Giữa thế kỷ thứ VI và IV trước Công nguyên, Phật giáo được thành lập ở phía Đông bắc Ấn Độ và nhanh chóng lan rộng khắp tiểu lục địa châu Á, ảnh hưởng đến các hoạt động văn hóa và tinh thần, nghệ thuật và kiến trúc. Ngày nay, khoảng nửa tỷ người trên khắp thế giới rèn luyện Phật giáo với các niềm tin được xây dựng dựa trên các nguyên tắc như Tứ diệu đế và theo đuổi niết bàn. Trong khi các ngôi chùa Phật giáo truyền thống thường phản ánh phong cách kiến trúc của khu vực nó ngự tại, thì hầu khắp những công trình còn lại đều được thiết kế với mục đích cao hơn là tạo điều kiện cho một không gian thiền định suy tư và yên tĩnh.
Những nghi thức tại các ngôi chùa Phật giáo cũng có những nét phổ biến chung nhất. Du khách nên tháo giày ở cửa, mặc quần áo che đầu gối, vai và hạn chế tối đa tiếng ồn. Hãy chú ý đến các biển báo được dựng xung quanh khu vực chùa và tránh chụp ảnh gây rối, đặc biệt là khi các nhà sư đang cầu nguyện.
Theo khảo sát của National Geographic, dưới đây là 20 ngôi chùa Phật giáo tuyệt đẹp, có bề dày lịch sử và tầm ảnh hưởng nhất định trên thế giới mà các du khách nên ghé thăm.
1. Bagan, Myanmar
Thủ đô cổ Bagan ban đầu từng là ngôi nhà của khoảng 10.000 công trình kiến trúc Phật giáo. Ngày nay, những lối đi bụi bặm dệt quanh hơn 2.000 đền đài còn lại, từ Dhammayangyi - lớn nhất Bagan, cho đến Shwezigon - ngôi đền mạ vàng đầu tiên ở Myanmar, vẫn khiến cho nơi đây trở thành một điểm đến tôn giáo hấp dẫn khó chối từ.
2. WAT BENCHAMABOPHIT, THái lan
Đền Wat Benchamabophit của Bangkok được hoàn thành vào năm 1911 và được xây dựng hoàn toàn bằng đá cẩm thạch Carrara nhập khẩu của Ý. Các cửa sổ hình vòm và kính màu đều mô tả "theppanom" của Thái Lan hoặc còn gọi là "các thiên thần". Phòng trưng bày đền thờ có 52 bức tượng Phật trên các cột riêng lẻ, thể hiện sự đa dạng của các biểu tượng Phật giáo qua các thời kỳ và địa điểm khác nhau.
3. SEIGANTO-JI, nhật bản
Tọa lạc gần một thác đá với thác nước cao nhất Nhật Bản, Seiganto-ji là một khu bảo tồn ở rìa rừng Tendai - một trường phái Phật giáo duy lý tin vào một sự tồn tại luôn thay đổi. Seiganto-ji cũng là điểm dừng chân trên hai tuyến đường hành hương khác nhau: đường mòn Saigoku với 33 ngôi đền và Kumano Kodō cổ đại - một trong hai con đường hành hương được UNESCO công nhận trên thế giới.
4. WAT RONG KHUN, thái lan
Được thành lập vào năm 1997, ngôi đền Wat Rong Khun trắng toát ở phía bắc Thái Lan được thiết kế và tài trợ hoàn toàn bởi họa sĩ người Thái, Chalermchai Kositpipat. Các bức tranh khảm gương bao phủ các mặt tiền, và các mô tả về Người Nhện, Michael Jackson và Hello Kitty trang trí bên trong nội thất chính đầy màu sắc chính là điểm đặc biệt thu hút của ngôi đền này. Mặc dù có sự tinh tế hiện đại là thế song du khách vẫn cần ăn mặc lịch sự và cư xử với sự tôn kính như khi bước vào những ngôi đền chùa truyền thống khác.
5. PARO TAKTSANG, BHUTAN
Paro Taktsang nằm ở thung lũng Paro của Bhutan. Đây là một ngôi đền trên vách đá và chỉ có thể đến được bằng một chuyến đi bộ nửa dốc qua thác nước, hoặc ngồi trên những chiếc xe với bánh lăn gập ghềnh hay nhìn nó từ xa tại một quán trà kiểu Tây Tạng với tầm nhìn tới đó. Padmasambhava - đạo sư chịu trách nhiệm đưa Phật giáo đến Bhutan - được cho là đã thiền định suốt 3 năm trong hang động Paro Taktsang sau khi bay trên lưng một con hổ cái ma thuật, do đó nơi đây còn có biệt danh là “Tiger’s Nest.”
6. TAUNG KALAT, MYANMAR
Vua Anawrahta của Miến Điện từ thế kỷ thứ 11 đã bắt đầu kết hợp việc thờ cúng nat (tinh thần cổ đại) vào các ngôi chùa và tập tục Phật giáo. Ba mươi bảy bức tượng tự nhiên - mô tả hình dạng con người - đã được xây dựng ở chân của bậc thang 777 bước dẫn đến cửa Taung Kalat, một ngôi đền nhỏ nằm trên đỉnh núi lửa cao 557 feet ở trung tâm Myanmar, để thể hiện rõ tinh thần sùng đạo này.
7. WAT XIENG THONG, lào
Cái tên của ngôi chùa Wat Xieng Thong có thể được dịch sang nghĩa "thành phố vàng" hay "cây đuốc". Đây là địa điểm linh thiêng chuyên dành cho các lễ đăng quang và các lễ hội đón năm mới hàng năm của Lào. Nằm trang nhã trên dòng sông Mê Kông, bức tường phía sau của ngôi chùa này hiện lên lấp lánh với một bức tranh khảm đầy màu sắc của biểu tượng cây đời. Những mái nhà theo phong cách Luông Pha Băng thường kết thúc bằng đường nét uốn cong lên với dụng ý để bắt những linh hồn xấu xa.
8. MAN MO TEMPLE, HỒNG KÔNG
Những lời chúc trên giấy đỏ thường được treo lủng lẳng trên trần nhà khắp ngôi chùa Phật giáo Hồng Kông và Đạo giáo Man Mo, được xây dựng vào năm 1847 để tôn vinh vị thần văn hóa (Man) và vị thần chiến tranh (Mo). Ngoài việc dâng những điều ước lên các vị thần, du khách còn có thể lắc những ống tre (quẻ) và lắng nghe tương lai của họ được diễn giải bởi những thầy bói tại ngôi đền.
9. chùa trấn quốc, việt nam
Chùa Trấn Quốc từ thế kỷ thứ 6 đã xuất hiện trôi nổi trên một hòn đảo nhỏ ở Hồ Tây, Hà Nội. Ngôi chùa đỏ này cao 11 tầng có phần chóp là một bông sen đá quý chín tầng. Trấn Quốc sở hữu các bức tượng bằng vàng và đồng án ngữ khắp các ban thờ trong chùa và ba vị Phật nữ khác nhau - được gọi là "Mẫu" - tọa tại sân trước của chùa.
10. KYE GOMPA, ấn độ
Kể từ khi được xây dựng từ hơn một nghìn năm trước, ngôi đền Kye Gompa của Ấn Độ đã bị tấn công nhiều lần bởi quân đội qua nhiều thế kỷ, bị hỏa hoạn và đặc biệt là phải chịu trận động đất năm 1975. Nép mình trong dãy Hy Mã Lạp Sơn ở độ cao 13.668 feet so với mực nước biển, ngôi đền này được xây dựng với nhiều lớp tường nối tiếp nhau và là một ví dụ về kiến trúc nhiều tầng của tòa tháp pháo đài Pas Pasada. Nơi đây cũng thường tổ chức các khóa tu tâm linh dành cho du khách nước ngoài.
11. Chùa bửu long, việt nam
Chỉ mất 45 phút di chuyển về phía Đông của TP. Hồ Chí Minh, du khách có thể đến được với chùa Bửu Long nằm ở ven sông, nơi có những con rồng được chạm khắc uốn cong trên cầu thang vào chùa và một hồ nước màu ngọc lam phản chiếu nên bức tường trắng và ngọn tháp vàng của ngôi đền.
12. MAHABODHI, ấn độ
Đền Mahabodhi có niên đại hơn 2.000 năm là một trong những địa điểm linh thiêng nhất của cuộc hành hương Phật giáo. Một cây bồ đề khổng lồ nằm ở phía Tây của ngôi đền được cho là nơi mà Đức Phật đã giác ngộ. Trong khi đó, những cánh hoa bằng đá rải khắp lại đánh dấu con đường nơi những bông sen đã nở dưới chân Phật khi ngài bước đi và thiền định.
13. BYODO-IN TEMPLE, HAWAII
Được xây dựng hoàn toàn không có nền móng nhân lễ kỷ niệm trăm năm của người nhập cư Nhật Bản đầu tiên tại Hawaii, đền Byodo-In nằm trong thung lũng O’ahu là một bản sao của đền Byodo-In gốc ở Kyoto. Trong đây sở hữu một tượng phật Amida bằng vàng cao hơn 9 feet. Trong khuôn viên ngôi đền này còn có công, thiên nga đen và rùa lang thang khắp nơi và các ao vườn xung quanh thì tràn ngập những đàn cá koi lớn, khoảng 100 năm tuổi.
14. ANGKOR WAT, campuchia
Angkor Wat là cấu trúc tôn giáo lớn nhất từng được xây dựng trên thế giới. Ban đầu công trình này được dành riêng cho Thần Hindu Vishnu, sau đó người dân Campuchia đã trao lại ngôi đền bằng sa thạch cho Phật giáo Nguyên thủy gần cuối thế kỷ thứ 12. Trải dài trên diện tích 401 mẫu Anh, Angkor là một biểu tượng tôn giáo được khách hành hương từ khắp nơi trên thế giới ghé thăm.
15. Cung điện GYEONGBOKGUNG, hàn quốc
Ẩn mình trong một thiên đường vườn tược tươi tốt và tọa giữa dãy núi Bukansan với các tòa nhà chọc trời bằng kính của Seoul, cung điện Gyeongbokgung của triều đại Joseon đã từng bao gồm hơn 500 tòa nhà trong đó. Nhiều không gian như nội cung, lều tiệc, đền, miếu, ao sen và vườn vẫn còn tồn tại nguyên vẹn đến ngày nay. Đặc biệt, cung điện này có các ống khói phía trên để giải phóng khói từ ondol và hệ thống sưởi ấm dưới sàn tiên tiến đã có từ hàng ngàn năm trước.
16. DATSAN GUNZECHOINEI, Nga
Nga là quê hương của khoảng 1,5 triệu tín đồ Phật giáo thực hành và St. Petersburg là nơi sở hữu Datsan Gunzechoinei - một trong những ngôi chùa Phật giáo nằm ở cực bắc thế giới. Mặc dù ngày nay, đây chỉ là một nơi thờ cúng đơn thuần nhưng trong quá khứ, ngôi đền đã được sử dụng cho truyền thông quân sự, thể thao và nghiên cứu động vật học.
17. tu viện GANGTEY, bhutan
Nằm giữa khu vực sinh sống của những người du mục, nông dân chăn bò Tây Tạng và toạ tại vùng đất ngập nước tự nhiên lớn nhất ở Bhutan, tu viện Gangtey là một trong những tu viện thuộc trường trung học Nyingmapa. Mỗi tháng 11, người dân địa phương lại tập trung tại sân chùa để nhảy múa trong trang phục sếu đen và trắng để chào đón những con sếu cổ đen di cư trong mùa đông. Loài chim Garuda huyền thoại - một biểu tượng của trí thông minh Phật giáo - được khắc vào các góc ở bên ngoài của ngôi đền.
18. tu viện KOPAN, nepal
Là ngôi nhà để hàng trăm nhà sư tụng kinh và sinh viên nước ngoài tới thiền, tu viện Kopan nằm 3,5 dặm về phía đông bắc thủ đô Kathmandu trên một đỉnh đồi đã từng thuộc về một nhà chiêm tinh hoàng gia Nepal. Hội trường thiền ở trung tâm tu viện được sơn màu rực rỡ, mỗi màu lại mang những ý nghĩa khác nhau, như trần nhà màu vàng biểu trưng cho gốc rễ, trong khi các cột trụ màu đỏ thì đại diện cho sinh lực và và tính bảo tồn.
19. BOROBUDUR, INDONESIA
Khu phức hợp đền thờ trung tâm Java, Borobudur là ngôi chùa Phật giáo lớn nhất thế giới. Nơi đây có 3.000 tác phẩm điêu khắc phù điêu, 72 bảo tháp mắt cáo và 504 tượng Phật, tất cả đều được sắp xếp theo hình hoa sen trên nền của dãy núi Menoreh. Leo từ cầu thang 9 cấp bậc phía đông Borobudur cho đến bảo tháp cuối cùng của ngôi đền này liệu chừng khoảng ba dặm.
20. đền THEAN HOU, malaysia
Đền thờ Thean Hou được mệnh danh là "thiên đường nữ hoàng" của người Hồi giáo bởi nơi đây nằm dưới bóng mát của một loại cây được cho là nơi Đức Phật đã giác ngộ tại đó. Thean Hou có lẽ ấn tượng nhất vào lúc hoàng hôn trong dịp Tết Nguyên đán, khi hàng ngàn chiếc đèn lồng đỏ chiếu sáng được kéo ra từ mái hiên của ngôi đền.
