10 năm hành trình nghệ thuật trong rừng

Triển lãm năm nay giới thiệu tám tác phẩm mới của tám nghệ sĩ, trải trên các chất liệu thép không gỉ, nhôm tấm gò, đồng đúc và gốm. Sự đa dạng về chất liệu và cách tiếp cận cho thấy mức độ đổi mới trong sáng tác điêu khắc đương đại.

Ông Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, nhận định rằng: “Những tác phẩm lần này được đánh giá cao, thể hiện sự đổi mới và trưởng thành của nhiều tác giả”, đồng thời nhấn mạnh vai trò của bối cảnh tự nhiên, ông cho rằng: “Các không gian này cũng có giá trị riêng, cần được khiêm nhường cất giữ như một bảo tàng giữa rừng thông”.

8 tác phẩm mới - 8 tiếng nói thẩm mỹ khác biệt

Bước vào khu rừng thông, người xem bắt gặp loạt tác phẩm mang nhiều trường phái và triết lý sáng tạo đa dạng. Tác phẩm “chân dung của rỗng” của Nguyễn Trần Ưu Đàm gây ấn tượng với cấu trúc kim loại xếp lớp, tạo hiệu ứng trong suốt khi nhìn chính diện. Tác phẩm được tác giả phát triển hơn 30 năm, chuyển hoá từ hình tượng Phật sang ý niệm sâu hơn về vô thường và tính không.

Ngược lại, “con chim sắt trong không gian tĩnh lặng” của Đào Châu Hải tối giản chi tiết nhưng giàu khối lượng thị giác. Cấu trúc kim tự tháp gợi câu hỏi về sức mạnh nội tại: liệu tự do có thể được biểu đạt bằng sự tĩnh tại?

Đi dọc theo con đường dưới những bóng cây thông, “không giới hạn” của nhà điêu khắc Hoàng Tường Minh hiện ra với những thanh thép gai trở thành biểu tượng cho ranh giới vô hình mà con người luôn tìm cách vượt thoát. “Ở một nơi khác” của nghệ sĩ Đỗ Hiệp lại đem đến chất mộng mơ với hình tượng đôi cánh tiên, trong điêu khắc đình làng với đôi cánh rộng lớn và cơ thể nhỏ bé - một hình ảnh mà tác giả cho rằng rất dung dị, rất đời như chính những mong mỏi giản đơn trong cuộc sống mỗi người.

Cách đó không xa là khối gốm công phu “trong lòng đất, dưới lớp vỏ” của nghệ sĩ Lê Anh Vũ hé lộ những tầng sâu tinh tế, như nhắc về hành trình tìm về bản thể của con người. Nghệ sĩ Lê Thị Hiền mang đến sắc hồng rực rỡ trong “sen”, những hình khối gấp giấy chuyển động như bay, nhẹ bẫng giữa không gian triển lãm.

Đặc biệt hai tác phẩm còn lại “nguồn” của Hoàng Mai Thiệp và “ok bạn” của Phạm Đình Tiến, đặt cạnh nhau như một đối thoại giữa biểu tượng cội rễ và sự dí dỏm trẻ trung, giữa thiêng liêng và đời sống gần gũi.

Bảo tàng nghệ thuật giữa thiên nhiên hiếm có tại Việt Nam

Trong một thập kỷ, khu trưng bày ngoài trời tại Đại Lải đã hình thành hệ thống tác phẩm phong phú với hàng chục điêu khắc lớn cùng nhiều sáng tác hội họa và sắp đặt. Các tác phẩm được bố trí xung quanh trên đồi cỏ hoặc trong rừng thông, hoàn toàn không có tường hay trần bao quanh. Không gian mở khiến việc thưởng lãm phụ thuộc nhiều vào ánh sáng tự nhiên, thời tiết và góc nhìn của người xem.

Ông Lương Xuân Đoàn đánh giá chung: “Hơn 130 tác phẩm được trưng bày qua nhiều năm cho thấy nỗ lực lớn của các tác giả. Những tác phẩm này thể hiện mối gắn kết giữa nghệ thuật và thiên nhiên, mang đến cảm xúc sâu sắc và niềm tin mạnh mẽ. Các tác giả đã khéo léo lựa chọn không gian, môi trường phù hợp để sáng tạo, kết hợp hài hòa với thiên nhiên”.

Năm nay, khu trưng bày miễn phí tham quan trong 6 tháng cho học sinh các cấp và lên kế hoạch tổ chức các tour nghệ thuật dành cho thanh thiếu niên trong vài năm tới. Đây được xem là cách mở rộng tiếp cận đối với nhóm công chúng trẻ.

Triển lãm đánh dấu 10 năm hoạt động của mô hình nghệ thuật ngoài trời, đồng thời cho thấy sự chuyển động của nghệ thuật đương đại Việt Nam khi tìm kiếm những cách thức tương tác mới. Tám tác phẩm mới như tám “điểm chạm” giàu cảm xúc, tiếp tục mở rộng không gian kết nối giữa nghệ thuật - thiên nhiên - con người.

Bài và ảnh: Hải Anh