Ngay khi mở cửa đón du khách, điện Kiến Trung đã thu hút rất nhiều lượt tham quan, đặc biệt là trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 vừa qua. Sức hút của điện Kiến Trung không chỉ đến từ vẻ đẹp tráng lệ bên ngoài mà còn bởi giá trị lịch sử và văn hóa to lớn mà nó mang lại.
Cánh cửa dẫn đến quá khứ của triều Nguyễn
Điện Kiến Trung, nơi từng vang bóng một thời của hai vị vua cuối cùng triều Nguyễn, nay đã thức giấc sau hơn 70 năm chìm trong im lặng. Nơi đây từng là nơi sinh hoạt, làm việc của vua Khải Định và sau đó trở thành tư cung của vua Bảo Đại.
Điện Kiến Trung gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử trọng đại. Vào ngày 06/11/1925, vua Khải Định băng hà tại chính điện này. Nơi đây cũng chứng kiến sự kiện trọng đại khi Hoàng hậu Nam Phương hạ sinh Thái tử Bảo Long vào ngày 04/01/1936.
Đặc biệt, điện Kiến Trung còn là nơi ghi dấu mốc lịch sử quan trọng vào ngày 29/08/1945. Tại đây, vua Bảo Đại đã có cuộc tiếp xúc đầu tiên với phái đoàn Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa để bàn bạc việc thoái vị. Sau đó, vào chiều 30/8/1945, trước hàng vạn người dân xứ Huế, vua Bảo Đại đã đọc bản tuyên cáo thoái vị, đánh dấu chấm hết cho chế độ phong kiến hàng nghìn năm, mở ra kỷ nguyên mới độc lập, tự do cho dân tộc.
Tuy nhiên, do ảnh hưởng của chiến tranh, điện Kiến Trung đã bị phá hủy hoàn toàn vào năm 1947, chỉ còn lại nền móng. Nơi đây nay trở thành di tích lịch sử, là lời nhắc nhở về một giai đoạn lịch sử huy hoàng và những biến động của triều đại phong kiến cuối cùng tại Việt Nam.
Ngôi điện nguy nga tráng lệ giữa lòng Cố đô Huế
Điện Kiến Trung mang vẻ đẹp độc đáo, là sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc Pháp, kiến trúc Phục hưng Ý và kiến trúc cổ truyền Việt Nam. Những đường nét hoa văn tinh xảo, màu sắc rực rỡ cùng những chi tiết trang trí cầu kỳ đã tạo nên một công trình kiến trúc vô cùng ấn tượng.
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, điện Kiến Trung đã có những giai đoạn xuống cấp và hư hỏng nặng nề. Tuy nhiên, nhờ vào nỗ lực trùng tu, phục dựng của các nhà khảo cổ học và kiến trúc sư, điện Kiến Trung đã dần lấy lại được vẻ đẹp vốn có của mình.
Dự án tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích điện Kiến Trung được thực hiện trên diện tích hơn 3.800 m2, với mục tiêu bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử, văn hóa của di sản này. Các đơn vị thi công đã tuân thủ nguyên tắc giữ nguyên cấu trúc nền móng hiện có, hạn chế tối đa sự can thiệp vào yếu tố gốc của di tích.
Tòa nhà chính điện Kiến Trung có hai tầng, cao khoảng 14 m và diện tích xây dựng khoảng 975 m2. Dự án tập trung vào việc tu bổ, phục hồi các hạng mục như mái ngói, hệ thống khung gỗ, cửa, vách, sàn nhà, các chi tiết trang trí... nhằm đảm bảo an toàn và giữ nguyên giá trị kiến trúc độc đáo của điện Kiến Trung.
Hệ thống tường bao, lan can, sân khuôn viên, các bậc cấp xung quanh tòa nhà chính cũng được gia cố và khôi phục để đảm bảo sự ổn định tổng thể và tính thẩm mỹ của khu đất. Dự án còn tu bổ các công trình nhỏ xung quanh điện Kiến Trung như đôn gạch, đài phun nước, súng thần công, nhà canh... nhằm hoàn thiện tổng thể kiến trúc và cảnh quan của di tích.
Dự án tiến hành bảo tồn nền móng của các công trình khác trong khuôn viên điện Kiến Trung như Đông Cung Lâu, Ngự Thư Phòng, Võ Hộ Giá Phòng và Ngự Phê Phòng, góp phần bảo tồn giá trị lịch sử và văn hóa của di tích. Hệ thống cây xanh trong khuôn viên di tích được bổ sung nhằm tạo cảnh quan đẹp mắt và hài hòa với kiến trúc của điện Kiến Trung.
Trước sự tráng lệ của điện Kiến Trung sau khi được phục dựng, nhiều người không khỏi ngỡ ngàng bởi vẻ đẹp của nó. Vẻ đẹp ấy càng khiến họ thêm bất ngờ khi biết rằng, trước đây, điện Kiến Trung đã bị phá hủy gần như hoàn toàn. Việc phục dựng một công trình kiến trúc đồ sộ như vậy một cách đầy đủ và hoành tráng đến thế quả là một kỳ tích phi thường. Sự “tái sinh” của điện Kiến Trung đã khơi dậy trong lòng người dân Việt Nam niềm hy vọng về việc phục hồi những di sản kiến trúc cổ kính khác trên khắp đất nước.
“Đứng trước điện Kiến Trung uy nghi tráng lệ, lòng tôi trào dâng niềm xúc động xen lẫn sự ngỡ ngàng. Ngôi điện từng bị phá hủy gần như hoàn toàn nay lại được phục dựng một cách đầy đủ, hoành tráng, khiến tôi không khỏi cảm phục sự nỗ lực và tâm huyết của những người gìn giữ di sản. Từng chi tiết kiến trúc, từng đường nét hoa văn đều được tái hiện một cách tinh xảo, mang đậm dấu ấn của thời đại triều Nguyễn. Nhìn vào điện Kiến Trung, tôi như được quay ngược thời gian, đắm chìm trong không gian lịch sử của dân tộc”, bà Hoàng Thị Bích Liên (du khách đến từ Hà Nội) chia sẻ.
Sau khi hoàn thành công trình phục dựng, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế còn dày công nghiên cứu, tham khảo nhiều nguồn tài liệu lịch sử để sắp xếp và trưng bày các hiện vật quý giá. Bước chân vào điện Kiến Trung, du khách không khỏi ngỡ ngàng trước kho tàng cổ vật vô cùng phong phú và độc đáo. Nơi đây trưng bày những hiện vật mang đậm dấu ấn thời đại, góp phần tái hiện cuộc sống sinh hoạt của các vị vua triều Nguyễn, đồng thời hé mở những câu chuyện lịch sử đầy bí ẩn và hấp dẫn.
Điểm nhấn thu hút du khách chính là những món đồ cá nhân của hai vị vua Khải Định và Bảo Đại. Du khách có thể chiêm ngưỡng đôi giày da màu đen bóng loáng, thường phục thêu hoa văn tinh xảo của vua Khải Định hay đôi giày thêu rồng vàng uy nghi của Hoàng thái tử Vĩnh Thụy (sau này là vua Bảo Đại). Bên cạnh đó, những vật dụng quen thuộc trong đời sống vua chúa như trấn phong, bàn ghế, chum, tủ khảm ốc xà cừ tinh xảo... cũng được trưng bày một cách trang trọng, góp phần tái hiện không gian sinh hoạt sang trọng và quyền lực của các vị vua triều Nguyễn.
Ngoài ra, du khách còn có cơ hội chiêm ngưỡng những bộ sưu tập cổ vật quý giá khác như đồ sứ, đồ đồng, tranh ảnh... Mỗi hiện vật đều mang một câu chuyện lịch sử riêng, góp phần làm sáng tỏ thêm về đời sống văn hóa, xã hội của triều Nguyễn trong giai đoạn cuối cùng.
Với sự sắp xếp khoa học và bài bản, cùng với việc chú trọng bảo quản và gìn giữ các hiện vật, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã biến điện Kiến Trung thành một bảo tàng thu nhỏ, nơi du khách có thể trải nghiệm và khám phá lịch sử một cách chân thực và sống động nhất.
Thông tin thêm:
Theo thông tin từ Sở Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế, trong dịp nghỉ lễ dài ngày 30/4 - 1/5 vừa qua, địa phương đã đón khoảng 110.000 lượt khách du lịch đến tham quan, nghỉ dưỡng. Trong số lượng khách du lịch đến Huế trong dịp lễ, có khoảng 58.000 lượt khách đã đặt phòng lưu trú, bao gồm 43.000 khách nội địa và 15.000 khách quốc tế.
Theo thống kê từ Ban Quản lý Di tích Cố đô Huế, trong 4 ngày nghỉ lễ từ ngày 27/4 đến ngày 30/4, Quần thể di tích cố đô Huế đã đón 58.385 lượt khách du lịch đến tham quan. Trong số đó, khách nội địa chiếm đa số với 43.510 lượt, khách quốc tế có 14.875 lượt. Doanh thu du lịch đạt gần 9 tỷ đồng. So sánh với cùng kỳ năm 2023, lượng khách đến Huế trong dịp lễ năm nay tăng 15,8%, doanh thu du lịch tăng 9,7%. Đây là tín hiệu tích cực cho ngành du lịch Huế sau một thời gian dài bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.