Ngôi làng thanh bình giữa lòng núi rừng cực Bắc
Nếu như Lô Lô Chải nằm ở phía bên trái cột cờ, đón những đoàn du khách ngược xuôi đến tham quan thì ở hướng ngược lại, Thèn Pả nằm yên bình trong lòng núi rừng Lũng Cú.
Toàn cảnh làng Thèn Pả nhìn từ cột cờ Lũng Cú.
Dẫn vào làng là một con đường đất nhỏ, được bọc trong màu xanh mát của cỏ cây. Trên đường vào làng, du khách dễ dàng bắt gặp những đứa trẻ với ánh mắt hồn nhiên, vui vẻ chơi những trò chơi dân gian rồi cất tiếng cười lanh lảnh, trong veo như tiếng chim hót giữa rừng. Trước cổng chính là một hàng cây sa mu cổ thụ cao hơn 30 m như những mũi tên chĩa thẳng lên bầu trời và những bức tường đá bạc màu phủ rêu xanh.
Đường vào làng được cây cỏ, núi rừng và hàng samu cổ thụ phủ lên một màu xanh mát.
Khuôn viên ngôi làng được phủ một màu xanh mướt mắt của cỏ, màu vàng của những bức tường đất pha với màu nâu đỏ và xám đen của gạch nung. Mái ngói âm dương dường như trở thành một mảnh linh hồn của ngôi làng này, xuất hiện trên nhà của người dân, phòng lưu trú, cổng nối qua các sân đến cả chuồng gia súc.
Những căn nhà giữ nguyên bản nét kiến trúc của người Mông với tường đất và mái ngói âm dương.
Dạo một vòng quanh làng, du khách có thể chậm rãi quan sát cuộc sống thường nhật của người dân. Họ ngồi tách ngô, giặt quần áo, cho trâu, bò, lợn, gà ăn… như thể guồng quay cuộc sống vẫn vậy dù có khách du lịch hay không.
Cuộc sống mộc mạc, giản dị của người dân làng Thèn Pả chưa bị ảnh hưởng bởi dòng chảy hiện đại hoá.
Bốn mùa đi qua là bốn lần Thèn Pả thay màu áo mới, lúc đằm thắm như nàng xuân dịu dàng cài lên tóc bông hoa đào hồng, hoa lê trắng, lúc lại buồn bã đến trĩu lòng khi bản làng chìm trong sương mù vào sớm ngày đông. Khi chuyển mình từ hè sang thu, những nương ngô, ruộng lúa xanh mướt dần ngả sắc vàng tựa như bức tranh đầy chất thơ trên tấm postcard nơi rẻo cao.
Sắc màu làng Thèn Pả qua từng mùa trong năm.
Hành trình phát triển du lịch nhờ vào bản sắc văn hoá
Vào một buổi sáng nắng đẹp, anh Vũ Gia Đại ngồi trầm ngâm trên chiếc sân hướng ra mảng rừng xanh rậm trước mặt. Nhớ về lần đầu tiên đặt chân đến Thèn Pả như một khách du lịch bình thường vào năm 2021, thời điểm dịch COVID phức tạp, anh đã bị nơi này cuốn hút ngay từ khoảnh khắc nhìn thấy những ngôi nhà mộc mạc của dân làng nấp sau vạt rừng. “Nơi đây dường như tách biệt với thế giới nhưng lại như có sự hoà hợp lạ kỳ với khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, khiến lòng mình yên ắng hẳn đi”, anh hồi tưởng lại.
Cánh rừng nguyên sơ ôm lấy làng Thèn Pả
Sau lần tham quan ấy, anh bắt đầu ấp ủ ý tưởng xây dựng làng du lịch cộng đồng. Trong quá trình này, việc khó nhất là dung hoà được giữa việc phát triển du lịch và bảo tồn những nét văn hoá cổ truyền lâu đời của làng. Để giải quyết bài toán này, anh Đại chọn cách phục dựng, cải tạo những ngôi nhà trình tường cũ làm phòng lưu trú và sử dụng vật liệu, họa tiết bản địa để trang trí phòng. Đồng thời, anh cũng tổ chức các lớp hướng dẫn làm du lịch trực tiếp tại làng để người dân trở thành người vận hành dịch vụ du lịch tại chính ngôi làng của họ.
Những ngôi nhà cũ được cải tạo để làm du lịch nhưng vẫn giữ nét kiến trúc truyền thống, mái lợp ngói âm dương.
Làng Thèn Pả - Then Pa Village chậm rãi thành hình và chính thức vận hành vào giữa năm 2025. Hiện tại, làng có 21 phòng lưu trú, gồm nhiều hạng phòng với thiết kế bungalow gỗ và nhà trình tường đất, 4 nhà truyền thống gồm 26 giường dorm. Các phòng sử dụng vật dụng chủ yếu bằng tre, gỗ, hoạ tiết thổ cẩm với hy vọng sự mộc mạc, gần gũi với thiên nhiên và sự hòa quyện với văn hoá bản địa có thể chạm đến trái tim người ở lại, giúp du khách có được trải nghiệm nguyên bản và chân thực nhất.
Toàn cảnh làng du lịch cộng đồng Thèn Pả.
Đa dạng trải nghiệm cùng người dân bản địa
Làng Thèn Pả - Then Pa Village nằm trong một xóm nhỏ của thôn có 11 hộ dân là anh em trong đại gia đình họ Vàng đã sinh sống ở đây hơn 100 năm. Họ vẫn giữ gìn những phong tục, văn hoá của người Mông, mang đến cơ hội được trải nghiệm chân thực nhất cho khách lưu trú.
Du khách trải nghiệm sống và sinh hoạt cùng người Mông bản địa ngay dưới chân cột cờ Lũng Cú.
Các hoạt động nhẹ nhàng tại làng có vẽ sáp ong trên vải lanh, nhuộm vải, làm bánh ngô truyền thống. Hoạt động đốt lửa trại, giao lưu văn nghệ thường được tổ chức vào tối các ngày cuối tuần hoặc theo yêu cầu đoàn khách. Nếu chọn làng Thèn Pả làm nơi đón Tết Nguyên đán, du khách có thể tham gia Tết của người Mông ở làng, thưởng thức mâm cỗ với các món ăn được chế biến từ thịt lợn, thịt gà và mèn mén (cơm ngô), đồng thời tham gia các trò chơi dân gian truyền thống như ném pao (ảnh), múa khèn, thổi sáo, thi hát đối giao duyên.
Du khách được trực tiếp trải nghiệm các hoạt động văn hoá mang đậm bản sắc người Mông tại làng.
Kể từ khi chính thức đi vào hoạt động vào đầu năm 2024, Làng Thèn Pả đã ghi nhận sự phát triển tích cực và ngày càng được nhiều du khách biết đến, đặc biệt là những người yêu thích du lịch trải nghiệm và khám phá văn hóa bản địa. Đa phần du khách đều rất hài lòng và thích thú với mô hình của làng, cộng thêm cảnh vật thiên nhiên hùng vĩ và nét hoang sơ mộc mạc nơi đây thường làm cho du khách lưu luyến và quay lại nhiều lần, theo chia sẻ của anh Đại.
Phát triển du lịch nhưng vẫn giữ được nét mộc mạc, giản dị trong cuộc sống đời thường của người dân là điều giúp làng Thèn Pả giữ chân khách du lịch.
Sau một thời gian vận hành, khu du lịch cộng đồng Then Pa Village đã mang đến nhiều tác động tích cực như tạo công ăn việc làm, mang đến nguồn thu nhập ổn định tại chỗ và cải thiện điều kiện sống nơi đây. Qua thời gian, những nét văn hóa bản địa không mất đi mà trở thành những giá trị vô giá, được người dân nâng niu gìn giữ, du khách trân trọng. Sự khởi sắc trong hoạt động du lịch đã giúp cái tên làng Thèn Pả xuất hiện trên bản đồ du lịch Hà Giang, góp phần vào việc quảng bá hình ảnh địa phương đến du khách trong nước và quốc tế.
Hoạt động du lịch tại làng Thèn Pả đã góp phần đưa tên tuổi của làng đến với nhiều du khách trong và ngoài nước.
Xác định đây là một hành trình dài và gian nan để tạo nên một mô hình du lịch bền vững, anh Đại đang bước những bước đi đầu tiên trên chặng đường đưa Thèn Pả thành điểm đến du lịch cộng đồng tiêu biểu của Hà Giang. Làng Thèn Pả là nơi văn hóa giản dị vẫn được giữ nguyên, song hành với những dịch vụ du lịch chuyên nghiệp mang đến trải nghiệm riêng biệt. Tại nơi đây, du khách được tận hưởng sự thư giãn trong những điều bình dị nhất của bản làng vùng cao cùng những âm thanh quen thuộc của làng quê: tiếng côn trùng, tiếng gà gáy, tiếng lục lạc của bò… dưới ánh bình minh nơi địa đầu Tổ quốc.
