Tết Nguyên đán không chỉ là dịp lễ quan trọng nhất trong năm mà còn là một nét văn hóa đặc sắc của người châu Á. Nó gắn liền với những truyền thuyết, câu chuyện cổ tích về sự sinh sôi, nảy nở của thiên nhiên và sự đoàn tụ của gia đình. Mặc dù có nhiều điểm chung, nhưng mâm cỗ ngày Tết ở mỗi quốc gia lại mang những nét đặc trưng riêng, phản ánh văn hóa ẩm thực đa dạng của châu Á. Mỗi món ăn trong mâm cỗ đều mang một ý nghĩa sâu sắc, gửi gắm những lời chúc tốt đẹp như sức khỏe, giàu sang, may mắn, hạnh phúc…
Việt Nam
Mâm cỗ Tết của người Việt Nam là một bức tranh ẩm thực đa sắc màu, phản ánh sự phong phú và tinh tế của nền văn hóa ẩm thực Việt. Tùy thuộc vào từng vùng miền, mâm cỗ Tết sẽ có những nét đặc trưng riêng. Miền Bắc với thịt đông, canh măng, bánh chưng; miền Trung với nem chua, bánh tráng cuốn; miền Nam với bánh tét, thịt kho tiêu...
Mỗi món ăn đều được chế biến tỉ mỉ, mang trong mình những hương vị đặc trưng và câu chuyện riêng. Bánh chưng xanh mướt tượng trưng cho đất, thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với tổ tiên và đất trời. Gà luộc vàng óng tượng trưng cho sự may mắn, xôi gấc đỏ thắm tượng trưng cho sự sung túc, thịt kho tàu đậm đà hương vị tượng trưng cho sự ấm cúng,...
Tết âm lịch là dịp lễ quan trọng nhất trong năm đối với người dân Việt Nam, là dịp để người người nhà nhà dâng lên tổ tiên những sản vật quý nhất, ngon nhất
Bánh chưng, biểu tượng của ngày Tết cổ truyền Việt Nam, với hình vuông xanh mướt như ngọc bích, được gói bằng lá dong thơm lừng, bên trong là lớp gạo nếp dẻo quyện cùng đậu xanh bùi béo và thịt ba chỉ thơm ngon. Còn bánh tét, với hình trụ dài, được gói bằng lá chuối, mang đến một hương vị thơm ngon đặc trưng của miền Tây. Cả bánh chưng và bánh tét đều là kết quả của một quá trình làm bánh tỉ mỉ, cầu kỳ, thể hiện sự trân trọng của người Việt đối với truyền thống.
Bên cạnh đó, chả giò/chả nem giòn rụm, vàng óng cũng là món ăn không thể thiếu trên mâm cỗ ngày Tết. Với lớp vỏ bánh tráng mỏng giòn, bên trong là nhân thịt xay, tôm, mộc nhĩ quyện với nhau tạo nên một hương vị thơm ngon khó cưỡng. Mỗi món ăn đều mang một ý nghĩa sâu sắc, thể hiện sự đoàn kết, sum họp của gia đình và những ước mong về một năm mới an lành, hạnh phúc. Hương thơm của bánh chưng, bánh tét, vị giòn tan của chả giò/chả nem đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức tuổi thơ của mỗi người Việt.
Những món ăn dân dã nhưng chứa đựng những tấm lòng thành
Thịt đông, món ăn đặc trưng của miền Bắc, là một tuyệt tác ẩm thực, được chế biến từ những nguyên liệu đơn giản như chân giò hoặc thịt gà, nhưng qua bàn tay khéo léo của người nội trợ, thịt đông trở thành một món ăn tinh tế, thanh mát. Trong khi đó, thịt kho tàu lại mang đến một hương vị đậm đà, béo ngậy, đặc trưng của miền Nam. Miếng thịt ba chỉ thấm đượm gia vị, quyện cùng nước dừa béo ngậy, tạo nên một món ăn khó cưỡng. Cùng với trứng luộc lòng đào, thịt kho tàu trở thành một trong những món ăn không thể thiếu trên mâm cơm ngày Tết.
Hàn Quốc
Cũng giống như người Việt, Hàn Quốc đón Tết Nguyên đán cổ truyền vào ngày mùng 1 tháng giêng âm lịch với tên gọi Seollal. Bên cạnh tết Trung thu thì đây là ngày lễ quan trọng nhất trong năm của người Hàn Quốc, không chỉ đánh dấu sự chuyển giao năm cũ - năm mới, mà còn là dịp để con cháu trong nhà tụ họp, tỏ lòng thành kính với tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
Mâm cơm đầu năm là một phần rất quan trọng trong Tết của người Hàn Quốc, với rất nhiều món ăn hấp dẫn
Mâm cỗ ngày Tết của người Hàn Quốc được đánh giá khá cầu kỳ và phong phú. Mỗi món ăn đều được chế biến tỉ mỉ, mang đến một trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời. Từ những chiếc mandu nóng hổi, thơm lừng nhân thịt đến bát dduk guk với nước dùng trong vắt, ngọt thanh, hay những miếng galbijjim mềm mại, đậm đà, tất cả đều tạo nên một bữa tiệc thị giác và vị giác khó quên. Không chỉ vậy, mâm cỗ Tết Hàn Quốc còn thể hiện sự tinh tế trong cách bày trí, với những màu sắc tươi tắn, hài hòa, tạo nên một bức tranh ẩm thực đầy hấp dẫn.
Họ sử dụng từ những sản vật là thành quả của một năm lao động và mang ý nghĩa ước nguyện cho một năm mới tốt lành, hạnh phúc
Canh bánh gạo truyền thống (Tteokguk) là món ăn không thể thiếu trong dịp này. Chiếc bánh gạo Tteokguk tượng trưng cho tuổi mới, sự trường thọ, đến những chiếc Jeon vàng rụm, mang ý nghĩa viên mãn, đủ đầy. Bát Japchae với những sợi miến óng ánh, quyện cùng rau củ tươi ngon, không chỉ mang đến hương vị thơm ngon mà còn tượng trưng cho sức khỏe và sự hài hòa. Sườn bò hầm, món ăn cao cấp, tượng trưng cho sự thịnh vượng và danh vọng, càng làm tăng thêm sự sang trọng cho mâm cỗ. Và tất nhiên, không thể thiếu Kimchi - linh hồn của ẩm thực Hàn Quốc, tượng trưng cho sức khỏe và sự trường tồn. Trong không khí ấm cúng của gia đình, việc cùng nhau thưởng thức mâm cỗ Tết là dịp để mọi người gắn kết, chia sẻ niềm vui và gửi gắm những lời chúc tốt đẹp nhất cho năm mới.
Ngày đầu năm mới tại Hàn cũng là dịp để các gia đình sum vầy bên nhau, ăn bữa cơm đầu năm, chơi những trò chơi dân gian và thực hiện các nghi thức truyền thống
Trung Quốc
Mâm cỗ Tết Nguyên đán của người Trung Quốc là một bức tranh ẩm thực sống động, muôn màu muôn vẻ, thay đổi theo từng vùng miền. Tuy nhiên, ẩn sau sự đa dạng ấy là những nét chung thể hiện sự cầu kỳ và ý nghĩa sâu sắc. Ở đây, khác nhau theo từng vùng miền nhưng nhìn chung sẽ có những món ăn cơ bản như bánh bao, cá, mỳ trường thọ, gà nguyên con, bánh tổ, món cuộn, sủi cảo, mâm trái cây....
Mỗi món ăn Trung Hoa không chỉ ngon miệng, đẹp mắt, bổ dưỡng mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc, thâm thúy
Bánh bao tròn trịa tượng trưng cho sự đoàn viên, cá nguyên con biểu trưng cho sự dư dả, còn mỳ trường thọ lại mang đến những lời chúc về tuổi thọ. Đặc biệt, sủi cảo - món ăn được yêu thích nhất trong dịp Tết - không chỉ là món ngon mà còn là biểu tượng may mắn. Hình dáng lưỡi liềm của sủi cảo gợi liên tưởng đến những đồng tiền vàng bạc, mang đến những mong ước về sự giàu sang, phú quý cho gia đình. Tất cả hòa quyện lại tạo nên một bữa tiệc thịnh soạn, ấm cúng, xua tan đi cái lạnh giá của mùa đông và mang đến một năm mới đầy hy vọng.
Các món ăn trên mâm cơm ngày Tết của họ đều có ý nghĩa, trong đó không thể thiếu đĩa sủi cảo, dù là sủi cảo hấp hay rán đều được
Người Trung Quốc có phong tục ăn cá vào dịp Tết Nguyên đán với mong muốn có một năm mới dồi dào, dư dả. Trong tiếng Trung, từ "cá" đồng âm với từ "dư", mang ý nghĩa thừa thãi và phong phú. Cá thường được hấp cả con để biểu tượng cho sự trọn vẹn.
Bánh tổ - loại bánh làm từ gạo nếp có vị ngọt, được xem là món ăn mang lại may mắn và thành đạt trong năm mới. Từ “gao” trong “nian gao” có cách phát âm giống với từ "cao" nghĩa là cao hơn, tốt hơn.
Singapore
Tết Nguyên đán ở Singapore, với sự giao thoa tinh tế giữa truyền thống Trung Hoa và văn hóa địa phương, là một lễ hội ẩm thực vô cùng phong phú. Mâm cỗ Tết không chỉ là bữa ăn mà còn là một câu chuyện về văn hóa, lịch sử. Món cá tượng trưng cho sự dư dả, yusheng (gỏi cá) mang đến những lời chúc may mắn, tài lộc. Bánh in, pen cai, bánh tổ... mỗi món ăn đều ẩn chứa những ý nghĩa sâu sắc, gửi gắm những mong ước tốt đẹp của người dân Singapore.
Món ngon ngày Tết của người Singapore mang nhiều ý nghĩa về sự thịnh vượng, bình an đồng thời thể hiện tinh hoa văn hóa dân tộc
Yu Sheng, món salad may mắn, không chỉ là một món ăn đơn thuần mà còn là một nghi thức mang đậm nét văn hóa của người Singapore. Khi thưởng thức Yu Sheng, mọi người cùng nhau thực hiện nghi thức "lo hei" - một hành động tung cao đĩa salad với những lời chúc tốt đẹp. Mỗi động tác tung, mỗi lời chúc đều mang ý nghĩa sâu sắc, gửi gắm những mong ước về một năm mới sung túc, thịnh vượng.
Những miếng Bakkwa mặn ngọt, béo ngậy, thái thành từng miếng vuông được nướng cháy trên than thơm lừng cực kỳ phổ biến ở Singapore, đặc biệt trong dịp Tết Nguyên đán. Món ngon này xuất phát từ phương pháp nấu và kỹ thuật bảo quản độc đáo của người Trung Quốc nhưng đã được bản địa hóa, sử dụng nướng than thay vì phơi khô trong không khí, với một số biến thể bao gồm cả ớt.
Mâm cỗ Tết của các nước châu Á là một hành trình khám phá văn hóa ẩm thực đầy thú vị. Mỗi món ăn không chỉ là sản phẩm của bàn tay khéo léo mà còn là kết tinh của những giá trị tinh thần sâu sắc. Từ những nguyên liệu quen thuộc, người ta đã tạo nên những tác phẩm nghệ thuật ẩm thực, vừa đẹp mắt vừa ngon miệng. Mỗi khi thưởng thức mâm cỗ Tết, chúng ta như được trở về với cội nguồn, cảm nhận được sự ấm áp của gia đình và tình yêu quê hương.
