Trên màn ảnh, nghệ sĩ Giang Còi mang lại tiếng cười, lấy đi nước mắt khán giả bằng những vai diễn mộc mạc, có bi có hài. Sau màn ảnh, những năm cuối đời, nghệ sĩ lựa chọn cuộc sống xa rời phố thị, vui thú điền viên nhưng vẫn âm ỉ niềm đam mê nghệ thuật.
người nghệ sĩ vươn lên từ chiếc vé vớt
Thuở thanh niên, người con Hà thành Lê Hồng Giang (tên thật của nghệ sĩ Giang Còi) nuôi ước mơ trở thành diễn viên. Tuy nhiên, chiều cao khiêm tốn khiến anh không đủ điều kiện ứng tuyển. May mắn đã mỉm cười với anh, và có lẽ cả khán giả Việt Nam nhiều thập niên sau đó, khi Lê Hồng Giang được chiếu cố cho làm bài thi và trở thành tân sinh viên Đại học Sân khấu Điện ảnh, cùng khóa với nhiều tên tuổi lớn như đạo diễn Bùi Thạc Chuyên hay diễn viên Chiều Xuân.
Ra trường, nghệ sĩ Lê Hồng Giang hoạt động nghệ thuật với tư cách diễn viên tự do trong khi học tiếp nghề đạo diễn. Anh từng tham gia diễn xuất trong nhiều bộ phim truyền hình được khán giả màn ảnh nhỏ yêu thích như Một người chiếu bóng (2000), Khi đàn chim trở về (2003), Cung đường trắng (2014)… Năm 2020, nghệ sĩ vào vai chuyên gia bắt ma trong bộ phim điện ảnh Bí mật của gió. Vai diễn đánh dấu lần xuất hiện cuối cùng của nghệ sĩ Lê Hồng Giang trên màn ảnh rộng.
Trái ngược với hình ảnh hài hước trên sân khấu, các vai chính kịch của nam diễn viên Lê Hồng Giang thường là kiểu nhân vật có số phận bất hạnh. Tuy nhiên, hình ảnh nghệ sĩ Lê Hồng Giang với những vai diễn lấy nước mắt người xem sau cùng lại có phần xa lạ với khán giả đại chúng. Người đàn ông thực sự ghi dấu ấn trong ký ức nhiều thế hệ khi bước lên sân khấu hài và trở thành nghệ sĩ hài Giang Còi.
Nói về sự khai sinh của danh hài Giang Còi, phải kể đến công lao người đồng nghiệp, cũng là bạn diễn ăn ý hơn cả của anh, NSƯT Nguyễn Tiến Quang - hay còn được biết đến với nghệ danh Quang Tèo. Chia sẻ về người bạn thân thiết, NSƯT Nguyễn Tiến Quang nói: “Khi Giang học xong trường Sân khấu Điện ảnh, anh ấy không về đơn vị nào công tác mà tiếp tục đi học đạo diễn. Rồi nhân duyên khiến tôi và Giang trở thành bạn thân của nhau. Tôi đã kéo anh ấy vào nghề diễn hài và mãi cho đến bây giờ, khán giả vẫn luôn nhớ tới bộ đôi Giang Còi - Quang Tèo không thể tách rời”.
Trên sân khấu hài, Giang Còi và Quang Tèo diễn rất ăn ý và thành công vai hai người nông dân đã kém kiến thức lại quen thói tị nạnh, luôn sẵn sàng ăn miếng trả miếng đối phương. Đó là sự đả kích, châm biếm nhẹ nhàng những thói tật của người nông dân Bắc Bộ, nhưng đồng thời khắc họa một phần cuộc sống lam lũ cũng như khát vọng đổi đời của họ.
Sinh thời, bên cạnh vai trò diễn viên, Giang Còi cũng dấn thân vào việc hậu trường sản xuất phim. Nghệ sĩ từng là Giám đốc công ty tư nhân Hãng phim Hà Nội và ấp ủ nhiều dự án phim dài tập. Mang theo trăn trở về những vấn nạn trong đời sống học đường, nghệ sĩ Giang Còi đã thực thiện series phim dài 500 tập nhan đề Những quỷ sứ học đường. Anh là người tự tay viết kịch bản cũng như đạo diễn.
cả một đời sống giản dị
Tuy nhận được nhiều sự quan tâm và chú ý từ người hâm mộ, trong đời thường, nghệ sĩ Giang Còi luôn kín tiếng về hạnh phúc riêng. Khán giả biết anh đã trải qua hai cuộc hôn nhân đổ vỡ, có bốn người con. Nhưng câu chuyện xoay quanh hai lần hôn nhân tan vỡ ấy lại không bao giờ được nghệ sĩ tiết lộ.
Năm 2015, khi được hỏi về người vợ thứ hai kém mình 25 tuổi, nghệ sĩ Giang Còi chỉ cho biết cuộc hôn nhân giữa họ đã chấm dứt. Anh nhận lỗi về mình và không chia sẻ gì thêm. Từ đó, khán giả cũng không được thấy nghệ sĩ Giang Còi nhắc đến vợ hay chuyện hôn nhân trong quá khứ. Quỹ thời gian trong cuộc đời anh được dành toàn bộ cho lao động nghệ thuật và khu vườn tược xanh tốt.
Ngày 15/1, không lâu sau khi thông tin nghệ sĩ Giang Còi mắc bệnh ung thư được công bố, cố nghệ sĩ đã chia sẻ trên fanpage thông điệp đầy lạc quan: “Sinh, lão, bệnh, tử là lẽ tự nhiên ở đời. Cường độ lao động như mình mà vào tuổi này mới bệnh thì ông trời thương lắm rồi, kêu ca nỗi gì. Chẳng ‘đạo’, chẳng ‘diễn’ được thì viết. Phê bình, biên kịch, biên tập, miễn là được làm nghề thì cái sự tồn tại của mình mới gọi là ‘sống’ được”.
Trên màn ảnh, nghệ sĩ Giang Còi gắn liền với các vai diễn người dân quê quanh năm gắn bó với ruộng vườn. Sau màn ảnh, những năm cuối đời, hình ảnh anh đọng lại trong lòng khán giả cũng gắn liền với mảnh vườn rộng thênh thang chính tay mình vun trồng, chăm sóc.
Sinh thời, nghệ sĩ Giang Còi từng chia sẻ với báo chí mình bắt tay cải tạo khu đất hoang sở hữu thành trang trại từ năm 2001. Tới năm 2011, nghệ sĩ Giang Còi chính thức chuyển về đây sinh sống. Trong một thập kỷ qua, trừ những lúc đi diễn, làm phim hay cần vào nội thành giải quyết công việc, toàn bộ cuộc sống của nghệ sĩ đều gói gọn trong không gian xanh này.
Với cố nghệ sĩ, khu trang trại là niềm tự hào không vật chất nào đong đếm được. Đó là mảnh đất anh dồn bao công chăm bón, gây dựng; là nơi đón tiếp, gặp gỡ bạn bè trân quý; là mái nhà để trở về khi đã mỏi gối chùn chân và là nơi để thỏa sức sáng tạo của một người làm nghệ thuật…
Năm tháng cuối đời, nghệ sĩ Giang Còi thường xuyên chia sẻ với khán giả những câu chuyện giản dị xảy ra trong cuộc sống của mình. Hôm nay, danh hài quay video hướng dẫn khán giả cách trồng chanh, hôm khác, nghệ sĩ lại ngồi kể chuyện về đàn chó trung thành… Những câu chuyện bình dị và mộc mạc ấy mang đến cho khán giả ấn tượng về một nghệ sĩ Giang Còi chan hòa, giản dị và gần gũi như người hàng xóm chân tình.
Con trai cố nghệ sĩ chia sẻ: “Trong di chúc ba tôi để lại, ông muốn mình sẽ được chôn cất cùng cây đàn guitar, điếu xì gà, ca khúc ông yêu thích và tràng pháo tay của những người yêu mến vang lên thay lời đưa tiễn. Trọn vẹn - một cuộc đời cống hiến".
Xin gửi lời tiễn biệt, cố nghệ sĩ Giang Còi!
