Vào những ngày đầu năm 2021, bộ phim hoạt hình “Soul” của Pixar được ra mắt và tạo ra cơn sốt dữ dội về hành trình đi tìm lẽ sống (hay “tinh hỏa”, “spark of life”) của các linh hồn, đặc biệt là linh hồn số 22. Trùng hợp, chúng tôi cũng đến homestead Libra Valley vào ngày 22.01.2020, mang theo những rối ren và băn khoăn về cuộc sống hiện tại.
Chúng tôi tin vào những điều trùng hợp, coi nó là duyên. Và phép lạ của “mối duyên” này thật sự đã mang cho chúng tôi những cảm xúc mới lạ, và một trải nghiệm đáng giá ở Libra Valley - căn nhà vườn cách trung tâm Đà Lạt chừng 15 cây số.
Libra Valley và mô hình homestead
Sáng sớm hôm đó, chúng tôi được chị Thanh giới thiệu cho đội Nông Nghiệp, gồm có An và Kiên. Hoạt động trong buổi sáng sẽ là đi xới đất, gieo mầm, sau đó cắt cỏ để ủ phân. Công việc nghe có vẻ đơn giản nhưng chúng tôi đã phải loay hoay cả buổi mới có thể bắt đầu làm quen với việc cầm cuốc, hay dùng dao lưỡi liềm.
Xong việc, An dắt chúng tôi đi một vòng khu trồng trọt của Libra Valley. Với cảm nhận của chúng tôi, An là một cô gái Huế chân phương và dịu dàng. An tự hiểu giọng nói mình khó nghe nên đã phải cố gắng rất nhiều để diễn giản và nói sơ lược cho hai đứa về những việc mà cả nhóm đã làm để cải tạo đất trồng.
Trước khi thực hiện dự án Libra Valley, vùng đất này đã được dùng để trồng cà phê nhiều năm nên đất không còn màu mỡ, kèm theo sự khó khăn của địa hình dốc khiến cho việc bón phân hay tưới tiêu cũng khó khăn. Đặc biệt vào mùa mưa, nước sẽ cuốn trôi hết màu mỡ và phân bón. Những thửa rau xanh mướt hay mớ su su vững chắc leo trên những giàn cây là thành quả lao động của cả nhóm An và Kiên. Chị Thanh nói đùa với hai đứa rằng, Kiên và An xem Libra Valley như một phòng thí nghiệm khổng lồ để được thoả sức dùng kiến thức của mình về nông nghiệp vào thử nghiệm ươm giống, hay gieo trồng.
Libra Valley là một nơi lưu trú hiếm hoi hoạt động theo mô hình homestead. Hiểu đơn giản, homestead là kiểu nhà ở thôn quê với không gian vườn rộng lớn, còn homesteading là lối sống tự cung tự cấp, tôn trọng thiên nhiên. Nếu homestay mang đến cho du khách những trải nghiệm bản địa thì homestead sẽ tập trung vào phong cách sống.
Mô hình này hiện nay vẫn còn rất mới mẻ ở Việt Nam, có thể coi Libra Valley là một trong những người tiên phong. Đến đây, mọi người sẽ được gần gũi với thiên nhiên, làm những công việc bình dị, sống "cơ bản" để có thời gian nghe và hiểu bản thân hơn.
Sau một buổi sáng tập tành làm lụng, hai đứa thấy tâm hồn con người cũng giống như chính mảnh đất khô cằn này, và dĩ nhiên tâm hồn hai đứa cũng vậy. Cứ mỗi lần cây cuốc kia chạm vào đất, là tâm hồn của chúng tôi cũng được tơi ra, chờ được tưới nước, gieo hạt để sự sống nảy mầm từ sâu thẳm bên trong.
KHI TÌNH THƯƠNG NẢY SINH TỪ NHỮNG MẢNH ĐẤT KHÔ CẰN
Ngoài việc quản lý Libra Valley, chị Thanh còn mở thêm một quán cà phê nhỏ bên trong thung lũng, kiêm luôn phục vụ ăn uống cho khách đến chơi, gọi là Gã Mơ Điêng. Tại đây, hai đứa tiếp tục được gặp nhiều bạn trẻ thú vị khác.
Ngoài nhân viên của homestead, ở đây còn một lực lượng các bạn tình nguyện viên. Qua trò chuyện, chúng tôi cũng tìm thấy chính bản thân mình trong những rắc rối của các bạn. Cuộc sống thị thành mang lại sự đầy đủ, nhưng những bon chen, gấp gáp đôi khi lại đem đến ngột ngạt và áp lực.
Như Trí, một thanh niên có gương mặt sáng, chăm chỉ và dễ mến. Tiếp xúc với Trí, chúng tôi thấy rõ ràng chữ “tĩnh”. Sự điềm tĩnh đó đến từ việc tu tập, chắt góp kinh nghiệm từ những chuyến đi xa nhà. Bạn kể rằng bạn từng làm nhân viên ở một tập đoàn lớn, nhưng bạn phải từ bỏ vì không kết nối bản thân được với công việc mình làm. Bạn sợ “sự ô nhiễm” ở thành phố: về tính cách con người, về âm thanh, và về cả nguồn năng lượng. Rồi bạn từ bỏ sự ổn định đó để tiếp tục hành trình sống của mình ở những nơi bình yên (và có kỳ hạn).
Hay như Thanh (bạn trùng tên với chị Thanh), cũng từng có được những kết quả tốt trong sự nghiệp của mình. Ở Thanh, dù đôi bên không chia sẻ gì nhiều, chúng tôi vẫn cảm nhận được chữ “nhẫn” rất cụ thể, cũng không hiểu vì sao. Nhưng những gì là cảm xúc thì làm sao diễn tả được bằng câu chữ đây! Bạn đến làm tình nguyện viên một tuần, rồi vài tuần, và đến thời điểm chúng tôi gặp đã là hơn nửa năm trời.
Còn chị Thanh, chúng tôi thấy cái “tình” mộc mạc nhưng thật sự da diết, như tỉnh nhưng lại là “điêng”. Chị tìm đến thiên nhiên, hay chị cũng đi tìm bản thân mình.
Người cuối cùng mà chúng tôi muốn kể đến, là Ái, nữ bartender của Gã Mơ Điêng. Bạn là người khác biệt nhất trong cả đám vì bạn đến từ chính nơi này, thành phố Đà Lạt. Vẻ bề ngoài rắn rỏi, gai góc đầy hình xăm của bạn khác hoàn toàn với trái tim ấm nóng bên trong. Tiếp xúc với Ái, chúng tôi cảm thấy như uống một ly rượu trong khi trời giá lạnh. Lạnh đó, rồi ấm đó!
Buổi tối, cả bọn quây quần bên nồi vang nấu với các thảo mộc thơm lừng. Nhưng rượu sẽ chẳng thể nào ngon nếu thiếu đi thứ nguyên liệu giá trị nhất - chính là câu chuyện của mỗi người được đun lên ấm nồng cùng nồi rượu. Và đó chỉ mới là phần mở màn thôi! Ái đưa cho chúng tôi thêm một set rượu nữa gồm năm loại đặc biệt do chính bạn tạo ra và lần lượt dùng chúng để kể về hương vị của “mối tình đầu”. Ái đã dùng chính câu chuyện của cuộc đời mình để kể và thuyết phục tất cả mọi người cùng cởi mở để uống và chia sẻ câu chuyện của họ theo từng hương vị. Các bạn biết đó, sẽ rất khó để ai đó mở lòng tham gia vào những hoạt động tương tự, nhưng đêm đó chúng tôi thật sự đã hòa mình vào đó mà trải lòng.
Trên đường về phòng, chúng tôi nói với nhau rằng dù đã đi rất nhiều nơi và trải qua nhiều đêm giao lưu tương tự, nhưng có lẽ, đêm này là đêm đáng nhớ nhất. Vì từ trái tim đã đến tới trái tim, từ sự trải lòng của người này kéo theo sự trải lòng của người kia. Không có ranh giới giữa khách và chủ nhà, mà chỉ là những tâm hồn tương đồng gặp gỡ, truyền cảm hứng chữa lành cho nhau.
một lối sống mới
Có thể homestead vẫn còn là khái niệm mới mẻ ở Việt Nam, nhưng farmstay chắc hẳn bạn đã từng nghe qua. Farmstay mang quy mô lớn hơn và hệ thống đồng nhất hơn, trong khi homestead lại thiên về những ngôi nhà và những khu vườn "nhỏ lẻ". Tựu trung, cả hai mô hình lưu trú này đều gắn chặt với thiên nhiên và đem đến sự thanh tịnh diệu kỳ. Giờ đây, khi xu hướng "bỏ phố về quê" đang dần được nhiều người trẻ lựa chọn, mô hình nhà-vườn này không còn là dịch vụ lưu trú đơn thuần nữa. Nó đã trở thành một lối sống.
Cả hai mô hình homestead và farmstay đều gắn chặt với thiên nhiên và đem đến sự thanh tịnh diệu kỳ
Nếu tìm kiếm thông tin cho một chuyến đi “về vườn”, bạn sẽ dễ dàng tìm được những khu lưu trú ở Mộc Châu, Đak Lak, Đà Lạt hay các tỉnh miền Tây. Vì cần diện tích rộng rãi cho việc kết hợp lưu trú và các hoạt động trồng trọt, chăn nuôi nên những địa điểm thường gần rừng cây, ao hồ, sông suối. Các sản phẩm nông nghiệp được thu hoạch từ vườn/trang trại cũng sẽ được dùng để chế biến bữa ăn cho khách lưu trú.
Do điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu và lợi thế nông nghiệp mà các farmstay (hay homestead) sẽ được xây dựng đa dạng, linh hoạt theo đặc điểm vùng miền. Ở đồng bằng sông Cửu Long có khi là những nhà lợp lá dừa, những bangalow bằng tre nứa; ở vùng núi phía Bắc có khi lại kết hợp với resort hiện đại hay nhà trình tường truyền thống; bạn cũng có thể bắt gặp những chiếc camper hay container được tân trang và sử dụng như phòng ngủ ở Đà Lạt, vân vân.
Chày Lập Farmstay - một mô hình farmstay độc đáo ở Quảng Bình (ảnh: Internet)
Các hoạt động nông nghiệp được tổ chức trong farmstay/homestead cũng đa dạng - từ bắt cá đồng, hái mận, hái bơ, đến gieo mầm, cày cuốc, tùy vào mùa và đặc sản của từng vùng miền. Chúng tôi cùng từng ở giữa một rừng bơ Bảo Lộc, đồng sen Đồng Tháp..., được thức giấc giữa một không gian trong lành, xanh mướt, hay ngắm nhìn các vì sao lấp lánh về đêm. Tuy chẳng quá mới lạ nhưng vẫn là trải nghiệm hiếm có, và quí báu, trong thời buổi hiện đại này.
