Chùa Huyền Không Sơn Thượng tọa lạc ở thôn Nham Biều, xã Hương Hồ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế, thuộc hệ phái Nam Tông. Chùa cũ được các sư Viên Minh, Tịnh Pháp, Trí Thâm, Tấn Căn dựng bằng tre nứa vào năm 1973 ở phía Bắc đèo Hải Vân, thuộc xã Lộc Hải, huyện Phú Lộc. Năm 1978, chùa được sư Giới Đức cho chuyển về vị trí hiện nay, cách chùa Thiên Mụ gần 3 km về phía Tây, cách thành phố Huế chừng 10 km.
Từ cổng chùa, khách viếng đã bị thu hút bởi một tảng đá lớn trên đó khắc những dòng thư pháp bay bổng. Bước vào khuôn viên, cái cảm giác như lạc vào chốn bồng lai cứ hiện hữu dần. Không gian thiên nhiên được bàn tay con người chăm chút, tạo dáng nên ẩn trong sự hoang dã là nét tinh tế của kiến trúc sân vườn Huế. Nhiều loài hoa và thảo mộc quý được đưa về trồng trong vườn chùa tỏa hương thơm phảng phất xa gần. Những giò phong lan treo lủng lẳng, những cội mai già, những gốc tùng, bách bên thảm cỏ rêu phong khoe vẻ đẹp tao nhã. Dưới gốc cây cổ thụ là bức tượng đá mang dáng vẻ ưu tư của thiền sư trong bóng núi mây ngàn. Những am cốc ẩn cư nằm rải rác sâu trong rừng thông hay quanh quẩn bên sườn núi tạo ra một quần thể kiến trúc tuyệt đẹp. Điện Phật bằng gỗ thanh thoát, mộc mạc trên nền xanh hùng vĩ của núi rừng, tuy khiêm nhường về tầm vóc song lại gần gũi với nhân gian, tạo nét thanh thoát giữa chốn hồng trần.
Đứng trên ngọn đồi nhìn xuống, bên trái chánh điện là "Quá Thiện Ðường " (nhà ăn), "Chúng Hoà Ðường " (nhà sinh hoạt). Phía trước chánh điện khoảng hơn 100m, bên phải có hai dãy Tăng xá và nhà học là (Tuệ Học Ðường). Ở đây có một vườn ươm cây kiểng đủ loại. Phía đối diện là vườn ươm lan rộng mát với hơn ngàn giò phong lan. Hướng Tây Nam có một mõm núi, có cây cổ thụ mọc cheo leo trên đá, tên là "Ðộc Thụ Sơn". Mấy dãy núi đối diện Thượng tọa trồng hàng vạn cây thông và đặt tên là "Vạn Tùng Sơn". Hiện tại Huyền Không Sơn Thượng có khoảng trên 20 vị sư và đều là Tăng sinh Phật học viện Huyền Không.
Minh Đức Triều Tâm Ảnh là bút hiệu của tỳ kheo Giới Đức, là một trong những người sáng lập ra chùa Huyền Không từ mái chùa lá ở đèo Hải Vân trước năm 1978. Ông là một nhà sư giỏi thơ văn, am tường hội hoạ và trang trí mỹ thuật. Đồng thời ông cũng là một trong những người nổi tiếng về nghệ thuật thư pháp tại Việt Nam những năm cuối thế kỷ 20 đầu thế kỷ 21. Một lần được ông tiếp thơ, thưởng lãm viết thư pháp quả là điều mong ước của khách thập phương.
Du khách đến chùa Huyền Không Sơn Thượng là được thưởng thức những bài thơ tuyệt tác, được uống chén trà thơm, ngắm những đài sen thanh tịnh. Với nét thư pháp bay bổng tài hoa, những bài thơ được các nhà sư sáng tác, thơ của bằng hữu xướng họa hay của du khách tức cảnh sinh tình khi ghé thăm được chép trang trọng bằng mực tàu giấy trắng treo trên vách các am cốc là những điều mà mỗi người hiếm khi thưởng lãm trong cuộc sống đời thường.
Thả bước trên thảm lá mục theo thời gian, lắng nghe trong không gian hương thơm trinh bạch của đài sen, tiếng gió vi vu qua rừng thông như tiếng đàn tranh vọng lại từ ngàn xưa là những gì mà du khách được cảm nhận được khi đến thăm chùa Huyền Không Sơn Thượng. Ở đây, giữa đất trời bao la, con người như được trải lòng mình ra với thiên nhiên phiêu bồng và sống thật với lòng mình nhất.
Thông tin thêm:
Chùa Huyền Không Sơn Thượng tọa lạc ở thôn Nham Biều, xã Hương Hồ, huyện Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên - Huế, cách trung tâm thành phố Huế khoảng 10 km về hướng tây. Để đến đây, bạn bắt đầu từ Thành Nội tại bờ bắc của dòng sông Hương, vòng qua cầu Tràng Tiền, đi dọc theo con đường rợp bóng phượng vĩ ngược lên vùng ngoại ô Kim Long, đi ngang chùa Thiên Mụ, rồi vòng qua ngôi làng bình dị với thông reo vi vu, theo con đường đất gập ghềnh sẽ dẫn đến núi Chằm, nơi có chùa Huyền Không Sơn Thượng.
Bài và ảnh: Phan Vinh.