138 trong tổng 250 tác phẩm gốm đã được lựa chọn để trưng bày trong Triển lãm Gốm tại Hội Mỹ thuật TPHCM. Đây là kết quả quá trình sáng tác Gốm của các của 48 tác giả (trong đó có 20 tác giả hội viên, 28 tác giả tự túc) tham gia trại sáng tác Gốm Mỹ thuật 2023 tại Công ty Gốm Phước Dũ Long – Bình Dương.
Travellive đã có cơ hội trò chuyện cùng họa sỹ Vũ Trung Tần, người mang đến những tác phẩm gốm với nhiều chi tiết đậm màu sắc văn hóa Việt xưa.
Chân dung họa sỹ Vũ Trung Tần.
PV: Xin chào họa sỹ. Đối với anh, tính cá nhân hay màu sắc nghệ thuật của người họa sỹ khi vẽ tranh và làm gốm có gì khác nhau không?
Họa sỹ Vũ Trung Tần: Có thể nói, những tác phẩm dù tranh hay gốm khi xuất hiện trước công chúng đều thể hiện phần lớn cá tính, tính cách của người nghệ sĩ.
Ngoài sơn mài, sơn dầu thì tôi còn rất đam mê với nghệ thuật gốm, yêu thích những nét văn hóa truyền thống xưa. Những hoa văn, phù điêu, hoạ tiết trang trí cổ truyền của Việt Nam luôn là nguồn cảm hứng cho những tác phẩm gốm của tôi. Do đó, những tác phẩm gốm thể hiện rõ nét sự quan tâm, tình yêu tôi dành cho văn hóa truyền thống Việt.
Những họa tiết được lấy cảm hứng từ văn hóa xưa.
PV: Những tác phẩm gốm anh mang đến triển lãm lần này có sự sắp đặt để gam màu nóng lạnh đặt cạnh nhau khá thú vị. Anh có thể chia sẻ nhiều hơn về quá trình làm những tác phẩm gốm men không?
Họa sỹ Vũ Trung Tần: Tôi không nghiêng hẳn về màu sáng hay tối cho mỗi tác phẩm, mà cân bằng gam màu nóng, lạnh để tác phẩm trở nên hài hòa. Triết lý "âm dương ngũ hành" cũng ảnh hưởng tới việc điều phối màu sắc tôi lựa chọn cho các tác phẩm.
Để cho ra được những sản phẩm gốm có màu sắc tự nhiên, các sản phẩm phải được tráng men và nung trong lò củi. Lò củi không mang đến những kết quả tròn trịa, đều về màu sắc của gốm sau nung như lò điện, nhưng lại tạo ra những chi tiết đầy ngẫu hứng nhờ nhiệt độ và sức nóng ngẫu nhiên của nó. Mỗi khi tham gia trại sáng tác, tôi đều phải di chuyển hàng trăm cây số từ nhà đến trại và trở về nhà. Nhưng tình yêu và đam mê dành cho gốm rất lớn nên đường xa cũng không phải là trở ngại đối với tôi.
PV: Triển lãm Gốm lần này có nhiều sự xuất hiện của hình ảnh gia đình với nhiều hoa văn, họa tiết cách điệu. Anh có thể chia sẻ thêm về một tác phẩm đặc biệt?
Họa sỹ Vũ Trung Tần: Đối với tác phẩm "Phú Quý", hình ảnh người phụ nữ xuất hiện phía sau, với tư thế hai tay gôm lấy con gà trống phía trước. Con gà trống ở đây là biểu tượng cho người đàn ông trong gia đình.
Con gà với 5 đặc điểm về cả ngoại hình lẫn tính chất có thể được ví von với 5 yếu tố "văn - võ - nghĩa - dũng - tín" mà một người đàn ông trưởng thành, hoàn thiện hướng tới.
Tác phẩm "Phú Quý".
Trong đó, mào gà trống thường được so sánh như chiếc mũ tú tài, thể hiện trình độ học vấn, trí tuệ - hay còn gọi là "văn". Cựa gà trống được xem là một "vũ khí" chiến đấu của con gà trong những "trận chiến", cũng có thể được xem như khả năng "võ", hay sức mạnh của người đàn ông. Dù ngày trời nắng hay mưa, con gà luôn "giữ chữ tín" với việc gáy đúng giờ. Đặc tính này của con gà trống cũng có thể ví von với chữ "tín" mà một người đàn ông cần có. Cuối cùng, con gà trống luôn chia sẻ với gà mái, gà con khi kiếm được mồi, cũng có thể coi như chữ "nghĩa" - điều mà một người đàn ông hoàn thiện.
Một người đàn ông ưu tú hội tụ đủ những yếu tố trên cũng chưa đủ để xây dựng nên một gia đình trọn vẹn nếu thiếu hình bóng của người phụ nữ đứng sau. Người phụ nữ luôn đóng vai trò quan trọng trong việc "xây tổ ấm", giữ gìn hạnh phúc gia đình với sự mềm mỏng cứng rắn linh hoạt để quán xuyến mọi thứ trong gia đình, đặc biệt luôn hướng người đàn ông của mình đến những điều tốt đẹp. Một gia đình trọn vẹn như vậy, tôi gọi là "Phú Quý".
Tác phẩm "Mẹ bỉm sữa". Hình ảnh người mẹ chăm con trong thời đại mới, ôm con trong vòng tay nhưng vẫn chăm chú làm thêm để trang trải.
Tác phẩm gốm của anh gây ấn tượng với khán giả đến xem triển lãm.
Bằng sự tài hoa của đôi bàn tay họa sĩ, những tác phẩm gốm trở nên sống động. Anh đã thồi hồn cho những cục đất tưởng chừng vô tri với nhiều lớp lang văn hóa, những câu chuyện gắn liền với đời sống tinh thần người Việt.
Triển lãm Gốm là hoạt động thường niên do Hội tổ chức để những người mê gốm thỏa sức sáng tạo góp vào lĩnh vực mỹ thuật loại hình chất liệu gốm thêm đa dạng, phong phú.
Qua hành trình sáng tác của người nghệ sĩ từ tạo hình trên đất, lên men màu, nung thành phẩm, những tác phẩm gốm ấn tượng được ra đời. Trong đó, những tác phẩm được dán giấy đỏ là được Hội đồng sơ chọn để tiếp tục trưng bày trong triển lãm “Báo cáo thành quả trại sáng tác & Sáng tác mới 2023” sắp tới với 54 tác phẩm và cụm tác phẩm.
Đặc biệt lần này Hội có mời sự tham gia của 2 tác giả đến từ Huế, 4 tác giả đến từ Nhật Bản và 5 tác giả Hàn Quốc cùng trưng bày tác phẩm với các tác giả đến từ TPHCM.
