Ngọn lửa trong bóng tối
Không gian Mơ Art Space chất chứa một năng lượng tiềm ẩn, nơi lao động vô hình và trí tuệ thể xác giao nhau. Người xem bước vào không chỉ để “nhìn” tranh, họ muốn được chạm vào những rung động không thể dùng ngôn từ để diễn tả.
“Dạ Lửa – Womb of Fire” trưng bày 100 tác phẩm của các nữ nghệ sĩ và nghệ sĩ phi nhị giới người Việt và gốc Việt trên toàn thế giới. Dự án do giám tuyển Đỗ Tường Linh khởi xướng, phối hợp cùng Nguyễn Vũ Thiên An và Carmen Cortizas, nhằm nghiên cứu, lưu giữ và giới thiệu thực hành nghệ thuật đa dạng.
Một góc trưng bày tại triển lãm
Tác phẩm nhấn mạnh mối liên kết giữa thân thể và cảm xúc
“Dạ Lửa” không bùng lên rực rỡ như pháo hoa, mà là thứ lửa âm ỉ, tiềm ẩn trong mỗi thân thể, lửa của ký ức, của sự sống và sáng tạo, con người có thể tìm thấy sự cân bằng giữa kiểm soát và buông bỏ. Ở đây, nghệ thuật không cần chứng minh nữ tính, chỉ đơn giản “hiện diện như nó vốn là” phản chiếu những mảnh ghép vừa mong manh vừa mạnh mẽ của trải nghiệm con người.
Sự im lặng của không gian khiến người xem lắng nghe được tiếng chuyển động bên trong chính mình. Ánh sáng và sự sắp đặt trong không gian gợi cảm giác như một nghi lễ của sự tái sinh và chuyển hóa, cơ thể được trả về cho chính nó, không bị giam trong ánh nhìn của người khác. “Dạ Lửa” không tạo ra sự choáng ngợp, nó gợi nên một trạng thái nhập thể, giữa ranh giới nghệ sĩ và khán giả, người sáng tạo và người tiếp nhận, tan biến trong hơi thở chậm rãi của không gian.
Khán giả quan sát và chụp ảnh chi tiết nổi bật trên tác phẩm
Những tác phẩm video, sự sắp đặt, ánh sáng, và chất liệu cơ thể tạo thành một dòng chảy thống nhất, nơi ranh giới giữa người xem và tác phẩm bị xóa mờ. Không gian gợi nên cảm giác quay về điểm khởi nguyên, ánh sáng lẫn bóng tối cùng hòa vào nhau.
Nghệ thuật chữa lành
Nếu “Dạ Lửa” là biểu tượng của thân thể, thì “Womb of Fire” là biểu tượng của tái sinh. Triển lãm mở ra hành trình khám phá cách lắng nghe cơ thể và cảm xúc, nghệ sĩ và khán giả có thể cùng lắng nghe, nhận diện những khát khao và tổn thương thường bị bỏ qua.
Tác phẩm video là điểm nhấn khác biệt của triển lãm
Trong không gian trưng bày, ánh sáng từ mỗi tác phẩm giống như hơi ấm truyền đi qua từng bước chân khán giả. Mỗi bức tranh hay video, mỗi chất liệu đều là mảnh vụn của ký ức nhưng khi ghép lại, chúng tạo nên một ngọn lửa chung của một trạng thái nhận thức cơ thể được lắng nghe và thấu hiểu.
Người đàn ông chìm vào giấc ngủ, và cánh cửa mở ra một nơi vô danh”
Cánh cửa bên phải của tác phẩm, gắn những tờ lịch cũ có trích dẫn, khuyến khích người xem tương tác và đọc
Một trong những tác phẩm khiến người xem dừng lại lâu nhất là tác phẩm “Người đàn ông chìm vào giấc ngủ, và cánh cửa mở ra một nơi vô danh”. Khán giả được mời chạm tay, cúi xuống, ghé mắt qua bốn lỗ nhỏ trên cánh cửa để khám phá những “ký ức” ẩn bên trong. Trên cánh cửa còn lại, người xem có thể lật từng tờ lịch cũ, đọc những dòng trích dẫn nhỏ gợi nhắc về ký ức cá nhân.
Bức thư "Nơi những ý niệm an nghỉ"
Những lá thư biểu tượng của ký ức
Một trong những điểm thú vị nhất của “Dạ Lửa” là cách các giám tuyển để nghệ thuật trở thành một hình thức đối thoại thầm lặng. Cách tiếp cận này khiến người xem phải tự định nghĩa cảm xúc của mình, tự đối diện với sự bất an hoặc khao khát bên trong. Nghệ thuật, khi đó không còn là vật trưng bày, nó trở thành hành trình nhận diện chính mình.
Tác phẩm được tạo nên từ sữa mẹ, chất nhũ hóa và hộp gỗ sơn mài
Triển lãm đề cao sự hiện diện tự nhiên của yếu tố nữ tính trong sáng tạo, không đặt trọng tâm vào tuyên ngôn giới. Nó mở rộng sang vùng cảm xúc của mọi cơ thể, kể cả những thân thể không mang định danh. Chính sự bao dung ấy khiến triển lãm tạo nên một trải nghiệm khác biệt trong bối cảnh nghệ thuật đương đại Việt Nam, một không gian “khác biệt” được đón nhận, không bị phân loại hay lý giải.
Cũng như ngọn lửa trong đêm, triển lãm đã mang đến ánh sáng, gợi lên cái bóng của chính nó, phần tối của thân thể chứa đựng nỗi sợ, và ký ức bị kìm nén. Nhưng thay vì né tránh,các tác phẩm cho phép người xem bước vào bóng tối ấy, trải nghiệm cảm giác tĩnh tại và tự nhận thức. Có lẽ, đó chính là điều mà nghệ thuật có thể làm, không phải xóa bỏ tổn thương, nó khơi gợi nhận thức và sự đồng cảm.
Triển lãm vì thế không chỉ là một triển lãm thị giác, mà là một trải nghiệm cảm giác và tinh thần cho người xem cảm nhận ngọn lửa trong chính mình. Trong khoảnh khắc đó, nghệ thuật trở về với ý nghĩa nguyên thủy nhất của nó, đó là làm con người trở nên kết nối với chính mình hơn.
Triển lãm diễn ra từ 04/10 đến 09/11/2025 tại Mơ Art Space (Tầng B3, 136 Hàng Trống, Hoàn Kiếm, Hà Nội) và từ 12/12/2025 đến 23/01/2026 tại Vin Gallery cùng Gallery Medium (TP.HCM).
