Carbon footprint (dấu chân carbon) là tổng lượng phát thải khí nhà kính đến từ quá trình sản xuất, sử dụng và cuối vòng đời của một sản phẩm hoặc dịch vụ. Nó bao gồm các chất carbon dioxide (CO2) là loại khí mà con người thải ra nhiều nhất và những loại chất khác như khí metan (CH4), nitơ oxit (NO2) và flo (F). Đây là những loại khí nhà kính có ảnh hưởng tới sức khỏe con người và giữ nhiệt trong khí quyển, gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu.
Vết carbon do một người, tổ chức hay quốc gia tạo ra có thể theo cách trực tiếp hoặc gián tiếp. Phát thải trực tiếp như khi bạn sử dụng năng lượng để lái xe hay sử dụng các thiết bị điện. Gián tiếp là khi bạn sử dụng bất kể một vật dụng bất kỳ mà cần dùng năng lượng để sản xuất ra nó, ví dụ như thực phẩm hay quần áo. Thông thường, phần lớn lượng khí thải carbon của một cá nhân sẽ đến từ giao thông vận tải, nhà ở và thực phẩm.
Tính toán vết carbon trong một chuyến đi
Sustainable Travel International, một tổ chức phi lợi nhuận nghiên cứu các giải pháp sáng tạo trong du lịch cho biết ngành công nghiệp này tạo ra khoảng 8% lượng khí thải carbon của thế giới.
Giảm thiểu dấu chân carbon trong lúc du lịch giúp bảo vệ môi trường.
Bạn có thể tính toán lượng khí thải của mình cho cả cuộc sống hàng ngày và các chuyến đi bằng ứng dụng tính lượng khí thải carbon. Khi bắt đầu chuyến đi, các ứng dụng này xem xét lượng khí thải carbon trung bình của các loại hình du lịch khác nhau. Ví dụ, ứng dụng của Sustainable Travel International giả định rằng một hành khách sẽ thải ra từ 0,14 đến 0,55 kg khí thải carbon trên mỗi km bay, tùy thuộc vào hạng cabin và khoảng cách.
Tuy nhiên, loại máy bay và tải trọng cũng đóng một vai trò nhất định. Đối với các loại hình vận tải khác, loại nhiên liệu cũng cần phải được tính toán. Một số ứng dụng còn tính luôn lượng khí thải từ quá trình sản xuất xe dựa vào tuổi thọ của chúng. Tóm lại, các ứng dụng tính khí thải carbon mang lại kết quả khác nhau tùy theo quy định cơ bản đã thiết lập từ trước.
Cụ thể, ứng dụng của Cơ quan Bảo vệ Môi trường chỉ tính được trong giới hạn của một gia đình như năng lượng tiêu thụ, giao thông cá nhân và chất thải gia đình.
Lượng carbon thải ra phần lớn đến từ việc di chuyển (Ảnh Sustainable travel international)
Trong khi đó, Conservation International, tổ chức phi chính phủ chuyên tìm kiếm các giải pháp về môi trường giới thiệu ứng dụng truy vết carbon của họ có khả năng tính toán lượng khí thải carbon cả trong gia đình và lúc đi du lịch.
Ứng dụng này sử dụng dữ liệu nền tảng từ năm 2013 và 2015 rồi cung cấp những thuật toán chi tiết. Chẳng hạn, một đêm trong phòng trọ thải ra khoảng 0,0383 kg khí carbon/phòng có người ở. Chuyến bay dưới 186 km thải ra khoảng 0,00025 kg khí carbon/người, di chuyển bằng tàu điện ngầm, tàu metro thải xấp xỉ 0,00012 kg khí carbon/người còn xe bus thì vào khoảng 0,00006 kg khí carbon/người.
Phương pháp giảm thiểu vết carbon
Sau khi tính toán lượng carbon thải ra bằng các ứng dụng trên, du khách dễ dàng định hướng những điều cần làm để cắt giảm khí thải carbon. Khách du lịch hãy cân nhắc việc di chuyển bằng tàu hỏa, xe buýt thay vì máy bay cho chặng đường ngắn.
Theo Conservation International, di chuyển bằng đường sắt liên tỉnh tạo ra ít hơn một nửa lượng khí thải carbon so với chuyến bay chặng ngắn. Bên cạnh đó, xe buýt chỉ thải ra khoảng một phần tư khí carbon so với đường hàng không. Vì thế, du khách nên chọn những chuyến đi có thể cắt giảm những lượt sử dụng phương tiện giao thông.
Lên kế hoạch trước chuyến đi giúp bạn dễ tính toán lượng carbon thải ra.
Tuy nhiên, bạn không cần phải tránh né các chặng đường dài nhằm cắt giảm triệt để khí carbon. Hãy chọn đường bay thẳng trên máy bay tiết kiệm nhiên liệu. Khi đã đến địa điểm, hãy chọn thuê một chiếc ô tô sử dụng nhiên liệu sạch hoặc ô tô điện thay vì một chiếc xe thông thường chạy xăng để di chuyển.
Ngoài ra, hãy cân nhắc lưu tại các khách sạn có cam kết thực hiện bền vững trong du lịch. Nếu không, bạn có thể hạn chế sử dụng điều hòa ở mức tối thiểu. Mặt khác, các loại thịt bò, thịt cừu, thịt heo đều có vết carbon lớn so với nguồn đạm thực vật. Du khách có thể dùng những bữa ăn thuần chay để giảm thiểu dần lượng khí metan và carbon thải ra ngoài.
