Người chơi hoa thủy tiên ngày càng đa dạng
Anh Lương Dương (32 tuổi, Thanh hóa) vốn là người yêu thích trồng cây và chăm sóc hoa. Từ rất lâu trước khi bắt đầu học gọt thủy tiên, anh đã ấn tượng và khâm phục những người chơi loài hoa này. Năm 2017, anh tình cờ được biết trong số người quen của mình có người chơi thủy tiên lâu năm nên đã ngỏ ý muốn đặt mua để chơi Tết. Bạn anh không đồng ý bán mà muốn dạy cho anh Dương cách gọt và chơi. Từ đó, anh bắt đầu đam mê.
Trước đây, người chơi thủy tiên thường ở Hà Nội, là những bậc trung niên hay cao tuổi. Âu cũng bởi sự cầu kì và tỉ mỉ trong từng khâu đoạn. Nhưng hiện tại, thú chơi thủy tiên không còn phân biệt độ tuổi hay giới tính, vùng miền.
Anh Dương cũng chia sẻ thêm: "Thủy tiên là một loài hoa thời vụ, do khí hậu và thổ nhưỡng không thích hợp để trồng ở Việt Nam, nên củ hoa thường được nhập từ vùng Chương Châu, Phúc Kiến, Trung Quốc để chơi vào dịp tết, năm mới. Mùa khác thì không có củ hoa và củ hoa không ngậm nụ. Tuy vậy với bàn tay khéo léo, những người chơi thủy tiên Việt đã gọt tỉa và biến nó thành một thú chơi tao nhã".
Đối với anh, loài hoa này có ý nghĩa đặc biệt khi nó đã giúp anh tìm được một nửa của mình. Anh quen vợ khi dạy cô cách gọt, dưỡng hoa. Hoa thủy tiên là đam mê mà cả hai vợ chồng anh theo đuổi. Vì thế nên, mỗi dịp năm mới, tết đến, các chậu hoa thủy tiên là đồ trang trí không thể thiếu trong gia đình.
Hoa thủy tiên đem lại may mắn mỗi mùa xuân
Tượng trưng cho sự may mắn, sức sống mãnh liệt vào mùa xuân, những bát hoa thủy tiên thường được trưng bày trên bàn khách hay những vị trí trang trọng mỗi dịp tết. Đối với người Hà Nội, chơi thủy tiên được coi như một nét văn hoá đẹp.
Hoa thủy tiên có thể được tìm thấy ở những phố bán cây cảnh của Hà Nội như Hoàng Hoa Thám, Lạc Long Quân, nhưng cái thú của việc chơi thủy tiên bắt đầu từ những củ xù xì, vẫn còn bám đất. Người chơi hoa sẽ phải trải qua nhiều công đoạn như lựa củ, gọt củ, bóc tách từng lớp, dưỡng, chăm sóc hoa để có được một bát thủy tiên ưng ý.
Cái thú của nhiều người chơi hoa thủy tiên sẽ bao gồm cả việc gọt hoa, tính ngày để hoa nở vào đúng dịp năm mới. Hoa chỉ bền khoảng một tuần từ lúc nở đến lúc tàn. Tính từ ngày gọt là khoảng 20-30 ngày để chơi xuân.
Cách chăm sóc và gọt thủy tiên
Để bắt đầu với thủy tiên không quá cầu kì. Người chơi cần chuẩn bị dao chuyên dụng, bát đất nung dưỡng hoa, và đồ bày hoa tùy theo dáng hoa và sở thích của chủ nhà.
Khi gọt, người chơi cần lưu ý gọt sạch sẽ, gọn gàng. Bóc tách, gọt vừa đủ để đảm bảo lộ được bao hoa mà không làm củ bị tổn thương quá nhiều, chú ý không gọt phạm vào bao hoa. Thao tác gọt tỉa và chăm sóc đòi hỏi nhiều công phu và tinh ý. Tuy vậy, đây là một loài hoa này rất khỏe. Nếu gặp thời tiết thuận lợi, củ hoa chất lượng tốt, với người gọt có kinh nghiệm thì không quá khó để có được bát hoa khỏe, đẹp.
Hiện nay, có khá nhiều các thông tin trên mạng cũng như các hội nhóm vẫn thường xuyên tổ chức offline để hướng dẫn và giao lưu cách gọt và trồng thủy tiên mỗi dịp tết. Các hội nhóm có thể kể đến như "Tinh Hoa Thủy Tiên Việt", "Hoa Thủy Tiên và những người bạn", "Hội chia sẻ kinh nghiệm gọt, dưỡng hoa Thủy Tiên"...
Việc đánh giá thủy tiên đẹp hay không không có chuẩn mực cụ thể. Nhưng nói về lối chơi gọt tỉa, theo anh Dương, một bát hoa thủy tiên đẹp là bát hoa khỏe, đảm bảo các yếu tố lá xanh mướt không xơ sẹo, không nứt dăm. Giò hoa mập mạp, cuống hoa cứng cáp. Bề mặt của vết cắt trắng sáng. Rễ đều, trắng và bắt buộc phải có rễ. Lớp bẹ "móng rồng" phía sau lá trắng, cong nhẹ, xếp lớp. Bát hoa phải hài hòa về bố cục. Lá đều, dù bay hay lượn xoăn thì phải phù hợp với phần rễ, hoa và lá hậu. Dù hoa cụm hay hoa phân cao, thấp, hoa cao đều thì đều cần đảm bảo tính liên kết với các phần còn lại để không phá vỡ bố cục.
Sau một năm xô bồ, thú chơi gọt thủy tiên như sở thích tao nhã, tinh tế, giúp mỗi người chậm lại. Nó không chỉ rèn cho người chơi sự kiên nhẫn, tỉ mỉ, mà còn giúp người chơi hoa cảm thấy thư giãn, tĩnh tâm khi sang năm mới. Mỗi người gọt đều học cách trân trọng vẻ đẹp cuộc sống, không chỉ đến từ những bông hoa mà còn từ lá, từ rễ của cây hoa nhỏ bé đầy sức sống này.