Balenciaga và cảm hứng từ hội họa Tây Ban Nha

Bảo tàng Quốc gia Thyssen-Bornemisza (gọi tắt là Thyssen) là một bảo tàng nghệ thuật ở Madrid, Tây Ban Nha, tọa lạc trên một trong những đại lộ chính của thành phố. Thyssen là một trong 3 bảo tàng lớn nhất tại Madrid, và là một "góc" trong "tam giác Vàng" nổi tiếng tại đây.

Buổi triển lãm lộng lẫy mang tên “Balenciaga và hội họa Tây Ban Nha” ở Bảo tàng Thyssen đã chính thức mở cửa vào ngày 18/6 và sẽ kéo dài đến hết ngày 22/9. Nơi đây trưng bày vô số kiệt tác nghệ thuật sáng tạo của Cristóbal Balenciaga - những kiệt tác mà thông qua chúng, ông dường như đã tạo nên một cuộc trò chuyện sống động giữa thời trang và hội họa.

Nhắc đến Cristóbal Balenciaga, người ta luôn nói về những thiết kế phá vỡ mọi nguyên tắc với đường cắt ráp phá cách đi trước thời đại. Ông tạo ra một cuộc định hình về form dáng trong thời trang dành cho phái đẹp thập niên 1950, xóa bỏ các hình mẫu nhàm chán bằng những cải tiến sáng tạo mang tính lịch sử.

Đường cắt của Cristóbal mang tính huyền thoại, cộng với sự ảnh hưởng từ nghệ thuật điêu khắc và kiến trúc đã mang đến lối tư duy khác biệt. Điều đó thể hiện rõ nét ở đường cắt tinh xảo, sự linh hoạt và tính toán tỉ lệ tuyệt vời trong thiết kế của ông. Người ta truyền tai nhau rằng, bất kỳ một phụ nữ nào khoác lên mình bộ suit may đo từ nhà Cristóbal thì khó lòng vừa ý một nhà may khác.

Nhà thiết kế thời trang đại tài này đã không ít lần lấy cảm hứng từ những bức tranh của xứ Tây Ban Nha để thiết kế nên những bộ trang phục của mình. Vậy chính xác thì, những bức họa nghệ thuật Tây Ban Nha đã ảnh hưởng đến trang phục Balenciaga như thế nào?

Năm 1936, ở tuổi 41, Cristóbal Balenciaga thực hiện một hành trình mang tính bước ngoặt của đời mình: rời Tây Ban Nha đến Paris lập nghiệp. Sống giữa phồn hoa của kinh đô ánh sáng, Balenciaga nhớ quê nhà da diết.

Giữa lúc Nội chiến Tây Ban Nha bùng nổ, Balenciaga đột nhiên thay đổi hướng đi của sự nghiệp ở độ tuổi trung niên và lao vào vùng đất trái tim đang đập của thời trang cao cấp châu Âu. Ông đã tìm kiếm cảm hứng bằng cách đào sâu vào ký ức thời thơ ấu của mình tại thị trấn nhỏ Getaria trên bờ biển xứ Basque - hồi ấy ông đã dành phần lớn thời gian tại công ty của mẹ (bà là một thợ may), và cho những khách hàng quý tộc của bà.

Nghệ thuật hội hoạ Tây Ban Nha luôn lộng lẫy và đầy tính triết lý, nhớ về quê nhà, là nhớ về những di sản hội họa. Với tài năng và kỹ thuật thủ công thượng thừa của mình, Balenciaga đã nâng tầm thời trang một cách đáng kính phục khi tái hiện những bức tranh nghệ thuật trong những Bộ sưu tập trang phục kinh điển nhất của mình.

Hình bóng của hội họa và văn hóa Tây Ban Nha luôn hiện diện đều đặn trong các tác phẩm của Balenciaga. Những đường nét mộc mạc, tối giản dưới sự ảnh hưởng của tôn giáo và phong cách mang đậm tính kiến trúc thể hiện qua chất vải có thể được tìm thấy trong rất nhiều thiết kế của ông: những nếp gấp xếp thành từng lớp như sóng cuộn trong chiếc váy của vũ công Falmenco, những đường ren xếp ly điểm trên vài bộ trang phục, ánh phản chiếu lấp lánh trên bộ suit người đấu sĩ bò tót, đường thêu sequin rực rỡ trên chiếc áo khoác Bolero, hay tính thẩm mỹ trong trang phục cung đình triều đại Habsburg luôn được thể hiện nhiều lần trên những bộ nhung đen được tô điểm bằng những đường viền đen tuyền sang trọng,…

Nhà thiết kế xứ Basque đã không ngừng nghiên cứu về lịch sử hội họa và phải nói rằng ông rất biết cách tận dụng những điều mình học được. Điều ấy được thể hiện rất rõ qua phong cách mạnh mẽ và độc nhất vô nhị xuyên suốt toàn bộ sự nghiệp của ông - ngay cả trong thời kì phóng khoáng nhất - làm sống lại những trang phục lịch sử và thể hiện chúng theo một lối hiện đại vô cùng ấn tượng. Nhiều thiết kế của ông mang dấu ấn của những họa sĩ đại tài như Zubarán, Velázquez, Goya, Zuloaga và Picasso.

Buổi triển lãm cũng trưng bày một nhóm các tác phẩm sáng tạo quan trọng khác của Balenciaga, vài món trong số đó thậm chí còn chưa hề được công bố trước đây. Những tác phẩm này được mượn từ một số bảo tàng quốc gia và quốc tế, bao gồm cả bảo tàng Balenciaga ở Guetaria, bảo tàng Traje ở Madrid, các tổ chức quốc tế khác và cả từ những bộ sưu tập tư nhân.

“Balenciaga và hội họa Tây Ban Nha” là cơ hội khó có được, không chỉ để tán thưởng những kiệt tác xuất sắc của bậc thầy ngành thiết kế, mà còn để thưởng thức phần nào của nghệ thuật hội họa Tây Ban Nha, khi chúng được sắp xếp một cách ấn tượng, tạo nên một sự kết hợp gây choáng ngợp đúng nghĩa.

THÔNG TIN VỀ BUỔI TRIỂN LÃM

Tên triển lãm: Balenciaga y la pintura Española (Balenciaga và hội họa Tây Ban Nha)

Thời gian: Từ 18/6 đến 22/9

Địa điểm: Bảo tàng Thyssen-Bornemisza, Paseo del Prado, 8, 28014 Madrid, Tây Ban Nha

Xem thêm thông tin tại: https://www.museothyssen.org/

Phương Anh