Lần đầu tiên, một show âm nhạc ở Việt Nam chọn gốm làm nhân vật chính. Không còn là chất liệu trưng bày hay phông nền sân khấu, gốm trong GOm Show biết ngân vang, biết dẫn chuyện và biết lay động ký ức. Một bước chuyển từ "lặng im" sang âm thanh – từ truyền thống trầm tích sang trải nghiệm đương đại.
Đứng sau GOm Show là nhóm nghệ sĩ Đàn Đó, những người được ví như “người đánh thức bản địa” bằng âm nhạc. Với triết lý “lấy văn hóa làm gốc rễ, lấy con người làm năng lượng”, nhóm đã nhất quán theo đuổi một hướng đi riêng biệt: sáng tạo nghệ thuật trên nền chất liệu Việt, bằng tư duy đương đại và công cụ phi truyền thống. Nghệ sĩ Đinh Anh Tuấn, người sáng lập nhóm chia sẻ: "Chúng tôi không tái hiện văn hóa dân gian như bảo tàng, mà thổi một đời sống mới vào nó. Gốm không chỉ là vật thể cổ, nó còn là tiềm năng âm nhạc, cảm xúc và tưởng tượng".
Gốm cất tiếng hát, âm nhạc từ trầm tích
Diễn ra vào hai đêm 28 & 29/6/2025 tại Nhà hát Lớn Hà Nội, “GOm Show – Âm thanh từ gốm” là một dự án nghệ thuật độc đáo được sáng tạo bởi nhóm nghệ sĩ Đàn Đó, những người nghệ sĩ đã miệt mài hơn một thập kỷ với hành trình nghệ thuật dựa trên chất liệu bản địa. Lần này, họ không chỉ "chơi" nhạc mà đang kể lại một câu chuyện lớn bằng âm thanh phát ra từ những vật thể tưởng như im lặng: chum, vại, niêu, chiêng, chuông đất... Một trải nghiệm nghệ thuật giàu cảm xúc, dành cho những ai yêu âm thanh, trân trọng truyền thống và tò mò với khả năng kể chuyện kỳ diệu của đất mẹ.
Nhóm Đàn Đó trong không gian trình diễn GOm Show
Gốm không chỉ hiện diện như nhạc cụ, mà còn là nhân vật chính. Là người kể chuyện. Là tiếng vọng từ lòng đất. Từng nhịp vang lên là từng lớp ký ức văn hóa được đánh thức, không theo lối giảng giải mà bằng thủ pháp gợi tưởng và dẫn dắt cảm xúc. Một điểm nhấn quan trọng của GOm Show chính là hệ thống nhạc cụ được sáng tạo hoàn toàn từ đất nung, mỗi chiếc là một bản thể âm thanh khác biệt. Trống Chum (âm trầm như đàn bass), Chiêng sành, Chuông sành, Đàn Niêu, Gốm xoay… không chỉ tạo tiếng vang vật lý mà còn tạo rung động tinh thần, như đang nghe thấy cả “hơi thở” của đất mẹ.
Nhạc cụ gốm – sáng tạo từ chất liệu truyền thống
Không đơn thuần là âm nhạc, GOm Show được ví là một không gian gợi tưởng thị – thính – xúc giác, nơi những lớp âm thanh dẫn người xem qua một hành trình: từ “Quay về”, “Thời đó”, “Xuôi dòng” đến “Tìm Hani”, “Gom”… mỗi chương mục là tiếng nói riêng từ các cộng đồng dân tộc bản địa như M’nông, Tày, Lô Lô, Nùng Dín, Ê Đê, Hà Nhì… Kết hợp cùng nhạc cụ dân gian, nhạc cụ sáng tạo và yếu tố trình diễn mang đến một trải nghiệm âm nhạc chưa từng có: vừa chân thực, vừa mộng tưởng.
Khi người trẻ kể chuyện bằng âm thanh bản địa
Không phải để biểu diễn như một “mẫu vật” văn hóa, mà để đối thoại thực sự bằng tinh thần đương đại, với sân khấu mở, nhịp chuyển động cơ thể, âm thanh sáng tạo và cảm xúc nguyên bản. Sự hiện diện của nhiều nghệ sĩ trẻ đến từ các cộng đồng có vốn văn hóa đặc sắc – đã mang lại linh hồn mới cho chương trình. Họ mang theo không chỉ tiết tấu hay nhạc lý, mà còn mang tinh thần của chính cộng đồng mình vào tác phẩm: sự thô mộc, thành thật, và giàu cảm xúc.
Một điểm đặc biệt khiến GOm Show năm nay đầy sức sống là sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ trẻ đến từ các cộng đồng dân tộc thiểu số miền Bắc
Một điểm đặc biệt khiến GOm Show năm nay đầy sức sống là sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ trẻ đến từ các cộng đồng dân tộc thiểu số miền Bắc như M’nông, Tày, Lô Lô, Nùng Dín, Hà Nhì… Họ mang theo tiết tấu, ngôn ngữ, âm vực và cảm xúc rất riêng của chính cộng đồng mình.
Trong thế giới của GOm, các yếu tố trình diễn, chuyển động cơ thể, nhạc cụ dân gian và sáng tạo đương đại không tách rời mà hòa quyện, tạo nên một sân khấu “mở” cho trải nghiệm thị giác, thính giác và cả cảm xúc. Người xem không chỉ nghe âm nhạc, mà còn nhìn thấy mình đâu đó trong một niềm nhớ, một thanh âm xa xưa vừa được gọi tên.
Chum, vại, niêu trở thành nhạc cụ trong tay nghệ sĩ
Đàn Đó – Những người gọi đất cất lời
Với triết lý nhất quán suốt hơn 12 năm – “lấy văn hóa làm gốc rễ, lấy con người làm năng lượng”, Đàn Đó đã không ngừng thử nghiệm trên nền chất liệu Việt. Những vật dụng đời thường qua bàn tay nghệ sĩ bỗng trở thành nhạc cụ, thành nhân vật kể chuyện. Chúng không chỉ phát ra âm thanh, mà còn vọng lại một bản tuyên ngôn: truyền thống không chết, chỉ cần ta biết lắng nghe.
Khác với việc mô phỏng hay bảo tàng hóa văn hóa dân gian, Đàn Đó chọn sáng tạo lại từ gốc – thổi tư duy mới vào chất liệu cũ, mở ra không gian giao thoa giữa truyền thống và đương đại. Đây cũng là một cuộc chuyển giao thế hệ, khi các nghệ sĩ trẻ tiếp nối không chỉ kỹ năng mà cả tinh thần tự do và tỉnh thức trong sáng tạo. Ở GOm Show, gốm - chất liệu vốn lặng im và trầm tích được đánh thức để cất lời. Không bằng ngôn ngữ thông thường, mà bằng âm thanh. Không nhằm kể lại chuyện cũ, mà để khơi gợi trí tưởng tượng về văn hóa Việt trong một hình hài mớ
Nhóm nghệ sĩ Đàn Đó không phải nhà nghiên cứu gốm, cũng không phải nhạc công truyền thống mà là những người sáng tạo mang tư duy đương đại, sử dụng tri thức bản địa như chất liệu nền để kể lại câu chuyện văn hóa Việt bằng ngôn ngữ nghệ thuật của thời đại.
Chất liệu gốm vốn im lặng và trầm tích được đánh thức để cất lời
GOm Show không chỉ là một dấu mốc trong hành trình của Đàn Đó, mà còn mở ra một cách nhìn khác về âm nhạc bản địa, nơi truyền thống không bị đóng khung, mà được thổi vào sức sống mới, ngân vang theo ngôn ngữ của thời đại. Hai đêm diễn tại Nhà hát Lớn Hà Nội, ngày 28 và 29/06/2025, là dịp hiếm để lắng nghe một thứ âm nhạc khác – mộc mạc, sâu sắc và rất Việt, không dễ tìm thấy ở bất kỳ không gian nào khác.
