Tết xưa - Tết nay và những kỳ nghỉ

“…Xuân này hơn hẳn mấy xuân qua

Phúc lộc đưa nhau đến từng nhà…”

Tôi không nhớ đọc được hai câu thơ trên ở đâu và từ mùa Tết năm nào nhưng mỗi dịp Xuân về, nó lại vang lên trong đời sống hàng ngày, trong những câu chuyện phiếm ở quán cafe hay trở thành caption “deep deep” trên mạng xã hội. Nó gợi nhắc hoài niệm về những Tết xưa ấm áp nhưng cũng có phần nặng nề bởi những nghi thức truyền thống.

Bài liên quan

Thấy áo dài là thấy Tết

Cá kho làng Vũ Đại “đỏ lửa” những ngày sát Tết

Trải qua thời gian, xuân này đương nhiên hơn hẳn các xuân trước, đời sống xã hội ngày một thay đổi, xu hướng thay đổi và đương nhiên cách người ta tận hưởng Tết – được coi là kỳ nghỉ dài nhất trong năm – cũng khác biệt hơn trước.

Tết xưa đưa nhau đến mọi nhà

Nhắc đến Tết, hình ảnh đầu tiên hiện ra trong tôi là tiếng pháo đùng đoàng và xác pháo bên thềm nhà. Tôi thuộc thế hệ Millennials, sinh ra trong giai đoạn chuyển giao giữa thời bao cấp và thời kỳ đổi mới nên may mắn chứng kiến được sự thay đổi trong đời sống xã hội từ khi còn bé. Không biết có phải sinh ra và lớn lên trong một giai đoạn rất đặc biệt ấy nên những người cùng thế hệ tôi có sự thích nghi rất tốt trước những thay đổi. Chúng tôi có ký ức về cái Tết năm cuối cùng còn được đốt pháo là năm 1994. Cái mùi khét khét và tiếng pháo nổ sau khoảnh khắc giao thừa là thứ tôi luôn nhớ về Tết xưa.

Sau đêm giao thừa thiêng liêng, những ngày đầu năm thường bắt đầu bằng phong tục “xông đất” và đi chúc Tết. Hình ảnh các gia đình chuẩn bị quần áo đẹp, bánh kẹo, mâm cỗ để đón khách hay ngược lại, từng đoàn người nối nhau đi chúc Tết họ hàng, bạn bè, đồng nghiệp đã trở thành ký ức không thể phai trong tâm trí nhiều thế hệ. Thời tôi còn bé, người Việt phải chờ đến Tết mới dám “ăn ngon, mặc đẹp” còn khi đời sống vẫn nhiều khó khăn, cả năm nhiều người chỉ cố gắng làm sao để “ăn no, mặc ấm” thôi.

Trong không khí rộn ràng của Tết, người lớn trao nhau những lời chúc sức khỏe, thành công; trẻ nhỏ vui mừng nhận những phong bao lì xì đỏ tươi. Việc “đưa nhau đến mọi nhà” không chỉ đơn thuần là một phong tục mà còn là cách gắn kết tình thân, giữ sợi dây liên lạc với gia đình, họ hàng xa gần.

Tôi nhớ Tết xưa cũng được nghỉ tới hơn một tuần và nguyên cả dịp Tết là tôi theo phụ huynh tới những bữa chúc Tết ở mọi nhà. Mùng Một là gia đình bên nội, mùng Hai là gia đình bên ngoại, mùng Ba là đồng nghiệp của bố, mùng Bốn là đồng nghiệp của mẹ và từ mùng 5 là còn nhà nào chưa đi thì phải đi nốt.

Khi đó còn là trẻ con, tôi rất háo hức đi các nhà vì biết chắc sẽ “bội thu” lì xì. Nhưng cũng không thể phủ nhận, với nhịp sống chậm rãi của những thập niên trước, Tết xưa đôi khi trở thành một “nghĩa vụ” nặng nề. Có những gia đình dành đến cả tuần lễ chỉ để đi chúc Tết, từ thành phố về quê, từ quê lên phố, gần như không có thời gian thực sự ngồi lại bên nhau. Dẫu vậy, ký ức trong tôi về những chuyến đi ấy vẫn lưu lại dấu ấn đậm sâu về sự đoàn viên và cả những câu chuyện vui cười khi gặp họ hàng sau một năm dài không mấy khi sang nhà nhau.

Tết xưa, cái đẹp nằm ở sự gắn kết giản dị ấy. Nhưng khi xã hội dần thay đổi, những phong tục cũng cần được biến chuyển để phù hợp hơn với cuộc sống hiện đại.

Tết nay hẹn nhau trên những cung đường

Nếu Tết xưa là dịp để đến thăm từng nhà, thì Tết nay lại mở ra một khái niệm khác: “đi để gặp nhau”. Thay vì gói gọn những lời chúc trong không gian chật hẹp của các phòng khách, gian bếp với ngổn ngang bát đĩa, hàng trăm chiếc nem rán, bánh chưng, gà luộc… thì nhiều gia đình hiện đại lựa chọn những chuyến đi xa để đón xuân. Không còn cảnh ngồi đếm lịch trình chúc Tết, tôi thấy nhiều gia đình tự thưởng cho mình một kỳ nghỉ Tết thực thụ, tận hưởng những ngày đầu năm mới ở những nơi mà họ thực sự mong muốn trải nghiệm.

Du lịch Tết nay đã trở thành xu hướng và tôi tin chắc nó sẽ là thói quen của nhiều người đi qua Tết hiện đại trong tương lai. Những chuyến xe gia đình hướng về các bãi biển, những đoàn người trẻ lên núi săn mây hay bay đi nước ngoài tận hưởng không khí lễ hội ngày Tết. Những cung đường trở thành điểm hẹn mới, nơi mà Tết không chỉ là về nhà, mà còn là khám phá, trải nghiệm và gắn kết qua những hành trình.

Việc đón giao thừa ở một nơi xa lạ, ngắm pháo hoa bên bờ biển hay giữa cao nguyên lộng gió, mang lại cảm giác mới mẻ, khác biệt. Nhưng điều đáng quý nhất là, dù ở đâu, bên ai, người ta vẫn giữ được tinh thần sum họp và không khí đoàn viên của ngày Tết. Bởi suy cho cùng, tôi nghĩ rằng ý nghĩa của Tết không nằm ở việc bạn đang ở đâu, mà là bạn ở bên ai.

Những chuyến đi Tết cũng là cách để tái tạo năng lượng, bắt đầu năm mới bằng một tinh thần sảng khoái. Chẳng ai muốn ăn mãi cỗ Tết liên tiếp cả tuần, hay phải cười nói giả lả hết nhà này tới nhà khác với những câu chuyện lặp đi lặp lại. Cả gia đình cùng nhau khám phá một vùng đất mới, cùng chia sẻ những câu chuyện vui dọc đường, cùng thưởng thức những món ăn khác lạ – tất cả những điều ấy tạo nên một Tết rất khác, nhưng cũng rất ý nghĩa.

Tết là những kỳ nghỉ

Tôi không thích việc phải lựa chọn ở nhà hay đi đâu trong ngày Tết, mà tại sao không thể có cả hai? Những ngày giáp Tết, khi chuẩn bị đón Giao thừa thường là những ngày vui và không khí nhất. Tôi thích cái cảm giác chiều 30 khi nhà cửa đã tinh tươm, đạp xe lên phố ngồi cà phê và ngắm phố phường sắp sang xuân.

Tới mùng Một, cùng gia đình thắp nén hương cho tổ tiên rồi cùng nhau tận hưởng cảm giác sum vầy trong một mâm cơm ấm cúng. Nhưng đến mùng Hai, khi kỳ nghỉ Tết vẫn kéo dài vài ngày nữa, tôi nghĩ sẽ đủ cho một chuyến đi tùy theo sở thích và điều kiện. Đi biển, lên núi, ra nước ngoài hay đơn giản là ra ngoại ô cắm trại du xuân cũng là những cách để tạo ra nguồn năng lượng tích cực, hứng khởi cho một năm mới.

Dù là Tết xưa hay Tết nay, điều quan trọng nhất vẫn là giá trị của sự đoàn viên. Những chuyến đi, những buổi gặp mặt, những lời chúc đầu năm – tất cả đều hướng tới việc gắn kết con người với con người. Và dù xã hội có thay đổi thế nào, tôi tin Tết vẫn luôn là dịp để mỗi người nhớ về cội nguồn, dành thời gian cho những người mình yêu thương.

Tết nay, chúng ta không còn bó buộc trong những khuôn khổ cũ, nhưng những giá trị tốt đẹp của Tết xưa vẫn luôn được giữ lại, biến đổi để phù hợp hơn với thời đại. Trên những cung đường mới, ta vẫn mang theo tinh thần Tết, để mỗi hành trình đều là một khởi đầu đầy ý nghĩa cho năm mới.

Tết không chỉ là thời điểm dừng chân để nhìn lại, mà còn là thời khắc mở ra những hành trình mới suốt một năm dài phía trước. Từ những chuyến đi đầu năm tràn ngập tiếng cười đến những lời chúc may mắn được gửi đi từ mọi nẻo đường, Tết là khởi đầu để mỗi chúng ta bước tiếp với tâm thế lạc quan, tràn đầy hy vọng.

Trên từng cung đường, dù là hành trình khám phá thế giới hay tìm kiếm những giá trị sâu sắc hơn trong cuộc sống, Tết mang đến động lực để ta đi xa hơn, sống trọn vẹn hơn. Và rồi, khi quay về, lúc một năm nữa lại trôi qua, ai cũng sẽ nhận ra chính những bước chân ấy đã giúp ta trân trọng hơn những khoảnh khắc đoàn viên, bình dị nhưng ý nghĩa, nơi gia đình luôn là điểm khởi đầu và kết thúc của mọi hành trình.

Nick M.