Tây Tạng chưa bao giờ là điểm đến du lịch thông thường và việc chọn một chiếc sidecar ba bánh để rong ruổi hơn 2.000 km trên độ cao hơn 5.000 m lại càng hiếm hoi. Nhưng với Tùng Lê - kiến trúc sư đam mê tốc độ, hành trình này không chỉ là một chuyến đi, mà là cuộc hành hương. "Tôi không chọn sidecar ngay từ đầu, tôi chọn Tây Tạng trước. Bởi đời người nên có một lần tìm về những vùng đất còn giữ được nét nguyên sơ trong tâm thức nhân loại”, anh chia sẻ.
Tibet (Tây Tạng) là một khu vực cao nguyên tại Trung Quốc, Ấn Độ, Bhutan, Nepal, và Pakistan tại châu Á, ở phía đông bắc của dãy Himalaya.
Everest Base Camp và chuyến hành hương bằng sidecar
Giữa vô vàn phương tiện hiện đại, sidecar nổi bật lên như một lựa chọn đầy thu hút. Chiếc xe ba bánh này không nhanh, không tiện nghi, nhưng đủ chậm để người lái thực sự sống trong từng khoảnh khắc. Lhasa, Shigatse, Gyantse, Rongbuk… những ngôi đền cổ vẫn lặng lẽ xoay vòng kinh luân giữa thế kỷ 21. Tùng Lê không muốn đến đó bằng cách ngồi sau cửa kính ô tô, lướt qua như người xem qua màn ảnh. Anh muốn bước vào những nơi đó một cách chậm rãi, trần trụi, không có gì ngăn cách giữa con người và cơn gió cao nguyên. Và sidecar, một phương tiện đủ lạ, đủ cũ, đủ mạo hiểm, đã trở thành bạn đồng hành lý tưởng cho hành trình "đi để sống trong chuyến đi" của anh.
Với Tùng Lê - kiến trúc sư đam mê tốc độ, hành trình này không chỉ là một chuyến đi, mà là cuộc hành hương
Không nhiều người chọn Tây Tạng cho kỳ nghỉ và lại càng hiếm ai rong ruổi 17 ngày trên chiếc sidecar ba bánh vượt cao nguyên gió cát hơn 5.000m
Cuộc viễn chinh kéo dài 17 ngày của Tùng Lê là sự giao thoa giữa phiêu lưu, chiêm nghiệm và đôi khi là tự vấn bản thân. Anh đi qua Lhasa, hồ Yamdrok, Gyantse, Shigatse, đèo Gyatso La, tu viện Rongbuk và cuối cùng là Everest Base Camp (EBC). Trên suốt chặng đường, chiếc sidecar bền bỉ nhưng đầy thách thức ấy luôn song hành. Mỗi khúc cua, mỗi đoạn đường băng tuyết đều buộc người cầm lái phải học lại cách kiểm soát, không chỉ tay lái mà còn cả chính mình. "Khó khăn nhất không phải là địa hình, mà là kiểm soát sự vội vã, chủ quan, thứ rất dễ đánh lừa ta giữa vẻ đẹp choáng ngợp của thiên nhiên", Tùng Lê nhấn mạnh.
Cuộc viễn chinh để lắng nghe chính mình
Tây Tạng không phải là vùng đất dành cho những danh sách điểm đến cần "check-in". Nơi đây không mang đến niềm vui du lịch thông thường, mà là sự tĩnh lặng gần như linh thiêng. Giữa các tu viện cổ kính, những nhà sư đi chân đất và tiếng tụng kinh trầm mặc, người ta buộc phải sống chậm lại. Không phải để nghỉ ngơi, mà để lắng nghe tiếng lòng.
Cuộc viễn chinh kéo dài 17 ngày của Tùng Lê là sự giao thoa giữa phiêu lưu, chiêm nghiệm và đôi khi là tự vấn bản thân
Tùng Lê đã đi qua hồ Yamdrok xanh ngọc như giọt pha lê rơi xuống trần gian, vượt qua đèo Gyatso La ở độ cao hơn 5.200m – nơi không khí loãng đến mức mỗi nhịp thở như vét đến phần oxy cuối cùng trong phổi. Và anh từng dừng lại ở Shigatse, ngắm nhìn những nhà sư già đi chân đất, xoay vòng kinh dưới nắng chiều, giữa tiếng tụng niệm đều đều như dòng suối chảy.
Nhưng nếu phải chọn một khoảnh khắc in sâu nhất, đó là lần anh lạc đường từ Everest Base Camp trở về Lhasa và vô tình dừng chân tại một tu viện cổ hơn 1.500 năm tuổi, chỉ được xây sau Jokhang (Đại Chiêu Tự) khoảng 100 năm. Nơi đây không ồn ào, không khách du lịch, chỉ có những người Tạng lặng lẽ hành lễ và những nhà sư trẻ vừa tan học chạy nhảy dưới nắng vàng cuối ngày.
Ánh sáng trong vắt đổ xuống sân chùa như gột sạch bụi trần ngay trước cánh cửa điện Phật. Trong khoảnh khắc ấy, Tùng Lê quỳ xuống trước tượng Phật, mọi muộn phiền dường như tan biến trong sự tĩnh lặng tuyệt đối bao trùm không gian cổ tự. Cảnh tượng ấy giống như bước ra từ trang sách "Chúng Ta Thoát Thai Từ Đâu" mà anh từng đọc, về những đôi mắt Phật, về những hành trình tìm nguồn cội của con người. Không phải vì nơi đó đẹp nhất, mà vì nó khiến người ta tạm quên cả lý do phải lo lắng.
Khi đứng ở Everest Base Camp, nhìn Chomolungma (cái tên mà người Tây Tạng kính cẩn gọi Everest) lừng lững trước mắt, Tùng Lê nhận ra: "Con người giỏi tưởng tượng ra mình vĩ đại, nhưng đứng trước ngọn núi ấy, mọi tham vọng đều hóa thành phù du. Đó không phải là niềm vui hân hoan kiểu 'chinh phục', mà là cảm giác thở dốc, lạnh buốt, cô độc, nhưng lại vô cùng thanh thản. Bởi cuối cùng, có những nơi sinh ra chỉ để dạy con người biết cách khiêm nhường”.
Sidecar, giống như một người bạn đồng hành ngang bướng, đã giúp anh đứng vững trên băng tuyết, cần mẫn chở theo người bạn đời. Mỗi khúc cua là một lần học cách kiểm soát và điều chỉnh. Ở độ cao 5.000 m, khi động cơ hụt hơi, khi đầu óc choáng váng vì thiếu oxy, bài học ấy càng rõ rệt: đi chậm để sống sót.
"Khó khăn nhất không phải địa hình, mà là kiểm soát chính mình: đừng vội vã, đừng chủ quan, đừng ngạo mạn với thiên nhiên", Tùng Lê đúc kết.
Tùng Lê gửi gắm lời nhắn nhủ cho những ai muốn thử sức với hành trình tương tự: "Hãy đi, nếu bạn đã sẵn sàng bỏ lại điện thoại, deadline và cuộc đua thành tích ở quê nhà. Hãy đi, để nhận về món quà quý giá nhất của mọi chuyến đi: sự giải thoát khỏi chính mình”.
Sidecar, giống như một người bạn đồng hành ngang bướng, đã giúp anh đứng vững trên băng tuyết, cần mẫn chở theo người bạn đời
Mỗi khúc cua là một lần học cách kiểm soát và điều chỉnh. Ở độ cao 5.000m, khi động cơ hụt hơi, khi đầu óc choáng váng vì thiếu oxy, bài học ấy càng rõ rệt: đi chậm để sống sót
Nếu bạn đang cân nhắc một chuyến đi đến Tây Tạng bằng sidecar, dưới đây là một số lưu ý quan trọng:
Giấy tờ cần thiết gồm: visa Trung Quốc, giấy phép vào Tây Tạng (Tibet travel permit), giấy phép đến Everest Base Camp (Aliens’ travel permit) và giấy phép điều khiển sidecar nếu tự lái. Tất cả nên được làm sớm qua công ty tour vì du khách nước ngoài không thể xin trực tiếp.
• Chi phí: Ước tính khoảng 3.500–5.000 USD (90 đến 130 triệu đồng) cho hành trình 17 ngày trọn vẹn, bao gồm hỗ trợ kỹ thuật, cứu hộ và hậu cần.
• Sức khỏe: Cần luyện tập thể lực trước chuyến đi và chuẩn bị các loại thuốc cần thiết như thuốc hạ áp, thuốc chống sốc độ cao và vitamin. Đừng xem nhẹ hội chứng sốc độ cao (AMS – Acute Mountain Sickness) vì đây có thể là rào cản lớn nhất.
• Tinh thần: Sẵn sàng đối diện với chính mình giữa vẻ đẹp hùng vĩ và sự cô độc của cao nguyên. Tây Tạng rất đẹp nhưng không dành cho những ai thiếu sự tôn trọng thiên nhiên.
