Những đặc sản kinh dị với du khách nước ngoài

Bài và ảnh: Lam Linh

Không chỉ thịt động vật, nội tạng cũng là món được người Việt tận dụng triệt để. Trong “danh sách nội tạng”, người dân tộc thiểu số ở vùng cao Đông - Tây Bắc có món thắng cố và nậm phịa. Hai món này thì đến người Việt cũng khó ăn chứ đừng nói đến Tây! Nậm pịa là món được nấu từ ruột non của con dê, vẫn còn nguyên phân non nấu lẫn với tiết. Món ăn vừa khó ngửi vừa đắng lại được lòng nhiều người này có tại vùng Sơn La. Còn món thắng cố thì có tại nhiều tại Lào Cai, Hà Giang. Món được nấu từ thịt ngựa này có thể khiến nhiều người không dám động đũa. Chợ phiên của núi rừng lúc nào cũng có hàng thắng cố.

Thắng cố được nấu thật đơn giản. Ngựa sau khi giết mổ, người ta lọc thăn bắp và các phần nạc riêng để bán. Phần xương xẩu được chặt nhỏ cùng gân cốt bạc nhạc, mỡ và các loại thịt vụn, tiết đông cắt thành miếng nhỏ, nội tạng đều cho hết vào chảo, nêm nếm gia vị truyền thống gồm muối, thảo quả, địa điền. Đảo toàn bộ mọi thứ trên lửa rồi đổ thêm nước, đun liên tục trong nhiều giờ. Vừa đun vừa vớt váng bẩn bỏ đi. Thắng cố có một mùi nồng đặc trưng mà ai ngửi một lần sẽ nhớ mãi. Màu thắng cố sền sệt, kém hấp dẫn. Ai đến ăn, thắng cố được múc ra bát nóng bỏng, vừa ăn vừa thổi. Thắng cố ăn kèm rau bạc hà, mang hương vị riêng, thêm chén rượu ngô nồng nàn.

So với nhiều món khó ăn đối với những người khác vùng ẩm thực, thịt chuột cũng được xem là món ăn kinh dị. Những chú chuột được làm món là chuột đồng béo mầm vừa ăn no thóc rơi vãi trên cánh đồng sau mùa gặt. Bởi thế không phải lúc nào cũng có chuột ngon để ăn. Mùa thịt chuột ở cả vùng đồng bằng sông Hồng vào khoảng tháng 5 và tháng 9, còn ở đồng bằng sông Cửu Long vào khoảng tháng 10, trong mùa nước nổi. Sau mùa gặt lúa, người dân nô nức xuống đồng bẫy chuột. Những chú chuột đồng béo ngậy khi nướng hoặc thui rơm thơm ngon đặc biệt, ăn chẳng khác nào món thịt lợn sữa. Dù thịt chuột chẳng có bao nhưng cũng làm được đủ món ngon. Dân nhậu mùa lúa chín sẽ không bỏ qua món ngon này. Không phải ai cũng dám ăn thịt chuột, đặc biệt là người ở thành thị, vì nhìn đã thấy ghê!

Không nằm trong “danh sách nội tạng” hay động vật sống, nhưng món trứng vịt lộn - món ăn bổ dưỡng có mặt trong các bữa ăn sáng, chiều của người Việt - có hình ảnh khá kinh dị trong mắt du khách nước ngoài. Theo Đông y, món này ăn cùng gia vị như rau răm, gừng tươi là một bài thuốc, dùng chữa các chứng thiếu máu, suy nhược, còi cọc, đau đầu chóng mặt, yếu sinh lý… Món ăn làm bữa sáng ấm bụng hay cữ nhẹ cho bữa ăn chiều. Trứng vịt lộn bán trên khắp Việt Nam, nhiều người thích ăn, nhiều người thấy ghê và thấy tàn nhẫn vì con vịt con chưa kịp thành hình đủ đã thành món ăn. Ăn trứng vịt lộn nên ăn nóng, ăn quả non vì quả già, con vịt đã thành hình đủ lông đủ cánh nhìn sẽ không muốn ăn.

Và khỏi phải nói khi bạn thấy bát tiết canh còn tươi màu huyết, đĩa lòng mề phổi, phèo, ruột gan lổn nhổn. Ấy thế mà nó lại là món ngon, ai đã ăn đều thích. Dai, giòn, sần sật, thêm chút lá húng, chút mắm tôm chanh đánh sủi là có bữa nhậu nhớ đời. Đã nội tạng động vật lại còn kèm theo cả mùi mắm tôm khăn khẳn, khó ngửi. Bạn đã từng nhìn thấy ông Tây nào thử món này chưa?

Cuối cùng trong danh sách các món ăn kinh dị trong mắt du khách nước ngoài là các loại côn trùng. Món côn trùng không xa lạ với nhiều nước khu vực Đông Nam Á như Campuchia, Thái Lan. Côn trùng ở Việt Nam cũng vậy, đủ các món chiên, rang với đủ loại châu chấu, cào cào, nhện, bọ cạp… Nhưng nổi bật nhất là ăn đuông dừa sống. Con đuông dừa là loài ấu trùng sống bên trong thân cây dừa, hút hết chất từ thân cây. Khi đuông dừa béo mầm, múp míp cũng là lúc cây dừa chết. Ở Trà Vinh, người ta chế biến ba loại đuông làm món đặc sản, gồm đuông chà là, đuông dừa, đuông đất. Đuông là ấu trùng của con bù rầy (bọ rầy). Để tăng độ ngon cho món đuông, người ta nhét đậu phộng (lạc) vào đuông. Vi béo của đuông hòa lẫn với vị béo của đậu phộng tạo nên một cảm giác rất khó tả. Nhiều người nói những món ăn từ đuông giúp nam giới tăng cường khả năng sinh hoạt phòng the.

Một cách ăn đuông thường thấy tại Cần Thơ thử thách người ăn hơn cả là ăn đuông sống. Con đuông béo múp, vàng ươm được thả trong bát nước mắm cốt pha ớt cay tuyệt hảo. Đuông hút mắm, ngoe nguẩy thân mình trong bát mắm. Người can đảm cầm con đuông vẫn sống động đậy ấy cho tọt vào mồm, lấy răng cắn bỏ đầu. Đuông cựa mình rơi thẳng vào miệng. Lấy răng cắn rốp, thấy vừa béo ngậy thân đuông, mặn mòi mắm ớt, vỏ mình dai dai ngon tuyệt. Nhìn thì dễ mà ăn thì khó nên không phải ai cũng can đảm dám làm. Nhưng đây là một trong những cách ăn đuông ngon nhất với một trải nghiệm khó quên.

Văn hóa ẩm thực vốn là thế mạnh trong văn hóa Việt. Có rất nhiều món ngon được bạn bè năm châu nhắc đến với niềm tự hào như phở, nem, bún chả, bánh mì… Và còn có cả những món kinh dị như trên, là những món mang lại cho họ sự tò mò thích thú. Đúng là miếng ngon nhớ lâu!

Thế Thành