Triển lãm cá nhân đầu tiên của Trần Minh Thái - “Bước Đi Trong Sương” mở ra tại Gate Gate Gallery như một cánh cửa dẫn người xem bước vào vùng ký ức lẫn thực tại, nơi những vết thương không biến mất mà lẩn khuất, chảy trôi, thỉnh thoảng nhói lên để nhắc nhớ về sự hiện diện của chúng.
Không gian triển lãm "Bước Đi Trong Sương" tại Gate Gate Gallery
Với nền tảng là một kiến trúc sư, Trần Minh Thái chọn gốm sứ như một không gian cho ký ức, nơi những lớp vật chất được thiêu đốt để lại khoảng trống, vết nứt, dấu tích như những chấn thương sau mất mát. Trong 12 tác phẩm điêu khắc, sắp đặt và nhiếp ảnh, anh kết hợp thêm những vật liệu thô mộc đời thường như đất, rễ cây, gỗ, dây thừng, vải, giấy, tạo nên bề mặt vừa thô ráp vừa rực rỡ, vừa tĩnh lặng vừa hỗn loạn. Chính trong sự đối chọi ấy, người nghệ sĩ tìm cách khắc họa trải nghiệm hậu chấn thương, một vùng xám mờ nơi không có biên giới rõ ràng giữa thương tổn và tái sinh.
“Không phải mọi vết thương đều có thể nhìn thấy… Chúng không biến mất mà trở thành một phần của cơ thể - như da, như hơi thở”, Trần Minh Thái chia sẻ. “Tôi làm việc với vải, rễ cây và đất - những chất liệu vừa mềm yếu vừa kiên cường. Có lúc chúng che đậy, bảo vệ, có lúc phơi bày, cứa rách. Mỗi tác phẩm là một bề mặt căng thẳng giữa thô ráp và sáng rực, giữa cơn hỗn độn của xúc cảm và sự tĩnh lặng tạm thời. Tất cả đều mang trong mình một dạng vết thương - không lặp lại, không phô bày, nhưng tồn tại”.
Đây là triển lãm cá nhân đầu tiên của nghệ sĩ gốm đương đại Trần Minh Thái
Hành trình từ che đậy đến lơ lửng trong vùng xám
Nếu nhìn riêng lẻ, mỗi tác phẩm trong “Bước Đi Trong Sương” là một câu chuyện cá nhân với chất liệu và cảm hứng khác nhau. Nhưng khi đặt cạnh nhau trong cùng một không gian, chúng trở thành một chuỗi mạch ngầm, một hành trình đối diện với vết thương.
Nó bắt đầu bằng “Hãy để cỏ mọc” - một ẩn dụ về che đậy. Ta tưởng rằng phủ lên nỗi đau là đủ, nhưng chính sự che giấu ấy mới khiến gốc rễ ăn sâu, nứt vỡ bên trong. Từ sự che giấu, hành trình đi tiếp vào “Thánh Địa” - nơi đổ vỡ được hé lộ. Ba tác phẩm nối tiếp nhau như ba trạng thái của con người sau biến cố: nứt vỡ nhưng vẫn sáng rực, sự trống rỗng từ sâu bên trong và cuối cùng là sự nghỉ ngơi sau tất cả những đổ vỡ và mệt mỏi.
Tác phẩm Hãy để cỏ mọc
Khuôn đất hình trái tim trong tác phẩm Hãy để cỏ mọc được trưng bày trong khu vực lồng chim
Sau sự đổ vỡ, người nghệ sĩ lật ngược ký ức cá nhân để truy tìm “Nơi gốc rễ ngủ yên”. Nhưng gốc rễ lại mơ hồ, như chiếc hộp gia phả rỗng - sự bao bọc chỉ giữ được bề nổi, còn bề sâu thì vẫn là khoảng không. Từ gốc rễ cá nhân, hành trình mở rộng ra ký ức tập thể với “Chôn nhau cắt rốn” - tác phẩm chất chứa nỗi im lặng của cả một thế hệ, nơi nguồn cội bị che khuất bởi những giấc mơ xa xứ.
Nơi gốc rễ ngủ yên
Chôn nhau cắt rốn
Tiếp đó, “Chương gián đoạn” mang đến hình ảnh đau xót về những tiếng nói bị kìm nén, những giấc mơ học hành bị dang dở. Đây không còn là vết thương riêng, mà là phần ký ức chung của cả một thời đại. Và rồi trong “Vô đề”, những nút thắt đời người hiện ra - có nút thắt vĩnh viễn không tháo gỡ, có nút lại tự bung ra dưới sức nóng của biến động.
Ba tác phẩm Chương gián đoạn
Hành trình kết lại bằng “Vùng Xám” - không gian của những linh hồn lơ lửng, những cá thể bị tước mất danh tính, chỉ còn tồn tại trong sự thủ thỉ mong manh của ký ức người khác. Đây cũng chính là nơi khán giả đối diện với bản thân mình: khi tất cả biên giới tan chảy, ta còn lại điều gì để bấu víu?
Tác phẩm sắp đặt Vùng Xám
Bằng chuỗi tác phẩm này, Trần Minh Thái không dựng nên một tuyến tính “từ đau khổ đến chữa lành”, mà để người xem đi qua từng trạng thái: che đậy, nứt vỡ, mơ hồ, gián đoạn, bế tắc, lơ lửng. Như trong màn sương, không có ranh giới rõ ràng. Nhưng chính sự mờ ảo ấy lại cho ta cơ hội lắng lại, nhận ra nỗi đau không phải kẻ thù, mà là một phần cơ thể, như da, như hơi thở - để rồi vẫn bước đi.
Không gian dẫn lối cảm xúc
“Bước Đi Trong Sương” là triển lãm cá nhân đầu tiên của nghệ sĩ Trần Minh Thái, được ấn định sau nhiều năm ấp ủ, khi Gate Gate Gallery tiếp cận bộ sưu tập của anh và thuyết phục mở triển lãm dựa trên góc nhìn chuyên môn. Dù mới hoạt động ba năm, Gate Gate Gallery được tin tưởng bởi những nhà sưu tầm và chuyên gia nghệ thuật lâu năm và trở thành không gian triển lãm độc đáo.
Nhiều chuyên gia, nghệ sĩ đến tham dự triển lãm đầu tay của nghệ sĩ Trần Minh Thái
Không gian trưng bày của “Bước Đi Trong Sương” được Gate Gate thiết kế tông lạnh hơn bình thường, giống như một chiếc hộp kín mở ra một thế giới khác, phản ánh tinh thần của nỗi buồn - im lặng, lạnh lẽo và trống trải. Ánh sáng trung tính, kết hợp với những khối phẳng gần nhau thay vì các khu vực riêng, tạo cảm giác khác biệt rõ rệt so với các triển lãm trước đây đầy ánh sáng tự nhiên hoặc màu sắc sinh động. Sự lạnh lẽo này dẫn dắt khách tham quan vào trạng thái tinh thần của triển lãm - một vùng xám mờ, lặng lẽ và hơi man mác buồn. Khi tham quan một mình, những thanh âm nhỏ dường như cũng được khuếch đại, nghe rõ cả tiếng bước chân nhẹ nhàng trên mặt sàn.
Không gian triển lãm như một chiếc hộp xám mờ, mở ra cảm giác lạnh, tĩnh như bước qua một vùng xám mờ
Khu vực tổ chim là một không gian nhỏ nhưng đầy thú vị, nơi tác giả trưng bày tác phẩm với hiệu ứng vọng âm. Khi ánh sáng được điều chỉnh, trái tim đặt trên mặt kính như lơ lửng giữa không gian, kích thích trí tưởng tượng của khách tham quan. “Và đó chính là vai trò của Gate Gate Gallery - tạo ra sự trải nghiệm cho khách hàng và sự sáng tạo trong trưng bày của nghệ sĩ” - Chị Chloe, Gallery Manager của Gate Gate chia sẻ.
