Nguồn gốc của Pizza
Là đặc sản lâu đời của khu vực Địa Trung Hải, pizza đơn giản là bánh bột mì dạng dẹt được phủ các lớp nguyên liệu khác nhau.
Rất nhiều nền văn hóa cổ đại bao gồm Hy lạp và Phoenicy đã ăn loại bình dẹt được làm từ bột mì và nước vào những thủa sơ khai. Phần bột sau khi được trộn sẽ được đặt trên một tảng đá nóng và được rải lên các loại thảo mộc để tạo nên hương vị. Món ăn này nhanh chóng trở nên phổ biến và lan truyền sang các quốc gia Roma, Ai Cập và Babylon, thậm chí còn được các nhà sử học ngợi ca trong các bản ghi chép từ ngàn năm trước. Tuy vậy đây vẫn chưa được gọi là pizza.
Từ “pizza” được cho là bắt nguồn từ từ “Pinsa” có nghĩa bánh mì dẹt trong tiếng La-tinh. Một số truyền thuyết lưu truyền rằng những người lính Roma bắt chước cách nấu ăn của người Do Thái trong lúc đóng quân ở Palestine, sau đó phát triển thành một món ăn tương tự khi trở về quê nhà. Tuy nhiên, một vài dự án khảo cổ đã phát hiện được dấu tích của pizza vào thời đồ đồng ở khu vực Veneto (Ý).
Tài liệu chỉ ra những nông dân thời bấy giờ đã chế biến ra loại bột bánh tương tự như pizza hiện đại và phủ lên trên một lớp dầu ô-liu và thảo mộc để thay thế cho các loại thức ăn đắt đỏ.
Bánh dẹt ban đầu được nướng với dầu ô-liu và thảo mộc.
Đến thời Trung cổ, loài trâu nước Ấn Độ du nhập đến đất Ý mang tới một cuộc cải tiến cho món bánh mì dẹt thông thường. Những đầu bếp đã truyền tai nhau về việc phủ thêm một lớp phô mai lên lớp bánh sẽ tăng hương vị cho món ăn. Dần dần, phô mai trở thành nguyên liệu không thể thiếu trong món bánh này.
Sự xuất hiện của phô mai tại Ý đã thay đổi công thức chế biến bánh dẹt thông thường.
Sự xuất hiện của cà chua vào thế kỷ 18 một lần nữa thay đổi công thức của pizza. Tuy nhiên phải đến thế kỷ 19 thì cà chua mới là nguyên liệu phổ biến của loại bánh này. Lí do bởi, ban đầu loại quả này được cho là có độc, chỉ được trồng để làm cảnh. Chính những nông dân nghèo đói đã phát hiện ra giá trị ẩm thực của loại quả này.
Đến lúc này, bánh pizza đã dần được định hình với những nguyên liệu cơ bản như phô mai, cà chua và các loại thảo mộc. Tuy vậy nó vẫn được coi là món ăn thường dân, không phù hợp trên bàn ăn của các quý tộc. Món ăn chỉ thực sự được công nhận rộng rãi khi một nhà sử học nếm thử tại một quầy hàng ở Napoli và đã hết lời ca tụng nó trong ghi chép của mình.
Khi món ăn trở nên phổ biến, các đầu bếp Ý thay vì lặp lại công thức cũ đã quyết định cải tiến món ăn, thêm vào các loại nhân khác nhau như thịt, cá để thu hút khách hàng.
Vào năm 1830, tiệm bánh pizza đầu tiên dành cho giới thượng lưu ra đời mang tên Antica Pizzeria Port’Alba.
Các loại Pizza truyền thống của nước Ý
Từ khi được bày bán trong các tiệm bánh sang trọng, pizza đã được thay đổi cách chế biến, không còn sử dụng các loại đá nóng thô sơ mà được nướng trong bếp than củi. Phần bột mì cũng được thêm men nở và ủ lâu hơn. Bên cạnh đó, cà chua cũng được chế biến thành sốt thay vì thái lát đơn thuần.
Bên cạnh phô mai và cà chua, phần nhân bánh cũng trở nên đa dạng hơn với mỗi khu vực.
Ví dụ loại pizza Marinara đặc trưng của Nepoli sẽ có thêm lá kinh giới cay, cá trống và rất nhiều tỏi. Pizza Capricciosa có nhân nấm, dăm bông Prosciutto, hoa Atiso, quả ô-liu và nửa quả trứng. Pizza Pugliese được thêm sốt cây bạch hoa và quả ô-liu. Pizza Veronese có nấm và thịt xông khói sống Crudo. Pizza ở vùng Sicily có nhiều loại nhân như quả ô-liu xanh, hải sản, trứng luộc và đậu.
Pizza Quattro Formaggi.
Một số loại pizza với hương vị đặc biệt trở nên phổ biến khắp nước Ý thay vì chỉ là đặc hữu của một khu vực. Pizza Quattro Formaggi kết hợp 4 loại phô mai: mozzarella, gorgonzola, ricotta, và Parmigiano Reggiano.
Loại nhân thường được sử dụng trên pizza bao gồm cá ngừ ngâm dầu ô-liu, tôm, trai, sò,...
Cá ngừ ngâm dầu ô-liu là một loại nhân pizza phổ biến.
Quattro Stagioni cũng là một loại pizza truyền thống của Ý với các nguyên liệu như hoa Atiso, xúc xích Salami, dăm bông Cotto, nấm và cà chua thái lát. Ở Liguria, sốt cà chua được thay thế bằng sốt pesto húng tây. Còn rất nhiều loại pizza khác nữa và vị nào cũng đáng để thử một lần trong đời.
