hay những chứng chiếc bánh trứng ngọt ngào… Tuy nhiên, nếu bạn muốn tìm đến một món ăn mới lạ cùng những nguyên liệu phong phú malatang sẽ là một món ăn đáng trải nghiệm.
Malatang là một món ăn đường phố phổ biến tại Trung Quốc, bạn có thể tìm và thưởng thức nó tại bất kỳ địa điểm nào trên đất nước này. Món Malatang bắt nguồn từ tỉnh Tứ Xuyên, tên của nó trong tiếng Trung giản thể được viết là 麻辣烫; bính âm: málàtàng, nghĩa “tê cay nóng”. Tên món ăn này được đặt theo thành phần chính của nó, sốt mala, kết hợp với thật nhiều hạt tiêu và ớt bột Tứ Xuyên. Từ mala được tạo thành từ các ký tự Trung Quốc tê (ma) và cay (la) ám chỉ cảm giác cay nóng trong miệng sau khi ăn.
Vào thời cổ đại, chèo thuyền là một nghề khá phổ biến tại Trung Quốc, nhiều người kiếm sống bằng cách chèo, kéo thuyền. Làm việc dưới thời tiết ẩm ướt và sương mù khiến họ cảm thấy rất mệt mỏi và lạnh, chính vì thế, những người thuyền công và tiềm phu đã sáng tạo ra món malatang để thưởng thức khi đói. Họ dùng số rau có được (mua hoặc hái) bỏ vào nồi canh, tiếp đến cho thật nhiều gia vị như tiêu, gừng, ớt Tứ Xuyên... để tiêu trừ bớt cái lạnh. Vì sự đơn giản và tiện dụng trong cách nấu, món ăn này bắt đầu lưu truyền nhanh chóng. Nhiều người ở bên các bến sông, đò bắt đầu học theo. Họ đặt nguyên liệu và nước dùng ở hai đầu đòn gánh rồi mang đi bán dạo, vừa đi bộ vừa rao, dần dần malatang trở nên phổ biến và xuất hiện ở khắp nước Trung Quốc.
Điểm đặc biệt ở malatang là những nguyên liệu sẽ được làm thành từng xiên. Các loại thịt, rau được thái thành từng lát mỏng, sau đó, xâu qua cây xiên tre khiến món ăn trông thật thú vị, vui mắt. Thành phần của malatang rất đơn giản và phổ biến, gần như mọi thành phần của lẩu đều được sử dụng trong món ăn này. Bạn có thể lựa chọn từ thịt lợn, thịt bò, thịt gà, thịt cừu... đến các loại hải sản như cá, tôm, mực.... hoặc những loại rau củ ưa thích để nấu cùng nước dùng. Theo thời gian, nguyên liệu của malatang ngày càng đa dạng hơn, nhiều cửa hàng có phục vụ cả thịt viên, cá viên, xúc xích, há cảo…
Rau củ cho malatang được chia thành hai loại khác nhau: có lá và không lá. Các loại có lá bao gồm rau diếp, bắp cải Trung Quốc, rau mùi và rau bina, nhưng thường thì chúng chỉ được trang trí để trông món ăn trông thích mắt hơn. Các loại rau củ không lá thường bao gồm bông cải xanh, súp lơ, khoai tây, khoai mỡ, ngô, củ sen, măng và nấm. Những loại rau củ này sẽ giữ được rất nhiều hương vị từ nước dùng và bản thân chúng cũng giúp làm gia tăng hương vị món ăn.
Mì và đậu phụ luôn là thành phần chủ đạo trong món malatang. Có rất nhiều loại mì khác nhau để thực khách lựa chọn: mì khoai tây, ramen, mì trứng, bún, mì gạo... Đậu phụ cũng vậy, từ đậu phụ mềm, đậu phụ Nhật Bản, đậu phụ bóng, đậu phụ đông lạnh, mì đậu phụ, váng đậu… Sự đa dạng ấy giúp cho khách hàng có thể thoải mái lựa chọn. Vì món ăn là một biến thể của lẩu Tứ Xuyên nên các loại gia vị của nó cũng tương tự loại lẩu này, bao gồm dầu ớt Tứ Xuyên và hạt tiêu xay, những loại gia vị này đem đến hương vị tê và cay nồng. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể ăn cay tốt nên những hàng quán bán malatang bắt đầu cho ra những loại gia vị khác để thay thế hoặc giảm bớt độ cay của món ăn. Giờ đây, thực khách có thể thử một số loại nước sốt như: nước sốt đậu phộng, hạt vừng, giấm...
Không giống như lẩu, malatang không có nồi nước dùng riêng cho từng bàn. Thay vào đó, thực khách sẽ lựa chọn từng món ăn được xiên thành que cùng nước dùng, sau đó chuyển cho người phục vụ. Món ăn sẽ được nấu và bỏ vào một chiếc bát để ăn tại chỗ hoặc mang đi.
Như một món salad tự làm, thực khách có thể tùy chỉnh mọi thứ về malatang, từ nguyên liệu cho đến các gia vị, mức độ cay. Sự tiện lợi, phong phú đã giúp cho malatang ngày càng nổi tiếng và trở thành một trong những món ăn bạn nên thử nhất khi đến Trung Quốc. Còn gì tuyệt vời hơn khi vào thời tiết se lạnh được thưởng thức một tô malatang nóng hổi, thơm nức.
