Nhà hàng Der Wiener Deewan không đưa ra giá cho đồ ăn, mà phục vụ theo phương châm "tất cả những gì bạn có thể ăn, trả tiền như bạn muốn".
Khách hàng được quyết định chất lượng thực phẩm và trải nghiệm bữa ăn có giá trị như thế nào. Còn với chủ quán chọn cách tin tưởng khách hàng, để họ quyết định bữa ăn tại quán xứng đáng bao tiền.
Ranjeet Saha là người nhập cư Bangladesh, có 5 năm làm việc tại Deewan với vai trò thu ngân và dọn dẹp chia sẻ: "Chúng tôi không yêu cầu khách phải trả cụ thể một số tiền. Chúng tôi chỉ đề xuất họ trả mức hợp lý. Đồ ăn gồm 5-6 món cà ri, cơm, salad, một số món truyền thống Pakistan và đồ tráng miệng. Rượu, nước ép và đồ uống được bán với giá niêm yết".
Vào 22h mỗi ngày, khi nhà hàng chuẩn bị đóng cửa, các tình nguyện viên từ tổ chức hỗ trợ người tị nạn sẽ đến lấy đồ ăn không dùng đến. Quán sẽ nấu đồ ăn mới phục vụ khách ngày hôm sau. Trước Covid-19, quán đón 500-600 khách mỗi ngày. Hiện con số này giảm còn một nửa.
Nhà hàng được thành lập vào năm 2005, chủ nhà hàng là Afzaal Deewan, 58 tuổi, một người Pakistan nhập cư. Deewan đến Áo khi 40 tuổi và đơn độc, không người thân. Khi mới đến, anh nhận thấy việc ăn hàng quá đắt đỏ, nằm ngoài khả năng những người nhập cư.
Một lần, các tình nguyện viên của tổ chức phi chính phủ có văn phòng đặt ở tòa nhà Deewan sống hỏi anh có biết nấu món Pakistan không. Người đàn ông gật đầu và được nhờ nấu một bữa tiệc. "Mọi người đều thích đồ tôi nấu. Tôi nghĩ đến việc làm một điều gì đó liên quan đến chuyện này một cách lâu dài". Đó là lúc ý tưởng mở quán ăn ra đời.
Trước đó, nhà hàng mở dưới hình thức thử nghiệm, phục vụ tối đa 75 khách cùng lúc. Ý tưởng đưa ra lúc đó được đánh giá mạo hiểm để khách ăn bao nhiêu tùy khả năng và tự quyết định trả bao nhiêu tiền. "Chúng tôi thực sự may mắn. Người Áo rất trung thực và điều đó giúp chúng tôi trụ vững 17 năm", chủ quán nói.
Khách hàng của anh rất đa dạng, từ sinh viên, người tị nạn, chính trị gia và cả bộ trưởng. Nhưng theo chủ quán khách đến đây chủ yếu gồm hai nhóm chính: những người hào phóng và khó khăn. Những người hào phóng luôn trả tiền nhiều hơn giá trị thật của bữa ăn. Những người khó khăn trả theo khả năng họ có, đôi khi là miễn phí nếu họ nói không có tiền.
Andrea, một thực khách quen của quán, cho biết dù chỉ ăn rất ít, anh vẫn trả thừa tiền. "Đó là vì khi tôi khó khăn, không có tiền, tôi đến quán ăn. Tôi ăn no và họ chấp nhận việc tôi chỉ đưa một chút ít tiền. Vì vậy, đây là cách tôi trả ơn".
Với tôn chỉ này, Der Wiener Deewan, mở cửa từ 2005 đã tồn tại và phát triển mạnh mẽ. Hiện tại, Deewan đã mở thêm hai chi nhánh khác ở Vienna. Tuy nhiên, ông chủ nói rằng việc mở rộng kinh doanh không phải để kiếm nhiều tiền.
Der Wiener Deewan không phải quán duy nhất trên thế giới phục vụ theo cách này. Một số nơi khác là Pay As You Please ở Ireland, chuỗi nhà hàng Lentil As Anything tại Australia hay quán cà phê Seva, Ấn Độ.
"Mục tiêu của chúng tôi muốn giới thiệu tới mọi người hương vị mới vì khi tôi đến đây, không ai biết món Pakistan thế nào. Hơn nữa, những người nhập cư như tôi khó có thể đến ăn ở những nhà hàng do đắt đỏ. Vì vậy, tôi muốn thu hẹp khoảng cách", Afzaal Deewan nói.