Đến Kinh đô Thời trang của Thế giới - thành phố Milan, ngoài những địa điểm nổi tiếng như: Nhà hát Opera Teatro alla Scala, Shopping mall trứ danh La Galleria, Nhà thờ chính Douma hay hồ Como diễm lệ…, những ai yêu kiến trúc và lịch sử của Thành phố thủ phủ vùng Lombardia, miền Bắc nước Italy sẽ không thể bỏ qua một địa danh đặc biệt: Lâu đài Sforzesco (Castello Sforzesco di Milano).
Castello Sforzesco nằm trong Parco Sempione - công viên lớn nhất ở thành phố Milan, là một trong những công trình kiến trúc quan trọng bậc nhất ở Milan, là minh chứng cho lịch sử của Thành phố nổi tiếng này. Toàn bộ lâu đài mang dáng vẻ cơ ngơi của một Đại Công tước với bốn bức tường thành sừng sững bao quanh.
Được xây dựng vào thế kỷ 14 bởi Bá tước Sforza như một lâu đài, sau đó trở thành nơi ở của Đại gia đình Sforza, chứng kiến toàn bộ quá trình từ thời hoàng kim đến sự suy tàn của Gia tộc này. Lâu đài được thiết kế theo cấu trúc của một pháo đài, nó đã từng bị bao vây, phá hủy rồi lại được trùng tu trong những khoảng thời gian thăng trầm của Milan. Một thời gian pháo đài phòng thủ này mang tên Porta Giovia, trải qua hàng loạt biến cố lịch sử, đến năm 1450 khi Francesco Sforza lên nắm quyền, lâu đài mới được cải tổ dưới mệnh lệnh của ông.
Từ xa đi đến, chúng tôi đã có thể nhìn thấy hai tòa tháp Torrione Dei Carmini và Torrione Di Santo Spirito cao tới 230 foot (70 mét) với những tháp canh được bố trí một cách khoa học để bảo vệ bên trong lâu đài, vươn cao sừng sững, vẫn “trơ gan cùng tuế nguyệt” suốt 7 thế kỷ nay. Những bức tường pháo đài gần như còn nguyên vẹn, phía dưới là dãy hào lũy rộng rãi bọc kín 4 mặt thành đã phủ cỏ xanh rì, đúng kiểu Pháo đài cổ với thành cao hào sâu thuận tiện cho việc phòng thủ chặt và phản công vũ bão.
Lâu đài hiện nay là bảo tàng của chính quyền thành phố Milan bao gồm Bảo tàng Nghệ thuật Cổ đại với các tác phẩm của Michelangelo, trong khi Thư viện Trivulziana có bản thảo gốc Codex Trivulzianus của Leonardo da Vinci. Bảo tàng Nhạc cụ, Bảo tàng đồ nội thất cổ và điêu khắc gỗ và Bộ sưu tập Nghệ thuật Ứng dụng đều có các hiện vật đặc trưng cách đây hàng thế kỷ của Ý… Cửa sau là Cổng Hòa bình, được đặt theo tên của người cai trị Francisco.
Nơi mà được hầu hết các du khách yêu thích nhất chính là viện Bảo tàng Nhạc cụ (World Musical Instruments), nơi chứa đựng trong đó rất nhiều những nhạc cụ vô cùng tuyệt vời và nổi tiếng trên Thế giới. Đây có thể là nơi lớn nhất lưu giữ hàng ngàn nhạc cụ cổ xưa nhất. Đến đây, chúng tôi được tận mắt ngắm nghía những nhạc cụ tuyệt vời và trực tiếp cảm nhận những âm thanh của xã hội từ thời Cổ/Trung đại vô cùng phong phú và hấp dẫn.
Thành tựu cuối cùng của Michelangelo - Pietà Rondanini (1564), có thể được tìm thấy ở Bảo tàng Pietà Rondanini. Bảo tàng này được mở cửa vào năm 2015 trong “Bệnh viện Tây Ban Nha” nằm trong Lâu đài và được sử dụng riêng cho việc trưng bày tuyệt tác này.
Từ ga tầu điện ngầm bước lên, nhìn từ ngoài, bảo tàng Sforza Castle trông khá vắng vẻ, tuy nhiên khi bước vào bên trong, chúng tôi ai cũng ngạc nhiên bởi sự rộng lớn nơi đây. Có thể do Italia đất đai rộng rãi, do đối diện Địa Trung Hải mênh mông, do con người họ cao lớn vạm vỡ từ xa xưa nên bất cứ công trình kiến trúc nào của họ chúng tôi thấy đều rộng lớn cao to lừng lững, thậm chí nhà ở thông thường, cửa ra vào cũng cao gấp 3, 4 lần chiều cao người thường. Do tư duy khoáng đạt, rộng rãi cởi mở khiến tâm hồn bớt tù túng, tầm nhìn vượt giới hạn và thời gian?
Suốt mấy tiếng trầm trồ với sự giầu có đến choáng ngợp của lịch sử và văn hóa đậm chất Ý bên trong lâu đài, chúng tôi tản bộ ra phía sau Pháo đài, nơi có công viên rộng rãi và xinh xắn với những rặng cây ôn đới lạ mắt khỏe mạnh um tùm hoa lá khoe màu mà tâm trí thơ thới thấm đẫm hương vị La Mã xa xưa…