Đảo Thổ Chu là đảo lớn thuộc quần đảo Thổ Chu (Phú Quốc, Kiên Giang) với nhiều đảo lớn nhỏ, chìm nổi khách nhau, cách mũi Cà Mau khoảng 160 km về phía Tây Bắc và cách thị xã Rạch Giá khoảng 220 km. Quần đảo Thổ Chu gồm 8 hòn đảo: đảo Thổ Chu, Hòn Nhạn, Hòn Xanh, Hòn Khô, Hòn Cao Cát, Hòn Từ và Hòn Keo Ngựa.
Đảo Thổ Chu là nơi đóng vai trò ý nghĩa quan trọng về mặt quân sự nên được lực lượng biên phòng quản lý rất chặt chẽ. Đến được đây đã rất khó khăn nhưng để tự do du lịch ở Thổ Chu, còn phải được sự cho phép của lực lượng này.
Điểm tham quan đầu tiên của tôi là Bãi Ngự, nơi nhộn nhịp nhất trên đảo. Bãi Ngự còn khá hoang sơ, êm đềm, lại có nhiều hàng cây phong ba và cây bàng vuông cổ thụ cùng những hàng dừa rũ mình trong gió, đủ để đưa tôi vào giấc mơ trưa giữa khung cảnh tuyệt đẹp của thiên nhiên. Tôi có thể dành cả buổi ở đây thỏa thích tắm biển mà không biết chán. Ngoài ra, bạn cũng có thể ghé các cơ sở đánh bắt hải sản và tạt qua một vài nhà dân để tìm hiểu cuộc sống của họ. Người dân ở đây hiền hòa mà nồng hậu lại hiếu khách. Đến Thổ Chu mà du khách ai nấy cứ ngỡ như đang ở nhà vậy.
Sau khi dành phần còn lại của ngày lang thang trên con đường xuyên đảo để khám phá mọi góc nhỏ đơn sơ của Thổ Chu. Thỉnh thoảng tôi dừng xe, nghe tiếng gió lao xao cành lá hoặc men theo lối mòn vào rừng sẽ bắt gặp những hàng cây cổ thụ uy nghi 5-7 người ôm không hết vòng. Cứ lang thang rong ruổi mãi, trước mắt tôi hiện lên ngọn hải đăng của đảo Thổ Chu. Ở chiều cao 140 m với tháp đèn cao 18 m, ban ngày, hải đăng Thổ Chu là nơi quan sát toàn đảo, lực lượng biên phòng dùng nơi này để theo dõi tình hình an ninh lãnh hải. Du khách khi đến đây vẫn được đón tiếp để ngắm cảnh, chụp hình. Đêm về, hải đăng Thổ Chu là nguồn ánh sáng đem lại sự an tâm cho ngư dân khi vươn thuyền ra khơi đánh bắt hải sản.
Ngọn hải đăng của đảo tuy không cao, tầm chiếu sáng chỉ dao động trong khoảng 12 hải lý nhưng có điều đáng nhớ là nó tọa lạc tại một trong những nơi cao nhất của đảo (167 m). Từ đây, tôi có thể quan sát gần như toàn bộ đảo Thổ Chu với những ngọn núi, mái nhà ẩn hiện dưới rặng dừa, với bãi biển hiền hoà và những chiếc thuyền thúng nối đuôi dài tít tắp. Nếu hướng nhìn ra biển, những chấm nhỏ li ti sẽ hiện nguyên hình là những chiếc tàu lớn đang lênh đênh giữa trời biển.
Những ngày tiếp theo, tôi lên đường ghé thăm những hòn đảo nhỏ ở gần đó. Hòn Nhạn có những dãy núi cao sừng sững không một bóng cây nhưng kỳ lạ thay, đây lại là nơi làm tổ, đẻ trứng của hàng ngàn con chim nhạn. Nếu có dịp đến Hòn Nhạn vào độ tháng 10 đến tháng 3 âm lịch, bạn sẽ tận mắt nhìn thấy bầu trời Thổ Chu ngập tràn cánh nhạn về đây.
Còn Hòn Xanh thì… đúng là xanh vì nhìn quanh quẩn khắp nơi tôi cũng chỉ thấy một màu xanh ngắt của cỏ cây thiên nhiên. Hòn đảo nhỏ tuyệt đẹp này là một địa điểm rất thích hợp để cắm trại, sinh hoạt, tận hưởng cuộc sống hoang sơ của một ngư dân thực thụ. Trên đảo này còn có khỉ, trăn, kỳ đà, rắn... cũng là một nét thú vị nhưng có phần hơi... đáng sợ, nếu bạn là người sợ những loài bò sát như tôi. Vì thế, hãy chú ý quan sát, chọn nơi thoáng mát để nghỉ ngơi và tất nhiên không nên quên các dụng cụ sơ cứu vết thương khi cần thiết.
Một trải nghiệm vô cùng thú vị khác là dùng thuyền gỗ dạo quanh Hòn Cao giữa tứ bề biển lặng, nước xanh ngăn ngắt hay đổ bộ lên đảo hoang rồi đi xuyên rừng ngắm nhìn rừng cây cổ thụ bàng vuông, phong ba đang vào mùa hoa nở hoặc đừng ngại khó mà hãy men theo con đường đầy cành san hô gẫy vụn chết khô dưới nắng gió để đến khu vực rừng đá qua hàng triệu năm sóng gió miệt mài khắc tạc, bào mòn thành những khối đá hình thù kỳ quái.
Những ngày đầy nắng, biển cả trong vắt, từ trên thuyền khách có thể nhìn thấy những rạn san hô sừng hươu, tán chen chúc dưới độ sâu 5, 7 m, cả những đám cá màu đang lả lướt len lỏi trong bụi hải quỳ đung đưa theo từng đợt sóng ngầm. Thổ Chu là hòn đảo có hệ sinh thái phong phú, có 99 loài san hô đã được xác định ở khu vực biển quanh đảo, đến đây mà bỏ qua lặn ngắm san hô thì thật thiếu sót. Tôi khó mà cưỡng lại ham muốn được đeo kính, ngậm ống thở lặn xuống biển ngao du ngắm nhìn thế giới đại dương huyền ảo, lung linh ánh nắng mặt trời.
Việc ăn uống ở đây khá đơn giản, Thổ Chu có rất nhiều hải sản tươi sống, chỉ cần đến khu chợ Thổ Chu là có thể trải nghiệm. Hoặc mua một ít về và làm BBQ ở bờ biển, vừa tắm biển, cắm trại vừa thưởng thức đặc sản biển cũng thật là một trải nghiệm đặc biệt. Vùng đất Thổ Chu vẫn còn hoang sơ lắm, và thật may khi người dân ở đây quyết định không can thiệp vào hệ sinh thái đang tồn tại, giúp Thổ Chu nguyên sơ và du khách thoải mái tự do tìm tòi, khám phá.
Thông tin thêm:
Hành trình:
Để đến Thổ Chu có 2 cách:
- Bạn bắt xe du lịch đi TP. Rạch Giá từ TP.HCM, rồi bắt tàu đi Thổ Chu. Thời gian di chuyển trên tàu khoảng 16 tiếng. Chuyến tàu đi thẳng từ Rạch Giá - Thổ Chu khởi hành lúc 8h ngày 5 hàng tháng, và quay về vào ngày 31 hoặc ngày 26. Tàu miễn phí nhưng bạn cần thuê võng để nằm trong suốt hành trình.
- Bay tới Phú Quốc rồi lên tàu đi Thổ Chu. Chuyến tàu khởi hành lúc 8h ngày 10, 15, 20 25, 30 hàng tháng, và khởi hành lúc 5h ngày 6, 11, 21, 25 hàng tháng theo chiều ngược lại.
Lưu ý: mỗi tuần chỉ có một chuyến tàu đi ra Thổ Chu và từ Thổ Chu về đất liền. Từ cảng Rạch Giá đến cảng Thổ Chu khoảng hơn 250km, vì vậy thời gian trên tàu lên tới hơn 16 tiếng, những người say tàu xe cần phải chuẩn bị đầy đủ thuốc men và đồ ăn cần thiết.