Ngày 14/4 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã chính thức phê duyệt đề án sáp nhập tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng, hình thành một đơn vị hành chính mới trực thuộc Trung ương mang tên Thành phố Đà Nẵng. Theo đề án, trung tâm hành chính - chính trị của thành phố mới sẽ được đặt tại quận Hải Châu, vị trí trung tâm của Đà Nẵng hiện nay.
Với diện tích tự nhiên lên đến 11.859,6 km² và dân số gần 2,82 triệu người, đơn vị hành chính mới trở thành thành phố trực thuộc Trung ương có quy mô lớn nhất cả nước. So với hiện tại, thành phố Đà Nẵng mới sẽ mở rộng diện tích gấp hơn 9 lần, đồng thời tiếp nhận hàng loạt tiềm lực về văn hóa, kinh tế và hạ tầng từ tỉnh Quảng Nam.
Điểm đặc biệt nhất của quá trình sáp nhập này chính là việc ba di sản được UNESCO công nhận giờ đây sẽ thuộc quyền sở hữu của Đà Nẵng, đóng vai trò như nền tảng vàng cho chiến lược phát triển du lịch và quảng bá hình ảnh thành phố trên bản đồ quốc tế.
Quảng Nam và Đà Nẵng sẽ sáp nhập, hình thành một đơn vị hành chính mới trực thuộc Trung ương mang tên Thành phố Đà Nẵng
Phố cổ Hội An
Một trong những viên ngọc quý mà thành phố mới được thừa hưởng là khu phố cổ Hội An - nơi được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới vào năm 1999. Tọa lạc bên dòng Thu Bồn hiền hòa, phố cổ Hội An từ lâu đã nổi tiếng với kiến trúc nhà cổ, không gian yên bình và nét giao thoa văn hóa Á - Âu đặc sắc.
Diện tích khoảng 60km², Hội An bao gồm khu đô thị cổ tại phường Minh An và quần đảo Cù Lao Chàm ngoài khơi. Nơi đây từng là thương cảng quốc tế sầm uất bậc nhất trong khu vực Đông Nam Á từ thế kỷ XVI đến XIX, thu hút thuyền buôn và thương nhân từ Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ và châu Âu.
Điểm nổi bật của Hội An là hơn 1.300 di tích còn được bảo tồn nguyên vẹn, bao gồm các ngôi nhà cổ, đình, miếu, giếng cổ, nhà thờ họ và các công trình tín ngưỡng. Mỗi con đường, mái ngói, bức tường phủ rêu đều mang theo lớp bụi thời gian, gợi nhắc một quá khứ huy hoàng nhưng đầy trầm lắng.
Sự phát triển du lịch của Hội An trong nhiều năm qua cho thấy tiềm năng lớn khi kết hợp di sản với du lịch cộng đồng, ẩm thực truyền thống và các hoạt động văn hóa như đêm phố cổ, thả hoa đăng hay lễ hội đèn lồng.
Phố cổ Hội An - Di sản Văn hóa Thế giới được UNESCO công nhận năm 1999
Thánh địa Mỹ Sơn
Nằm tại huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, Thánh địa Mỹ Sơn là một quần thể kiến trúc đền tháp thuộc nền văn minh Chăm Pa cổ đại. Khu di tích này được UNESCO ghi danh là Di sản Văn hóa Thế giới vào năm 1999 nhờ giá trị lịch sử, kiến trúc và tôn giáo độc đáo.
Được phát hiện bởi các nhà khảo cổ Pháp vào cuối thế kỷ XIX, Thánh địa Mỹ Sơn nằm sâu trong một thung lũng kín, bao quanh bởi núi non và rừng cây rậm rạp. Nơi đây từng là trung tâm tôn giáo và chính trị của vương quốc Chăm Pa trong suốt nhiều thế kỷ, với hơn 70 công trình đền tháp được xây dựng liên tục từ thế kỷ IV đến thế kỷ XIII.
Kiến trúc tháp Chăm tại Mỹ Sơn chịu ảnh hưởng sâu sắc của Ấn Độ giáo, đặc biệt là sự tôn thờ thần Shiva. Mỗi cụm tháp đều có tháp chính tượng trưng cho núi Meru - trung tâm vũ trụ theo tín ngưỡng Ấn Độ giáo, cùng các tháp phụ bao quanh. Các họa tiết chạm khắc tinh xảo hình vũ nữ Apsara, voi, sư tử, hoa lá... vẫn còn hiện diện rõ nét trên nhiều công trình còn sót lại.
Dù bị chiến tranh tàn phá nghiêm trọng, tiêu biểu là sự mất mát của tháp A1 cao 24m, Mỹ Sơn vẫn giữ được giá trị nguyên gốc của một nền văn minh từng rực rỡ. Đây cũng là điểm đến thu hút những du khách đam mê khám phá lịch sử và khảo cổ học.
Thánh địa Mỹ Sơn là một quần thể kiến trúc đền tháp thuộc nền văn minh Chăm Pa cổ đại
Ma nhai Ngũ Hành Sơn
Khác với hai di sản văn hóa vật thể kể trên, Ma nhai Ngũ Hành Sơn là di sản tư liệu đầu tiên của Đà Nẵng được UNESCO công nhận năm 2022, thuộc chương trình Ký ức Thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Ma nhai là hệ thống bia đá gồm 78 văn bản bằng chữ Hán và chữ Nôm được khắc trực tiếp lên vách núi, hang động trong khu danh thắng Ngũ Hành Sơn, quận Ngũ Hành Sơn. Nội dung các văn bản trải dài từ thế kỷ XVII đến đầu thế kỷ XX, phản ánh tư tưởng, quan điểm và ghi chép của vua chúa triều Nguyễn, các vị thiền sư, học giả đương thời khi đến tham quan, hành lễ tại danh thắng.
Giá trị lớn nhất của ma nhai không chỉ ở nội dung văn học, tôn giáo mà còn ở tính liên kết văn hóa giữa các quốc gia trong khu vực như Việt Nam, Trung Quốc và Nhật Bản. Một số bia đá thậm chí ghi lại các cuộc gặp gỡ, giao lưu thi ca giữa các trí thức Á Đông trong thời kỳ phong kiến.
Ngày nay, Ma nhai Ngũ Hành Sơn là điểm đến đặc biệt với những người yêu thích văn hóa cổ truyền, thi pháp chữ Hán Nôm, đồng thời là nơi lưu giữ di sản tư tưởng xuyên suốt nhiều triều đại lịch sử.
Ma nhai Ngũ Hành Sơn là di sản tư liệu đầu tiên của Đà Nẵng được UNESCO công nhận năm 2022
Động lực phát triển mới cho thành phố Đà Nẵng mở rộng
Sự hợp nhất giữa Quảng Nam và Đà Nẵng không chỉ đơn thuần là việc thay đổi địa giới hành chính, mà còn là bước chuyển mình lớn về chiến lược phát triển. Với ba di sản được UNESCO công nhận gồm một di sản tư liệu và hai di sản văn hóa vật thể, thành phố mới đang nắm trong tay những giá trị độc nhất vô nhị để vươn tầm khu vực.
Trong bối cảnh du lịch văn hóa, du lịch di sản và trải nghiệm đang ngày càng được ưa chuộng trên thế giới, Đà Nẵng mở rộng hoàn toàn có thể khai thác hiệu quả những "báu vật" này để phát triển các tuyến điểm du lịch liên vùng, nâng cao giá trị trải nghiệm cho du khách.
Ngoài ra, việc tích hợp hệ thống hạ tầng giao thông, cảng biển, sân bay và các khu công nghiệp giữa Đà Nẵng và Quảng Nam cũng mở ra triển vọng thu hút đầu tư mạnh mẽ, đặc biệt là trong lĩnh vực dịch vụ, logistics, giáo dục và công nghệ cao.
