Tango - Cầu nối văn hóa Argentina và hành trình của vũ công Alice Thanh Phương

Trong không gian ấm cúng của buổi gặp gỡ báo chí do Đại sứ quán Argentina tổ chức ngày 2/10 vừa qua, các phóng viên Việt Nam đã có dịp tìm hiểu sâu hơn về văn hóa và tinh thần của vũ điệu Tango – biểu tượng của đất nước Nam Mỹ. Buổi gặp gỡ nằm trong chuỗi chương trình quảng bá văn hóa Argentina tại Việt Nam, hướng tới sự kiện biểu diễn và trải nghiệm Tango sẽ diễn ra ngày 11/12 tại Thư viện Quốc gia Việt Nam, 31 Tràng Thi, Hà Nội.

Ngài Đại sứ Argentina Marcos A. Bednarski tại Việt Nam chia sẻ: “Tango không chỉ là một vũ điệu – đó là linh hồn của đất nước chúng tôi. Khi tổ chức sự kiện tại Thư viện Quốc gia và Đại sứ quán, chúng tôi mong muốn đưa tinh thần ấy đến với trái tim người Việt, nơi văn hóa, cảm xúc và sự kết nối luôn được trân trọng". Đại sứ cũng bày tỏ sự bất ngờ trước sự phát triển của cộng đồng Tango tại Việt Nam từ công viên, quảng trường cho đến những câu lạc bộ nhỏ, cho thấy sức sống bền bỉ của điệu nhảy này ở một đất nước xa xôi.

Trong phần giao lưu, Đại sứ bày tỏ sự trân trọng với vũ công Alice Thanh Phương, người đã đại diện Việt Nam tham dự Giải vô địch Tango thế giới và lọt vào vòng bán kết – dấu mốc đầu tiên của Việt Nam tại đấu trường quốc tế này.

Chia sẻ cùng báo chí, vũ công Alice Thanh Phương, người Việt Nam đầu tiên lọt vào vòng bán kết Giải vô địch Tango thế giới, chia sẻ: “Tango không chỉ là nghệ thuật biểu diễn, mà còn là hành trình phát triển cá nhân. Nó dạy con người học cách lắng nghe, hòa hợp và tìm lại sự cân bằng trong cuộc sống".

Sau phần giao lưu với Đại sứ Argentina, Alice Thanh Phương – vũ công và huấn luyện viên người Việt đầu tiên lọt vào vòng bán kết Giải vô địch Tango thế giới đã để lại nhiều ấn tượng với câu chuyện về hành trình gắn bó gần hai thập kỷ cùng điệu nhảy.

Để hiểu rõ hơn về những trải nghiệm, thử thách và triết lý mà cô tìm thấy qua Tango, phóng viên Travellive đã có cuộc trò chuyện riêng, ghi lại những chia sẻ chân thành của Alice Thanh Phương.

PV: Có bao giờ bà nghĩ Tango sẽ thay đổi hoàn toàn cuộc đời mình không?

Tôi nghĩ là không. Ban đầu tôi không có khái niệm gì, cũng không hứng thú. Ngày ấy chưa có mạng xã hội hay truyền thông như bây giờ, tôi chỉ coi Tango như một chuyển động, mỗi tuần tập một tiếng vì còn bận nhiều việc.

Đến khi nhận ra Tango giúp hai người tập sự cân bằng, tôi mới dần có niềm tin nó mang lại sự hòa hợp cho con người. Ban đầu chỉ là cảm nhận sơ khởi, nhưng đó lại là hạt giống cho tôi phát triển sau này. Khi chứng kiến học viên thay đổi và quay lại chia sẻ với tôi, niềm tin ấy mạnh mẽ hơn. Nếu chỉ bản thân mình thay đổi, tôi chưa chắc có phải do Tango hay không, nhưng khi nhìn thấy hầu hết học viên đều có sự thay đổi tích cực, tôi tin chắc mình đang đi đúng hướng. Những ngày ở Argentina, có lúc tôi tuyệt vọng đến mức muốn bỏ hết, nhưng chính niềm tin và mục đích rõ ràng đã giúp tôi đứng vững. Sự thay đổi dễ nhận thấy nhất chính là cách ăn mặc, ai tập Tango cũng trở nên tươi tắn, có ý thức hơn. Đó như phần thưởng nhỏ giúp mình quên đi khó khăn và tiếp tục bước tiếp.

PV: Bao lâu bà mới nhận ra giá trị thật sự của Tango?

Thời gian đầu tôi không nhận thấy gì, chỉ đam mê và tập luyện theo bản năng. Sau hai năm tôi đã đi dạy, nhưng lúc đó chỉ truyền đạt tinh thần, chưa hiểu sâu. Chỉ trong những năm gần đây – đặc biệt giai đoạn COVID là một bước ngoặt, một năm bằng mười năm trước. Khi đủ nhận thức, việc tiếp nhận trở nên rất nhanh. Trước đây dù từng sang Argentina, tôi vẫn chỉ nhìn Tango như “vật lý” – học chuyển động để mang về. Đến hôm nay, tôi mới thật sự thấm giá trị sâu sắc của nó. Đó là sự trưởng thành từng năm của chính tôi.

PV: Ngoài giờ tập luyện hay biểu diễn, điều gì nuôi dưỡng tâm hồn nghệ thuật của bà trong cuộc sống hàng ngày?

Tango không đòi hỏi tập luyện mệt mỏi, mà được rèn luyện qua cách sống hàng ngày. Trước đây tôi rất nóng tính, nhưng trong Tango, nóng tính là hỏng. Ngay cả khi đi xe máy giữ thăng bằng, hay lúc nấu ăn, lau nhà - đó cũng là Tango. Điều tôi tâm đắc là bộ môn này gắn liền với đời sống, không tách rời, và học viên của tôi cũng thường chia sẻ những trải nghiệm tương tự.

PV: Như chia sẻ bà đã từng là người rất nóng tính, vậy bà đã nhận diện quá trình thay đổi đó như thế nào?

Trong Tango này có hai người, nhưng chỉ được phép có hai chân trên sàn thôi. Nếu như mình nóng tính, mong muốn đối tác phải theo ý mình là hỏng rồi. Điều đó bắt buộc mình phải dần dần biết tạo sự hòa hợp. Tính nóng trong tôi buộc phải dịu lại, không thể hết hoàn toàn, nhưng so với trước đây, có lẽ chỉ còn 1% thôi.

Rất nhiều đôi vợ chồng học Tango cũng nói với tôi rằng họ hiểu nhau hơn, tôn trọng nhau hơn. Mình phải học cách làm sao để hòa hợp đôi bên, không thể phát triển cái tôi cá nhân của mình lên được. Trong quá trình tập luyện nó sẽ dẫn đến cái gì đó, và hầu hết các học viên đều có phản hồi tích cực, cho nên niềm tin của tôi rất lớn vào chuyện đó.

PV: Bài học MÀ BÀ RÚT RA về sự đồng điệu trong Tango?

Tango chỉ là phương tiện, con người mới là trung tâm. Thiền hay yoga cũng vậy, đều giúp ta trở nên nhẹ nhàng, hoà hợp và tỉnh thức hơn. Tôi từng rất nóng nảy và thử nhiều cách, nhưng tập Tango buộc tôi phải mềm đi, nếu không nhịp điệu sẽ hỏng.

PV: Trong hành trình ấy, điều gì khiến bà từng muốn bỏ cuộc?

Bởi tôi là người tiên phong, không có ai đi trước. Tôi phải tự làm mọi thứ: nghiên cứu, tổ chức, kết nối. Có những lúc ở Argentina, tôi cảm thấy mình không chịu đựng nổi nữa. Nhưng mỗi lần rơi xuống đáy, lại có người kéo tôi lên – bạn bè quốc tế, đồng nghiệp. Tôi từng khóc suốt ở Argentina, đêm nào cũng khóc vì tức, vì buồn, vì bị chê trách. Tôi từng học 7 - 8 năm, qua bên đó, thầy bảo: “Tất cả phải bỏ đi, làm lại từ đầu". Đau lắm. Nhưng tôi vẫn đi tiếp, bởi tôi tin vào điều mình đang làm.

Tôi tin rằng Tango chọn tôi, chứ không phải tôi chọn Tango. Nếu tôi chọn, chắc tôi bỏ từ lâu rồi.

PV: Bà có từng nghĩ bà có nội lực quá mạnh mẽ hay là nhờ sự động viên của mọi người xung quanh?

Không đâu, con người không ai mạnh mẽ nổi như vậy đâu. Có lúc tôi tự hỏi: “Cuộc sống mình đang yên lành, tại sao lại lao vào việc khó, không mang lại tiền bạc hay lợi ích gì?” Tôi từng khóc, than thở, thậm chí kiệt sức, không còn tinh thần hay sức khỏe để tiếp tục. Nhưng rồi có một “cái duyên” nào đó, những người động viên, đưa cho tôi niềm tin và cơ hội, cứ như con thỏ nhìn thấy củ cà rốt, khiến tôi lại có động lực để bước tiếp. Nhiều lần tôi muốn bỏ cuộc, nhưng “củ cà rốt” ấy lại kéo tôi đi tiếp. Nếu chỉ dựa vào ý chí cá nhân, chắc tôi đã không thể đi xa như vậy.

PV: Đã bao giờ bà nghĩ mình sẽ đặt chân tới Argentina không?

Tôi chưa bao giờ nghĩ đến chuyện đó, thậm chí không dám mơ. Tôi chỉ tập trung vào những việc mình đang làm, còn kết quả thì hoàn toàn bất ngờ, giống như trúng số vậy, mình không biết trước, không dự đoán hay lên kế hoạch gì. Chính vì vậy khi nhận được công văn đi Argentina, tôi thực sự tá hỏa vì đâu có chuẩn bị – số tiền và kế hoạch cho chuyến đi cũng vượt ngoài khả năng dự đoán của mình. Điều này cho tôi nhận ra rằng có nhiều thứ trong cuộc sống mình không thể kiểm soát được từ kết quả, thất bại hay những rủi ro bất ngờ. Vì vậy, quan trọng nhất là làm tốt công việc hiện tại, còn tương lai sẽ đến một cách bất ngờ.

PV: Bà có mong muốn sẽ phát triển Tango ở các thành phố lớn không?

Không nhất thiết Tango chỉ phát triển ở các thành phố lớn. Tôi rất tự hào vì Quảng Trị – một tỉnh nghèo, xa xôi lại là nơi có cộng đồng Tango phát triển rực rỡ nhất miền Trung. Rực rỡ ở đây không phải về số lượng, mà phát triển đúng tinh thần tôi mong mỏi, tâm đắc. Tôi là người đầu tiên thành lập câu lạc bộ ở đó, và đến nay sau gần 6 năm, họ vẫn duy trì đúng tinh thần nhân văn của Tango, thậm chí phát triển mạnh hơn cả Đà Nẵng hay Huế. Điều đó cho thấy, sự phát triển không phụ thuộc vào quy mô đô thị, mà phụ thuộc vào cách truyền đạt và sự tiếp nhận của con người. Nếu đi đúng hướng, Tango có thể chạm đến trái tim bất kỳ ai. Ở nơi xa xôi còn có thể phát triển, thì không lý gì tại các thành phố lớn lại không làm được, vấn đề chỉ là chúng ta đã đủ điều kiện và cách làm hay chưa.

PV: “Đúng hướng” trong Tango theo mong muốn của bà là gì?

Là tạo ra một cộng đồng có giá trị nhân văn, lành mạnh, vui vẻ, kết nối, và làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn. Tango vẫn tồn tại và nở rộ mạnh mẽ ở Argentina, nếu Tango không đủ giá trị thì nó chết từ lâu rồi. Trong thế giới kỹ thuật số và đầy ảo tưởng, con người càng có xu hướng tìm về những giá trị tự nhiên, chân thật. Tango mang con người trở lại với tự nhiên, với sự kết nối thực sự, chính vì vậy, nó ngày càng được nhiều người tiếp nhận và lan tỏa.

PV: Điều gì giúp bà bền bỉ theo đuổi con đường này suốt gần hai thập kỷ?

Trước đây tôi từng là giáo viên dancesport và salsa. Nhưng đến khi dạy Tango, tôi mới thấy thấy cái giá trị của nó. Tính nhân văn sâu sắc của nó lớn hơn rất nhiều so với lại bộ môn khác, ở chỗ có tính kết nối cộng đồng. Và kết nối cộng đồng chỉ để chơi không thì chưa đủ, nó mang lại sự cải thiện cuộc sống. Tôi đã từng chứng kiến một đôi vợ chồng sắp ly dị, nhờ học Tango mà họ vui vẻ trở lại. Đó là một niềm hạnh phúc, cảm giác được góp phần làm cho cuộc sống của ai đó tốt hơn, còn quý hơn bất kỳ món đồ đẹp hay món ăn ngon nào. Khi cuộc sống chúng ta không chỉ tập trung vào bản thân, xây dựng gia đình, nếu có thể đóng góp cho xã hội thì cuộc sống sẽ trở nên có ý nghĩa hơn rất là nhiều.

PV: Bà có mong muốn gì cho sự phát triển Tango Việt Nam trong thời gian tới?

Tôi mong muốn xây dựng Trường Tango Việt Nam, theo mô hình đại học Tango ở Argentina có giáo trình, chứng chỉ, đào tạo bài bản. Tôi không dạy để “cho vui”. Tôi muốn đặt nền móng vững chắc, để bộ môn này được công nhận chính thức, trở thành một phần của giáo dục nghệ thuật Việt Nam.

Bài: Hải Anh, Ảnh: Hải Anh, NVCC