Triển lãm mang tên "Dệt Phối Cảnh" được tổ chức tại hai địa điểm chính: Trung tâm nghệ thuật The Outpost (Tầng 2, Tòa B1, Roman Plaza, Tố Hữu, Đại Mỗ, Nam Từ Liêm) và Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (36 Lý Thường Kiệt, Hoàn Kiếm, Hà Nội). Đây không chỉ là cơ hội để công chúng Việt Nam được tiếp cận với nghệ thuật đương đại quốc tế mà còn là dịp để hai nghệ sĩ tài năng cùng chia sẻ những câu chuyện sáng tạo đầy cảm hứng qua các tác phẩm của mình. Triển lãm này là một phần trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Đức và Việt Nam, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hợp tác văn hóa giữa hai quốc gia.
Rosemarie Trockel: Phá vỡ ranh giới nghệ thuật và giới tính
Rosemarie Trockel là một trong những nghệ sĩ ý niệm hàng đầu thế giới, được biết đến với khả năng sử dụng đa dạng chất liệu và ý tưởng để tạo ra những tác phẩm phản ánh sâu sắc về xã hội. Sinh năm 1952 tại Schwerte, Đức, bà bắt đầu sự nghiệp của mình trong bối cảnh thập niên 1980, khi nghệ thuật đương đại vẫn còn bị chi phối bởi sự thống trị của nam giới. Trockel nhanh chóng khẳng định vị thế của mình nhờ cách tiếp cận táo bạo, sáng tạo và không ngừng thách thức những định kiến về giới tính và vai trò của phụ nữ trong nghệ thuật.
Triển lãm lần này giới thiệu hơn 60 tác phẩm tiêu biểu của bà, bao gồm tranh dệt, tranh vẽ, nhiếp ảnh, video và sắp đặt, phản ánh hành trình nghệ thuật kéo dài hơn bốn thập kỷ. Những chất liệu đời thường như len, trứng, tóc và cả mâm nhiệt bếp điện được bà sử dụng một cách sáng tạo để kể những câu chuyện đầy ý nghĩa. Đặc biệt, đây là lần đầu tiên tác phẩm của Trockel được trưng bày tại Đông Nam Á, đánh dấu sự mở rộng của chuỗi triển lãm lưu động do Viện Quan hệ Đối ngoại Đức (ifa) tổ chức, đã từng đi qua 42 thành phố lớn trên toàn cầu.
Bối cảnh xuất phát của Rosemarie Trockel đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tư duy nghệ thuật của bà. Là nữ nghệ sĩ Đức đầu tiên đại diện cho quốc gia tại Venice Biennale vào năm 1999, Trockel không chỉ mang đến cái nhìn mới mẻ về nghệ thuật ý niệm mà còn thúc đẩy phong trào nữ quyền trong nghệ thuật. Cùng với người bạn thân Monika Sprüth, bà sáng lập tạp chí Eau de Cologne để tôn vinh các nữ nghệ sĩ như Jenny Holzer, Barbara Kruger và Louise Bourgeois.
Tạp chí này đã trở thành một nền tảng quan trọng, góp phần phá vỡ sự thống trị của các nghệ sĩ nam trong giai đoạn đó. Tuy nhiên, Trockel không muốn nghệ thuật của mình bị bó buộc trong lăng kính giới tính. Bà từng chia sẻ rằng nghệ thuật cần được tiếp cận bằng cảm nhận và trí tưởng tượng, không cần đến những lời giải thích cứng nhắc. Triển lãm lần này là cơ hội để khán giả Việt Nam tự mình khám phá và cảm nhận những thông điệp sâu sắc ẩn chứa trong từng tác phẩm của bà.
Lại Diệu Hà: Tiếng nói tiên phong của nghệ thuật trình diễn Việt Nam
Cùng xuất hiện trong triển lãm, Lại Diệu Hà, một nghệ sĩ trình diễn tiên phong của Việt Nam, sẽ mang đến những tác phẩm đại diện cho sự nghiệp gần hai thập kỷ của mình. Sinh năm 1976 tại Hà Nội, trong một gia đình giàu truyền thống nghệ thuật, Lại Diệu Hà tốt nghiệp Đại học Mỹ thuật Hà Nội vào năm 2005. Cô nhanh chóng trở thành một hiện tượng trong giới nghệ thuật Việt Nam nhờ những màn trình diễn sử dụng cơ thể như một công cụ nghệ thuật. Cách cô kết hợp sự dữ dội và thơ mộng trong từng tác phẩm đã gây ấn tượng mạnh mẽ, không chỉ tại Việt Nam mà còn trên trường quốc tế. Lại Diệu Hà là nữ nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên bán các tác phẩm trình diễn của mình dưới dạng video, mở ra một hướng đi mới cho nghệ thuật trình diễn tại nước nhà.
Triển lãm lần này sẽ giới thiệu bốn tác phẩm tiêu biểu của Lại Diệu Hà, đại diện cho bốn giai đoạn sáng tạo quan trọng trong sự nghiệp của cô. Những tác phẩm này không chỉ dừng lại ở nghệ thuật trình diễn mà còn mở rộng sang các hình thức khác như hội họa, điêu khắc mềm và lưu trữ. Trong những năm gần đây, Lại Diệu Hà đã dần rút lui khỏi vai trò nghệ sĩ trình diễn trực tiếp để chuyển sang một phương pháp tiếp cận mới mà cô chia sẻ tại buổi triển lãm là "để tự tác phẩm trình diễn". Đây là một cách cô giải phóng nghệ thuật khỏi ranh giới cố định, cho phép người xem tự mình diễn giải và tái tạo ý nghĩa theo cách riêng.
Sự kết hợp giữa Rosemarie Trockel và Lại Diệu Hà trong triển lãm lần này không chỉ là cuộc hội ngộ giữa hai tài năng xuất sắc mà còn là sự giao thoa giữa hai nền văn hóa, hai cách nhìn nhận nghệ thuật khác biệt. Nếu Trockel đại diện cho tiếng nói toàn cầu, nơi nghệ thuật trở thành phương tiện để phản ánh những vấn đề lớn lao của xã hội, thì Lại Diệu Hà mang đến góc nhìn cá nhân, khai thác chiều sâu cảm xúc và câu chuyện bản địa. Sự đối thoại giữa hai nghệ sĩ thông qua các tác phẩm của họ hứa hẹn tạo ra những cảm xúc và suy ngẫm độc đáo cho khán giả.
Đây không chỉ đơn thuần là một sự kiện nghệ thuật mà còn là một không gian đối thoại văn hóa quan trọng. Các tác phẩm trưng bày tại đây không chỉ phản ánh sự sáng tạo không ngừng của hai nghệ sĩ mà còn là lời mời gọi khán giả tham gia vào hành trình khám phá nghệ thuật và những giá trị xã hội sâu sắc mà nó mang lại. Đây là minh chứng sống động cho sức mạnh của nghệ thuật trong việc kết nối con người, vượt qua mọi rào cản ngôn ngữ và văn hóa, và góp phần tạo nên một cộng đồng toàn cầu cởi mở và sáng tạo.
Triển lãm không chỉ dừng lại ở hai địa điểm trưng bày chính là Trung tâm nghệ thuật The Outpost và Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam mà còn bao gồm các sự kiện vệ tinh như tọa đàm, workshop, mang đến cơ hội để khán giả hiểu thêm về hành trình sáng tạo của hai nghệ sĩ. Đây là dịp để người yêu nghệ thuật tiếp cận với những góc nhìn mới mẻ và mở rộng sự hiểu biết về nghệ thuật đương đại quốc tế.
Sự kiện diễn ra từ ngày 7/12/2024 đến 3/1/2025, mở cửa hàng ngày để chào đón khán giả. Đây là cơ hội để công chúng khám phá hơn 60 tác phẩm độc đáo và tham gia vào hành trình nghệ thuật đầy cảm hứng của hai nghệ sĩ.
Một số hình ảnh khác tại triển lãm: