Hay-on-Wye thu hút số lượng lớn những người yêu sách tới tìm kiếm những cuốn sách hạ giá, với hơn 40 cửa hiệu chủ yếu bán sách cũ. Thị trấn này cũng là quê hương của Hay Literature Festival – Ngày hội Văn học Hay, nơi tập trung khoảng 80,000 tác giả, nhà xuất bản và người hâm mộ văn học từ khắp nơi trên thế giới vào dịp cuối tháng Năm mỗi năm.
Mọi chuyện bắt đầu vào năm 1961, khi Richard Booth mở hiệu bán sách cũ đầu tiên của mình tại Hay trong một trạm cứu hỏa cũ. Ông tới Mỹ, nơi mà những thư viện đang bị đóng cửa dần, mua sách tại đó và vận chuyển trở lại Hay-on-Wye. Theo thời gian, các những cửa hiệu sách cũ tương tự mọc lên khắp hang cùng ngõ hẻm tại Hay. Đến năm 1970, Hay đã trở thành “thị trấn của những cuốn sách” nổi tiếng thế giới. Hiện tại, thị trấn có khoảng 500,000 lượt khách du lịch mỗi năm.
Trong số rất nhiều các hiệu sách ở Hay, những nơi tuyệt vời và thú vị nhất được gọi là “Honesty Bookshops” – “Tiệm sách chân thật”. Ở đó không có gì hơn ngoài những kệ sách, không ai quản lý, trông coi. Người mua chọn sách rồi thả tiền vào một hòm thư nhỏ.
Có một nơi như vậy ở Hay Castle – một pháo đài được xây dựng từ thế kỷ 12 ở trung tâm của thị trấn. Hiệu sách này được mở ngoài trời, bao gồm những kệ gỗ xếp chồng lên nhau dựa vào bức tường của lâu đài. Những cuốn sách đóng bìa mềm có giá 10 pound (khoảng 3.000 đồng), sách bìa cứng có giá £1 (khoảng 30.000 đồng). Sau khi chọn sách, người mua thả tiền vào chiếc hộp nhỏ nằm phía trước, qua một khe trắng ghi “Trả tiền tại đây”.
Kể từ năm 1988, Hay on Wye là nơi tổ chức “Hay Festival of Literature & Arts” – “Ngày hội Văn học và Nghệ thuật Hay”, qua nhiều năm, ngày hội này lôi kéo được sự chú ý của những nhà văn có tiếng như David Simon, Stephen Fry, Salman Rushdie và Simon Singh. Năm 2001, Cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton đã mô tả nơi này là “The Woodstock of the mind”. Những năm gần đây, lễ hội mở rộng hơn, bao gồm cả những buổi biểu diễn âm nhạc và chiếu phim.
Ngọc Anh
