Bắc Cực là khu vực có tốc độ nóng lên nhanh nhất thế giới. Quá trình tăng lên của nhiệt độ đã làm các lớp băng vĩnh cửu dưới lòng đất tan chảy. Từ đó, các khoáng chất bị vùi trong lớp băng được giải phóng và thấm vào các con sông làm chúng chuyển sang màu rỉ sét.
Các lớp băng vĩnh cửu tan chảy đã tạo điều kiện cho các khoáng chất, vốn bị khóa chặt trong băng, tiếp xúc với oxy (quá trình này còn gọi là phong hóa). Hiện tượng phong hóa làm tăng độ axit của nước và hòa tan các kim loại như kẽm, đồng, sắt - nguyên nhân chính khiến các dòng sông chuyển sang màu cam. Không chỉ ảnh hưởng đến màu sắc của dòng sông, hiện tượng phong hóa còn làm suy thoái nguồn nước và đa dạng sinh học ở Bắc Cực.
Những con sông chính lâu đời ở Alaska đang chuyển sang màu vàng gỉ sét rõ đến nỗi từ trên không trung cũng nhìn thấy
Không chỉ biến đổi về mặt thị giác, nước sông suối ở đây có nồng độ khoáng chất cao còn đầu độc hầu hết các loài thủy sinh. Các nhà nghiên cứu đặc biệt lo lắng về tác động tiêu cực đối với môi trường tự nhiên.
Nước có hàm lượng kim loại cao có thể gây độc cho cá và các sinh vật thủy sinh khác. Một số loài động vật, chẳng hạn như tuần lộc và nai sừng tấm, phụ thuộc vào các nguồn nước này để uống và sinh sống. Việc tiếp xúc với nước ô nhiễm có thể khiến chúng bị bệnh và thậm chí tử vong.
Trước đó, nhiều dự báo rằng băng vĩnh cửu ngàn năm sẽ sớm tan chảy gây ra nhiều hậu hoạ
Mặc dù con người ở Alaska không sử dụng trực tiếp nguồn nước này để uống, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến nguồn nước ngầm và các nguồn nước khác được sử dụng cho các hoạt động nông nghiệp và công nghiệp.
Các chuyên gia đã hợp tác chặt chẽ với chính quyền và các bộ lạc sinh sống ở Alaska để đảm bảo người dân địa phương nhận được thông tin chính xác và nhanh chóng về hiện tượng này.
Hiện tượng nước sông chuyển màu cam xuất hiện lần đầu vào năm 2018 ở Alaska, làm hai loài cá địa phương là cá hồi Dolly Varden và cá da trơn Sculpin tuyệt chủng. Trước đó, những con sông này vốn nổi tiếng với làn nước trong đến mức thấy cả lòng sông.
