Dải lụa xanh vắt giữa núi rừng di sản
Từ Đồng Hới, men theo đường Hồ Chí Minh nhánh Tây, anh Cung dừng chân ở huyện Bố Trạch, nơi sông Chày rẽ nhánh từ sông Son rồi âm thầm chảy nép mình dưới rặng núi đá vôi và hàng cổ thụ. Sở dĩ có tên sông Chày bởi tiếng nước chảy giữa núi rừng âm vang như tiếng chày giã gạo. Con sông dài chừng 10 km, ở giữa là dòng nước xanh trong vắt, hai bên là các ghềnh đá, bãi đá vôi với những hình thù lạ mắt và độc đáo.
Nhiếp Anh Cung ngồi thuyền xuôi dòng sông Chày khám phá vẻ đẹp thiên nhiên của vùng lõi VQG Phong Nha - Kẻ Bàng
Màu xanh của dòng sông không phải do ánh sáng phản chiếu, mà như tỏa ra từ chính lòng sông, sâu thẳm và thanh tịnh. Đó là quá trình nước hoà tan canxi từ đá vôi trong hàng triệu năm. Trên con thuyền rẽ nước, mỗi khúc sông lại là một sắc độ của màu xanh. Chỗ thì xanh ngọc như màu trời, chỗ lại xanh lục như lớp rêu phủ lâu năm, giống như những ô màu mà tự nhiên pha trộn để vẽ nên một tuyệt tác. Chúng không hề loè loẹt mà tĩnh tại và trong trẻo như kéo người ta vào một không gian xanh dịu mát giữa ngày hè, nơi chỉ còn tiếng mái chèo và tiếng gió luồn qua rặng núi.
Không chỉ có màu sắc, sông Chày còn chứa đựng một hệ sinh thái hiếm thấy khi những loài có vốn có nguồn gốc từ biển lại xuất hiện bơi lội tại đây, trong đó có cả cá mòi cờ hoa hay cá chình hoa, vốn là loài được ghi trong sách đỏ thế giới.
Sông Chày với màu nước xanh như ngọc bích soi bóng mây trời
Vốn không xa lạ gì với núi rừng Tây Bắc, với biển trời miền Trung, nhưng sông Chày đem đến cho anh Cung một cảm giác khác biệt: “Không hoang sơ đến dữ dội, cũng không hùng vĩ kiểu cao ngạo. Sông Chày giống như một người bạn cũ lặng lẽ, dịu dàng và có gì đó rất thiền”.
Bóng tối mở lối vào bên trong
Dòng chảy của con sông Chày dẫn anh Cung vào Hang Tối. Hang Tối hiện ra không huy hoàng, không ánh đèn lộng lẫy, chỉ là một khoảng đen đặc quánh mở ra giữa vách đá, nơi bóng tối dày đến mức tưởng như có thể chạm tay vào. “Cảm giác bước vào hang giống như thể đang bước vào một không gian địa chất hàng triệu năm tuổi, sâu thẳm và không có gì dẫn lối ngoài đèn pin đội đầu”, anh kể.
Hang Tối còn giữ nguyên vẻ hoang sơ, không ánh đèn nhân tạo, nguồn sáng duy nhất phát ra từ đèn pin đội đầu
Hang Tối được phát hiện năm 1990, do Hiệp hội thám hiểm hang động Hoàng gia Anh khảo sát và đặt tên năm 1992. Hang dài hơn 5 km, cao 80 m, có hai cửa: một hướng ra sông, một hướng vào rừng. “Không có gì cầu kỳ ở đây, chỉ có đá, rêu và cảm giác là mình đang đi sâu vào một thứ gì đó rất cổ xưa”, anh Cung nói.
Càng đi sâu, anh càng cảm nhận rõ hơi lạnh tỏa ra từ đá, độ ẩm cao khiến thạch nhũ nơi đây phủ đầy rêu xanh, một màu xanh âm u mà khi lên hình lại đẹp đến ám ảnh. Bất ngờ hơn là có những cây dương xỉ sống ký sinh trên cột thạch nhũ. Theo các nhà nghiên cứu, chính ánh sáng yếu từ cửa hang, độ ẩm cao và gió đã giúp những bào tử thực vật len lỏi vào và sinh trưởng trên nhũ đá - nơi tưởng như không thể tồn tại sự sống.
Hang Tối mang vẻ đẹp ma mị của đá, rêu, thạch nhũ và không gian ẩm ướt bao trùm bởi bóng tối
Hang Tối còn lưu giữ dấu tích kiến tạo địa chất cách đây khoảng 400-500 triệu năm. Đây là nơi cung cấp mẫu chuẩn về một loài cua hoàn toàn mới cho Bảo tàng Lịch sử tự nhiên Singapore, và là bằng chứng cho thấy khối núi Kẻ Bàng từng nằm dưới đáy biển cổ đại. Cung cho biết, cảm giác đứng giữa không gian này như đang đọc một bản ghi chép của trái đất bằng đá, rêu và những nhịp thở ẩm lạnh từ sâu trong lòng hang.
Những trải nghiệm chạm gần thiên nhiên
Dù không lộng lẫy như Động Thiên Đường hay Sơn Đoòng, Hang Tối lại mang đến cho người khám phá cảm giác hoang sơ hiếm có. Bên trong hang, du khách có thể bơi qua hồ Thủy Tiên mát lạnh, thả mình trong hồ bùn thiên nhiên rộng khoảng 20 m2 - nơi bùn được hình thành từ nước ngầm ngấm qua đá vôi, chứa hàm lượng khoáng chất cao, tốt cho da và sức khỏe.
Hồ bùn khoáng thiên nhiên trong lòng hang Tối
Sau khi rời hang, hành trình còn tiếp tục với các hoạt động ngoài trời như zipline ngắn thả người xuống sông, chèo kayak dọc sông Chày, hay check-in tại các bè nổi, phao nước, kim tự tháp trên sông. Những người thích thử thách có thể nhảy cầu từ độ cao 6-7 m, hoặc đơn giản là ngồi bên bờ sông, thưởng thức cá nướng, gà bản và các món ăn truyền thống của người dân địa phương tại các làng cổ ven sông như Hà Lời, Trằm, Mé, Chày Lập.
Du khách có thể thưởng thức các món ăn địa phương tuy giản dị nhưng rất đưa cơm tại các ngôi làng ven sông
Nguyễn Trọng Cung bước vào hành trình đến sông Chày - hang Tối như một người hành hương đến vùng đất thiêng của thiên nhiên. Giữa bóng tối của hang động, giữa lớp lớp không gian nguyên thủy, anh như thấy được "ánh sáng" của riêng mình. “Đôi khi, vẻ đẹp cần được ủ trong lòng, giống như ánh sáng nằm yên giữa bóng tối”, anh nói, rồi lặng lẽ hồi tưởng phía tây, nơi dòng sông xanh vẫn đang trôi mãi qua những tầng đá cổ xưa.
