Trong nhiều thập kỷ, dấu đóng trên hộ chiếu không chỉ là một thủ tục nhập cảnh mà còn là "chiến lợi phẩm" của mỗi hành trình, là một kỷ vật lưu giữ ký ức về những chuyến phiêu lưu khắp thế giới. Thế nhưng, trong kỷ nguyên số, khi công nghệ lên ngôi, nghi thức truyền thống này đang dần đi vào dĩ vãng. Liên minh châu Âu (EU) đã tiên phong trong cuộc cách mạng này, mở ra một kỷ nguyên mới của việc nhập cảnh bằng sinh trắc học và dữ liệu điện tử, một sự thay đổi mang tính toàn cầu.
Lợi ích vượt trội của kỷ nguyên số
Từ ngày 12/10/2025, Liên minh châu Âu (EU) sẽ chính thức triển khai Hệ thống Nhập/Xuất (Entry/Exit System - EES), thay thế hoàn toàn việc đóng dấu hộ chiếu vật lý cho du khách từ các quốc gia ngoài EU. Theo ABC News, quá trình chuyển đổi này sẽ diễn ra dần dần và dự kiến hoàn tất vào ngày 10/4/2026. Kể từ đó, du khách đến từ các quốc gia như Mỹ, Anh hay Canada sẽ được quét mã vạch thay vì đóng dấu mộc. Hệ thống EES sẽ chụp ảnh khuôn mặt và dấu vân tay của du khách, sau đó lưu trữ tất cả thông tin nhập cảnh và xuất cảnh dưới dạng kỹ thuật số.
Trong nhiều thập kỷ, đóng dấu hộ chiếu không chỉ là thủ tục nhập cảnh mà còn là “dấu ấn” lưu giữ những chuyến đi, một kỷ vật gợi nhớ hành trình của hàng triệu du khách
Sự thay đổi này không phải là một điều chỉnh nhỏ mà là một phần của xu hướng toàn cầu rộng lớn hơn. Nhiều quốc gia trên thế giới đã tiên phong trong việc sử dụng hộ chiếu kỹ thuật số và dần loại bỏ dấu mộc truyền thống. Anh, Singapore, Hong Kong (Trung Quốc) và Argentina đã ngừng đóng dấu hộ chiếu từ lâu.
Theo ABC News, Liên minh châu Âu (EU) sẽ triển khai hệ thống nhập/xuất (EES) vào ngày 12/10, thay thế việc đóng dấu hộ chiếu giấy cho du khách ngoài EU.
Úc thậm chí đã bỏ dấu mộc từ năm 2012 để chuyển sang sử dụng cổng điện tử (e-gates) với công nghệ sinh trắc học, cho phép du khách nhập cảnh một cách tự động và nhanh chóng. Tại Mỹ, các chương trình như Global Entry và Clear Plus cũng đang mở rộng việc sử dụng sinh trắc học để theo dõi chuyển động của du khách bằng nhận dạng khuôn mặt và dấu vân tay.
Theo đánh giá của các chuyên gia, sự dịch chuyển từ dấu mộc vật lý sang hệ thống kỹ thuật số mang lại những lợi ích vượt trội về nhiều mặt. Trước hết, nó giúp tăng cường an ninh, nâng cao hiệu quả kiểm soát biên giới và chuẩn hóa việc thu thập dữ liệu. Hộ chiếu điện tử và hệ thống sinh trắc học giúp giảm thiểu nguy cơ làm giả giấy tờ, đảm bảo an ninh quốc gia một cách hiệu quả hơn.
Đến ngày 10/4/2026, nếu du khách đến châu Âu từ các quốc gia ngoài EU như Mỹ, Anh hay Canada sẽ được quét mã vạch thay vì đóng dấu
Thứ hai, việc nhập cảnh sẽ trở nên nhanh chóng và thuận tiện hơn. Thay vì phải xếp hàng dài chờ đợi để nhân viên hải quan đóng dấu, du khách sẽ trải qua các quy trình điện tử chuyên nghiệp và thông minh hơn, tiết kiệm đáng kể thời gian tại cửa khẩu. Gabe Saglie, một chuyên gia du lịch tại Travelzoo, chia sẻ với HuffPost rằng vấn đề không còn nằm ở sự hoài niệm mà là ở tốc độ, an ninh và công nghệ. Trong vòng 10 năm tới, các chuyên gia dự đoán hầu hết các quốc gia lớn sẽ chuyển sang hệ thống số, và dấu mộc hộ chiếu sẽ chỉ còn là một di sản của quá khứ.
Trên thực tế, nhiều quốc gia đã tiên phong trong việc sử dụng hộ chiếu kỹ thuật số, chẳng hạn Anh, Singapore, Hong Kong (Trung Quốc) và Argentina đã ngừng đóng dấu hộ chiếu
Những lưu ý cần thiết cho hành khách
Mặc dù dấu mộc hộ chiếu có thể sắp biến mất, nhưng hộ chiếu vật lý vẫn là giấy tờ không thể thiếu. Hệ thống kỹ thuật số chỉ bổ sung cho việc theo dõi nhập cảnh và xuất cảnh của du khách. Để đảm bảo một chuyến đi suôn sẻ, đặc biệt là khi đến châu Âu từ năm 2026, du khách cần lưu ý một số điều quan trọng.
"Trong kỷ nguyên mới này, hệ thống sinh trắc học và kỹ thuật số sẽ là chìa khóa. Thay vì đóng dấu, du khách sẽ trải qua các quy trình điện tử chuyên nghiệp và thông minh hơn", TTW viết.
Đầu tiên, hãy kiểm tra kỹ lưỡng các yêu cầu nhập cảnh trước chuyến đi. Một số quốc gia có thể yêu cầu giấy phép hoặc đơn đăng ký trực tuyến. Tiếp theo, hãy đảm bảo hộ chiếu của bạn còn hiệu lực ít nhất 6 tháng sau ngày dự kiến đi du lịch. Cuối cùng, hãy tận dụng các công cụ trực tuyến để kiểm tra yêu cầu về thị thực và giấy tờ của từng quốc gia. Dù một số quốc gia nhỏ hơn hoặc kém phát triển về mặt kỹ thuật số có thể vẫn còn sử dụng dấu mộc trong thời gian tới, việc chuẩn bị trước sẽ giúp du khách tránh được những bất ngờ và tận hưởng chuyến đi một cách trọn vẹn.
