Chắc hẳn, trong những câu chuyện cổ tích thuở ấu thơ, bạn đã từng hơn một lần bắt gặp hình ảnh những tòa thành nguy nga, lộng lẫy. Tại miền Nam nước Đức, người ta có thể tận mắt chứng kiến một lâu đài có thật ẩn mình giữa cảnh sắc thiên nhiên mênh mông và trữ tình. Không dừng lại ở vẻ ngoài tráng lệ, nó còn lưu giữ một câu chuyện lịch sử đầy trái ngang về một vị vua mang tâm hồn nhạy cảm và mộng mơ gần 200 năm về trước.
Kẻ mộng mơ hay vị vua điên xứ Bavaria
Lớn lên trong gia đình hoàng gia danh giá, vua Ludwig II dành cả tuổi thơ tại lâu đài Hohenschwangau xứ Bavaria miền Nam nước Đức. Hàng trăm bức bích họa lấy cảm hứng từ thời trung cổ, những tấm thảm trang trí được dệt cầu kì, công phu và phong cách kiến trúc Tân Gothic đã nuôi lớn sự đam mê dành cho cái đẹp và nghệ thuật bên trong chàng hoàng tử trẻ.
Khi lên ngôi vào năm 1864 ở tuổi tròn 18, Ludwig II có đầy đủ những gì mà người ta thường hình dung về một vị vua trẻ trong những câu chuyện cổ tích: vẻ ngoài ưa nhìn, hào hoa, tâm hồn lãng mạn và cởi mở với dân chúng. Chỉ có một điều, sự mơ mộng đã đưa ông đi quá xa khỏi trách nhiệm của một người trị vì vương quốc. Ludwig không tỏ ra quan tâm đến việc quản lý kinh tế đất nước, những vấn đề ngoại giao và cũng thường xuyên vắng mặt tại các cuộc họp quan trọng. Thay vì thế, ông dành toàn bộ tâm huyết của mình cho những dự án nghệ thuật tinh xảo nhưng vô cùng đắt đỏ. Một trong số đó là lâu đài Neuschwanstein - giấc mơ lớn nhất mà Ludwig ôm ấp cả đời.
Neuschwanstein là công trình khổng lồ nằm giữa ngọn đồi với tầm nhìn ôm trọn những dãy núi trùng điệp, thảo nguyên xanh non, khu rừng huyền bí và những hồ nước thơ mộng. Không ngạc nhiên khi việc xây dựng nó tiêu tốn một khoản chi phí khổng lồ. Tuy nhiên, trái với tưởng tượng của nhiều người, vua Ludwig không sử dụng ngân quỹ quốc gia để phục vụ cho niềm đam mê xa xỉ của mình mà thay vào đó, ông dùng toàn bộ tài sản cá nhân rồi tìm đến những khoản vay nặng lãi khổng lồ. Bỏ mặc lời khuyên của các cố vấn hoàng gia, ông say mê theo đuổi dự án để đời bằng mọi giá. Cũng vì quyết tâm này, Ludwig bị coi là một kẻ điên cuồng với chứng ám ảnh bởi cái đẹp, và vì thế không thích hợp để cai trị.
Thậm chí, nhiều thông tin ghi nhận rằng, trong những ngày tháng cuối cùng của cuộc đời, ông bị bắt giữ và buộc phải điều trị trong trại tâm thần với bác sĩ riêng. Cái chết của ông vào năm 1886 cũng là một bí ẩn gây nhiều tranh cãi. Người ta tìm thấy ông ngay tại lòng hồ Stanberg và đi đến kết luận đuối nước do tự sát.
Lâu đài cổ tích và giấc mộng dang dở
Tuổi thơ của vua Ludwig II chịu ảnh hưởng nhiều bởi sự giáo dục hà khắc và những tiêu chuẩn khắt khe của hoàng gia. Ông không tìm thấy sự thoải mái và đồng cảm từ gia đình mình. Có lẽ, đó cũng là một trong những lý do nhà vua quyết tâm xây dựng một thế giới của riêng mình - nơi tâm hồn nhạy cảm, tình yêu tự do và cái đẹp của ông được thỏa mãn.
Lâu đài Neuschwanstein là kết tinh của mọi khao khát ấy. Nằm biệt lập trên một đỉnh đồi đẹp như tranh vẽ giữa dãy núi Bavarian với những ngọn tháp mái nón nhấp nhô nổi bật và mặt tiền phủ bởi đá vôi trắng, lâu đài ẩn hiện giữa màn sương như một tiểu vương quốc huyền bí trong những câu chuyện thời thơ ấu. Độ cao lên đến hàng trăm mét so với mặt đất cho người ta một tầm nhìn tuyệt đẹp với bốn bề là những dãy núi xa xăm, mặt hồ trong vắt yên ả, rừng cây xanh rì cùng bầu trời thoáng rộng mênh mông ngay trước mắt.
Sự nguy nga ấy còn hé mở một vương quốc lộng lẫy và tráng lệ với những căn phòng được trang trí công phu, trần nhà dát vàng, bộ sưu tập đồ khảm tinh xảo, những bức họa khổng lồ, hội trường dành riêng cho âm nhạc hay khoảng sân rộng lớn nơi nhà vua có thể thoải mái tận hưởng bầu không khí trong lành của núi rừng bao quanh.
Với tầm nhìn vừa lãng mạn lại vừa hiện đại, vua Ludwig II quyết tâm tạo nên một sự kết hợp hài hòa giữa phong cách kiến trúc thời Trung cổ với những tiện nghi công nghệ hiện đại. Ở đó có bồn cầu xả nước, hệ thống nước nóng cung cấp cho nhà bếp và phòng tắm, hệ thống sưởi trung tâm, thang máy để vận chuyển các món ăn, điện thoại... Những công nghệ này được cho là tân tiến nhất vào thời điểm thế kỷ 19.
Ban đầu, vua Ludwig dự định dành 3 năm cho toàn bộ quá trình xây dựng dự án đầy tham vọng này. Tuy nhiên, ý tưởng thiết kế phức tạp cùng vị trí xây dựng nằm trên đỉnh đồi gây khó khăn cho việc vận chuyển và thi công. Kết quả là sau 5 năm xây dựng, chỉ phần lâu đài cửa ngõ được hoàn thành. Các chi tiết kĩ thuật được thêm vào sau đó gần 5 năm nhưng cho đến khi vua Ludwig II qua đời vào năm 1886, lâu đài cổ tích trong giấc mơ của ông vẫn còn đang dang dở.
Mặc dù nội thất phía trong chưa được hoàn thiện, Neuschwanchen vẫn trở thành một trong những địa điểm thăm quan nổi bật nhất nước Đức - nơi chào đón hơn 1,3 triệu lượt khách du lịch mỗi năm. Nó cũng là niềm cảm hứng lớn cho lâu đài trong bộ phim hoạt hình "Công chúa ngủ trong rừng" của Disney.
Hàng trăm năm đã trôi qua trong cái chớp mắt của lịch sử, Neuschwanstein vẫn sừng sững đứng giữa thiên nhiên xanh tươi như nó vốn dĩ thuộc về, lặng nhìn những đổi thay và thăng trầm của thời đại. Câu chuyện của vua Ludwig II vẫn chưa khi nào thôi quyến rũ những tâm hồn yêu cái đẹp, để rồi theo mỗi bước đi trong lâu đài cổ, người ta phần nào đều cảm thấy một sự khao khát đầy ám ảnh và nỗi da diết miên man của một giấc mộng đẹp chưa kịp hoàn thành.