Những bước chân lặng lẽ, ánh mắt trầm ngâm, những tiếng thở dài khe khẽ… là cảm giác chung của hầu hết du khách khi ghé qua nơi đây những ngày này.
Tọa lạc tại số 28 Võ Văn Tần, Quận 3, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh là một trong những điểm tham quan đặc biệt của thành phố, được đưa vào hoạt động từ năm 1975, chỉ ít tháng sau ngày đất nước thống nhất. Trải qua nhiều lần đổi tên và nâng cấp, đến nay, bảo tàng trở thành một không gian lưu giữ ký ức chiến tranh lớn nhất cả nước, thu hút hàng triệu lượt khách tham quan mỗi năm – cả trong và ngoài nước.
Một góc Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh những ngày tháng Tư, giữa sắc nắng Sài Gòn
Trong khuôn viên rộng hơn 5.000m², các phòng trưng bày được sắp đặt theo nhiều chủ đề: "Thế giới ủng hộ Việt Nam kháng chiến chống Mỹ", "Tội ác chiến tranh xâm lược", "Tội ác chất độc da cam trong chiến tranh Việt Nam", "Những sự thật lịch sử"... Những bức ảnh đen trắng, những mảnh bom, chiếc áo rách, chiếc xe tăng cũ kỹ… mỗi hiện vật là một phần của ký ức đau thương nhưng kiên cường. Có lẽ, không nơi nào khác người ta lại có thể cảm nhận sâu sắc đến vậy những mất mát của chiến tranh – và giá trị thiêng liêng của hòa bình.
Những hiện vật sống động tại Bảo tàng
Đoàn Nhật, một sinh viên đại học tại Đà Nẵng, lần đầu đến thăm bảo tàng, chia sẻ: "Mình từng học lịch sử qua sách vở, nhưng hôm nay, khi tận mắt nhìn thấy những bằng chứng sống động, mình mới thực sự cảm nhận được mất mát, đau thương mà chiến tranh để lại. Mỗi bức ảnh như biết kể chuyện, như đưa mình trở về những năm tháng bom đạn đầy đau thương nhưng cũng đầy kiêu hãnh của dân tộc".
Lần đầu đến tham quan Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, với Đoàn Nhật là một trải nghiệm đáng nhớ
Không chỉ có khách trong nước, du khách quốc tế cũng tìm đến bảo tàng như một cách để hiểu thêm về lịch sử Việt Nam – một phần lịch sử thế giới. Trong dòng người tham quan buổi chiều tháng Tư, ông David Miller, du khách đến từ Anh, đứng khá lâu tại khu vực trưng bày về chất độc da cam. "Tôi biết đến chiến tranh Việt Nam qua sách vở, nhưng đến tận đây, nhìn thấy hình ảnh những đứa trẻ dị tật, tôi mới thật sự hiểu rằng chiến tranh không kết thúc khi tiếng súng ngừng. Nó để lại vết thương kéo dài qua nhiều thế hệ", ông xúc động nói.
Không gian triển lãm "Hậu quả chất độc da cam" để lại những ám ảnh lặng thầm
Từ đầu tháng 4, lượng khách đến Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh liên tục gia tăng. Theo đại diện đơn vị, mỗi ngày bảo tàng đón trung bình khoảng 5.000 lượt khách, những ngày cao điểm có thể chạm ngưỡng 9.000 lượt, trong đó đa số là du khách nước ngoài. Dịp lễ 30/4 năm nay, cao điểm dự kiến rơi vào các ngày từ 27 đến 30/4. Để đáp ứng nhu cầu tham quan, bảo tàng đã chủ động bổ sung nhân sự hướng dẫn, tăng cường thuyết minh tiếng Anh và điều phối lối ra vào nhằm đảm bảo trải nghiệm thuận tiện cho khách.
Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh hiện đang lưu giữ hơn 20.000 tài liệu, hiện vật và phim ảnh quý
Nhiều du khách nước ngoài cho biết họ biết đến Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh qua các video lan tỏa mạnh mẽ trên TikTok, Instagram hay các podcast, nơi giới trẻ Việt Nam chia sẻ về hòa bình và tinh thần tháng Tư lịch sử. Những hình ảnh ấy thôi thúc họ chọn bảo tàng làm điểm dừng chân không thể thiếu trong hành trình khám phá TP. HCM. Tại đây, ngoài việc tham quan các không gian trưng bày, họ còn có cơ hội lắng nghe trực tiếp những câu chuyện thực tế từ các đoàn cựu chiến binh.
Du khách chăm chú lắng nghe câu chuyện lịch sử qua từng khung ảnh cũ
Thành lập từ năm 1975, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh hiện đang lưu giữ hơn 20.000 tài liệu, hiện vật và phim ảnh quý. Không gian được phân chia thành tầng trệt và hai lầu, lần lượt giới thiệu các chuyên đề về tội ác chiến tranh, hậu quả chất độc da cam và sự thật lịch sử. Ngoài trời là khu vực tái hiện "Chế độ lao tù", nổi bật với mô hình "chuồng cọp" trong nhà tù Côn Đảo – nơi từng được mệnh danh là "địa ngục trần gian" trong suốt những năm kháng chiến.
Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh – nơi nhắc nhớ về giá trị thiêng liêng của hòa bình hôm nay
Theo ghi nhận từ các đơn vị lữ hành, dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, nhu cầu tìm hiểu lịch sử qua những tour trải nghiệm đang tăng mạnh. Nhiều đoàn khách quốc tế lựa chọn tham quan kết hợp giữa Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh và Dinh Độc Lập – hai công trình mang đậm dấu ấn lịch sử, tọa lạc ngay trung tâm thành phố, dễ dàng kết nối hành trình khám phá TP.HCM.
