Ký sự săn ảnh cá voi ở biển Gia Lai

Từ 1/7, cá voi thường xuyên xuất hiện ở vùng biển Nhơn Lý, tỉnh Gia Lai (trước đây là tỉnh Bình Định). Những hình ảnh ghi lại cảnh tượng sinh vật khổng lồ của đại dương ngoi lên mặt biển săn mồi lan truyền trên mạng xã hội đã thu hút sự chú ý của người dân và cả những nhiếp ảnh gia yêu thích săn lùng những khoảnh khắc ấn tượng.

Trở về vùng biển của quê hương mình, anh Nguyễn Ngọc Thiện, nhiếp ảnh gia nổi tiếng ở TP.HCM cũng đã bắt trọn khoảnh khắc cá voi xuất hiện trên vùng biển Nhơn Lý, Quy Nhơn. Anh Thiện là tác giả từng đoạt giải thưởng Nhiếp Ảnh Gia Đại Dương của năm 2024 (Winner Award of Ocean Photographer Of The Year 2024) do tạp chí Hải Dương học Oceanographic tổ chức.

Bài liên quan

Thích thú với khoảnh khắc chứng kiến cá voi xanh săn mồi trên biển Đề Gi

Đàn cá voi xanh xuất hiện ven biển Bình Định

Hành trình theo dấu “gã khổng lồ của đại dương”

Từ lúc bình minh, anh Thiện cùng đoàn nhiếp ảnh gia theo thuyền của ngư dân rời bờ, hướng ra biển Nhơn Lý. Vùng biển trước Lăng Ông Nam Hải và tượng Phật Bà chùa Phước Sa, nơi gắn liền với tín ngưỡng linh thiêng của ngư dân chính là khu vực cá Ông thường xuyên trồi lên săn mồi.

Khoảng 5h30 sáng, trên bầu trời phía đông, từng đàn chim nhạn bay rợp một góc trời, lượn quanh không trung như những tín hiệu đầu tiên báo hiệu điều kỳ diệu sắp diễn ra. Theo lời ngư dân dày dạn kinh nghiệm, chim nhạn xuất hiện nhiều khi có luồng cá lớn dưới mặt biển và cá voi sẽ sớm xuất hiện để săn “mẻ cá lớn” này.

Vào một khoảnh khắc bất chợt, từ đằng xa, một cột nước trắng xoá phun lên giữa mặt biển phẳng lặng kèm theo âm thanh phì phì vang vọng. Từng lặn biển và chụp ảnh cùng nhiều loài cá dưới đại dương, anh Thiện nhận thấy âm thanh quen thuộc này và ngay lập tức ghi lại khoảnh khắc đã chờ đợi từ lâu.

Trong vài giây ngắn ngủi, cá voi trồi lên mặt biển, lớp da bóng nhẵn ánh lên dưới nắng. Con cá voi lượn vòng rồi há miệng đớp đàn cá nhỏ đang tụ lại gần bờ. Tuy nhiên, có vẻ như vẫn còn dè chừng với sự hiện diện của thuyền bè, chỉ khoảng 15-20 phút sau, cá voi lặn sâu và mất hút trong làn nước xanh.

Tưởng như chuyến đi đã khép lại, nhưng bất ngờ vào khoảng tầm 3 giờ chiều cùng ngày, cá thể cá voi này lại xuất hiện trở lại, vẫn ngay trước khu vực Lăng Ông Nam Hải. Lần này, nó trồi lên nhiều hơn, bơi lượn săn mồi trong nhiều giờ liền, không còn e dè như buổi sáng. Đầu của cá voi Bryde chiếm khoảng một phần tư toàn bộ chiều dài cơ thể của chúng nên những cú đớp mồi trở nên đầy uy lực giữa ánh chiều vàng khiến khung cảnh biển Nhơn Lý trở nên huy hoàng và sống động hơn bao giờ hết.

Sự quay trở lại đầy hứa hẹn

Theo Trung tâm Bảo tồn đa dạng sinh học và loài nguy cấp (CBES), loài cá voi xuất hiện tại khu vực này thuộc họ Bryde (Balaenoptera edeni) - một trong những động vật biển quý hiếm. Cá voi Bryde là thành viên của họ cá voi tấm sừng hàm, thường được tìm thấy ở các đại dương ấm áp, ôn đới bao gồm Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương.

Không giống như các loài cá voi khác chỉ có một đường gờ duy nhất trên mỏm của chúng, cá voi Bryde có ba đường gờ nổi bật ở phía trước lỗ phun nước của chúng. Cá voi có vây đuôi rộng, và vây lưng nhọn và có móc mạnh nằm ở khoảng hai phần ba phía sau cơ thể. Cá voi Bryde có 40 đến 70 rãnh họng ở mặt dưới của chúng mở rộng trong khi ăn và 250 đến 410 tấm sừng hàm thô, màu xám ở mỗi bên miệng của chúng hoạt động như bộ lọc trong khi chúng ăn. Cá voi Bryde đực thường nhỏ hơn một chút so với cá voi cái.

Khác với nhiều loài cá voi thường sống theo đàn, cá voi Bryde có tập tính săn mồi đơn lẻ hoặc theo nhóm nhỏ trong cùng gia đình. Một số quần thể cá voi Bryde di cư ngắn theo mùa, trong khi những quần thể khác không di cư, khiến chúng trở nên độc đáo so với các loài cá voi tấm sừng di cư khác.

Từ năm 2022 đến nay, cá voi Bryde thường xuyên bơi dọc vùng biển ven bờ của tỉnh Bình Định cũ, như Vũng Bồi (Phù Mỹ), Đề Gi (Phù Cát), Hòn Sẹo (TP Quy Nhơn) và Mũi Gành (thị xã Hoài Nhơn). Từ tháng 6 năm nay, cá voi quay lại và liên tục săn mồi ở Phù Mỹ và Nhơn Hải.

Những đàn cá voi thường xuyên xuất hiện và lưu trú lâu hơn tại vùng biển Gia Lai cho thấy hiệu quả bảo tồn môi trường và kiểm soát khai thác tận diệt. Đây cũng là tín hiệu tích cực cho tiềm năng phát triển du lịch sinh thái, thu hút du khách yêu thiên nhiên và hệ sinh thái biển.

Với người dân nơi đây, cá voi (cá Ông) không chỉ là linh vật, mà còn là biểu tượng của may mắn và sự kết nối thiêng liêng giữa con người với đại dương. Và với anh Thiện, ký sự theo dấu “gã khổng lồ của đại dương” không chỉ là một chuyến đi săn ảnh mà là một hành trình ghi lại khoảnh khắc kỳ diệu của thiên nhiên ngay trên chính quê hương mình.

Bài: Quỳnh Mai - Ảnh: Nguyễn Ngọc Thiện