Hoàng thành Thăng Long, trái tim của kinh đô ngàn năm Thăng Long - Hà Nội, một lần nữa trở nên sôi động với chương trình tái hiện những nghi lễ Tết Nguyên đán đặc sắc của triều đình xưa. Mới đây, chương trình thể nghiệm những lễ nghi trong dịp Tết Nguyên đán đã từng diễn ra trong cung đình Thăng Long xưa, thể hiện mong muốn hưng thịnh cho quốc gia, sự bình an no ấm cho nhân dân “tống cựu nghinh tân” tiễn năm cũ đón năm mới.
Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long-Hà Nội Nguyễn Thanh Quang cho biết, các nghi lễ "Tống cựu nghinh tân" tái hiện nghi thức, phong tục dân gian và cung đình độc đáo. Đây là những hoạt động góp phần gìn giữ phong tục tập quán tốt đẹp của cha ông, khơi nguồn tinh hoa văn hóa dân tộc và giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.
Trong Hoàng cung Thăng Long xưa, vào dịp Tết đến Xuân về, những nghi lễ được tổ chức tôn nghiêm, trang trọng thể hiện sự hưng thịnh của quốc gia, sự bình an, no ấm cho nhân dân
Để phát huy giá trị các nghi lễ Tết tiêu biểu của cung đình cũng như những phong tục tết dân gian truyền thống, năm nay, bên cạnh các hoạt động truyền thống như dựng cây nêu, thả cá chép, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức tái hiện một số nghi lễ như: Lễ tiến lịch, lễ đổi gác theo hình thức sân khấu hoá.
Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội tổ chức chương trình trình diễn nghi lễ Tống cựu nghinh tân nhằm tái hiện các nghi thức, phong tục dân gian và cung đình độc đáo
PGS.TS Trần Đức Cường, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam cho hay, Tết Nguyên đán là Lễ tiết truyền thống lớn nhất và thiêng liêng liêng nhất trong năm của dân tộc Việt Nam, đánh dấu thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, là lúc khép lại những việc đã trải qua trong năm cũ và chờ đón những điều tốt đẹp trong năm mới với biết bao niềm vui và hy vọng. Đây là một trong những lễ tiết có nhiều phong tục độc đáo và mang đậm dấu ấn văn hóa bản địa của người Việt trên khắp lãnh thổ Việt Nam.
Được biết, lễ dựng cây nêu là nghi thức không thể thiếu trong dịp Tết Nguyên đán tại Việt Nam. Cây nêu là biểu tượng của mùa xuân, mang những ý nghĩa tốt đẹp, phúc lành. Khi cây nêu được dựng lên trong Hoàng cung là lúc dân chúng cũng bắt đầu dựng nêu trước sân nhà mình.
Đặc biệt, tại mảnh đất kinh kỳ ngàn năm văn hiến, văn hóa Tết Nguyên đán lại càng phong phú và đặc sắc, hội tụ và giao thoa giữa văn hóa cung đình và văn hóa dân gian truyền thống.
Lễ tiến lịch và ban lịch thể hiện sự coi trọng của triều đình phong kiến đối với việc làm lịch cũng như quan tâm đến các hiện tượng thời tiết, khí hậu, ngày giờ tốt, vấn đề thiên thời địa lợi để phục vụ sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt hàng ngày của triều đình và nhân dân.
Lễ tiến xuân ngưu là một nghi lễ quan trọng được triều đình chuẩn bị công phu, tiến hành vào ngày Lập xuân với mong ước mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi và cầu mong một mùa xuân no ấm, đủ đầy.
Các nghi lễ Tống cựu nghinh tân, khép lại năm cũ và đón chào mùa xuân mới với mong ước an vui, sum vầy, bao gồm lễ cúng ông Công ông Táo, lễ tiến lịch, lễ dựng nêu...
Lễ tết Chính đán là lễ thiết đại triều đầu tiên của triều đình diễn ra vào mồng Một Tết. Đây là một nghi lễ triều hội, là dịp nhà vua, hoàng tộc và trăm quan gặp gỡ nhau ngày đầu năm mới, cùng chúc tụng cho nhà vua trường thọ, nhân dân ấm no yên vui. Các xứ trong cả nước dâng biểu mừng vua. Nhân dịp này nhà vua cũng ban yến, ban tiền thưởng xuân cho bách quan.
Đây là các nghi lễ truyền thống trong cung đình xưa, mở đầu cho chuỗi nghi lễ được nhà vua và triều đình thực hiện trong dịp Tết nguyên đán, diễn ra từ cuối tháng Chạp đến rằm Tháng Giêng.
Nằm trong khuôn khổ chuỗi sự kiện "Tống cựu nghinh tân", Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội còn tổ chức loạt hoạt động đón Tết truyền thống như: Trưng bày không gian "Tết xưa - Tết thời bao cấp (từ ngày 20/1), tái hiện Tết truyền thống của người Việt Nam ở thập kỷ 70, 80 của thế kỷ XX; không gian trưng bày "Nghi lễ tết cung đình ngày xuân" diễn ra tại khu nhà N14 vào ngày 20/1. Các chương trình múa rối đặc sắc phục vụ du khách vào các ngày từ 30/1 đến 2/2 (tức từ mùng 2 đến mùng 5 tháng Giêng) trong các khung giờ: 9h30, 10h30, 11h30, 15h và 16h.
