“Tháng ba về, xao xuyến quá đi thôi
Bưởi đơm hoa trắng cả trời thương nhớ
Hương dìu dịu nồng nàn như hơi thở
Của một người… từ thuở rất xa xôi”
Hà Nội mùa này mưa xuân nồm ẩm, bầu trời lúc nào cũng đượm buồn bởi mây mù âm u và xám xịt. Ấy thế mà tất cả đều được cứu vớt chỉ bằng sắc trắng tinh khôi và hương thơm thuần khiết của hoa bưởi. Như một nàng thiếu nữ độ xuân thì, hoa bưởi quyến rũ với vẻ đẹp nhẹ nhàng, trắng ngần và trong veo.
Cứ đến độ sau Tết, khi thời tiết giao mùa trở nên rõ hơn, Hà Nội lại bắt đầu đón mùa hoa bưởi với những chùm hoa thơm ngây ngất lòng người. Đi dọc phố phường mùa này, ta bất giác đi chậm hơn một chút, để còn ngắm nhìn cái màu hoa trắng dễ chịu, để còn kịp tận hưởng những ngày Hà Nội tình như thơ nhưng cũng đủ làm cho tâm trạng thêm phần thư thái.
Những ngày này, trên những gánh hàng rong hay chiếc xe đạp cũ kỹ lại chất đầy những chùm hoa bưởi trắng xoá tinh khôi. Từ những con phố tấp nập người qua kẻ lại, cho đến góc nhỏ nằm sâu trong lòng phố cổ, người ta vẫn tìm thấy thoang thoảng một mùi hương quen thuộc, mộc mạc thật dễ chịu. Chỉ cần vô tình bắt gặp một nhành hoa bưởi khẽ đưa hương gợi sắc trên phố cũng đủ để ta bất giác nở nụ cười.
Vào mùa hoa bưởi nở, nhiều người lại tìm mua loài hoa này mang về cắm trong bình hoặc bày ra đĩa trưng trong phòng khách. Hương hoa bưởi nhè nhẹ lan tỏa ra cả nhà, xóa tan cái cảm giác ẩm mốc của đặc sản “mùa nồm” Hà Nội. Rồi dần dần, thú chơi hoa bưởi trở thành thói quen quyến luyến nhiều người vào mỗi độ tháng Ba.
Vài năm trở lại đây, ngày càng nhiều người ở Hà Nội say mê hương hoa bưởi. Loài hoa mộc mạc, thôn quê này xuất hiện trên những gánh hàng khắp các phố phường từ bán theo bó đến bán theo cân. So với các loại hoa tươi khác trên thị trường, hoa bưởi cũng nằm trong số những loại hoa có giá khá đắt đỏ. Bởi lẽ, hoa bưởi Diễn với bông nhỏ nhưng cành sai hoa, mùi hương thơm ngát đặc trưng có giá đắt nhất từ 500.000 đồng/kg. Dịp này, hoa bưởi đang rộ mùa, giá dao động từ 250.000 - 300.000 đồng/kg. Một số tiểu thương bán hoa bưởi theo bó nhỏ với giá 50.000 - 80.000 đồng/bó.
Theo tiểu thương bán hoa bưởi ở cổng Công viên Thống Nhất (Hà Nội) cho biết, cứ đến cuối tháng Hai đầu tháng Ba, chị lại nhập hoa bưởi về bán cho tới khi hết mùa. Giá hoa bưởi từ 300.000 đồng/kg, còn bông hoa rụng giá từ 150.000 đồng/kg. Khách hàng mua hoa bưởi hầu hết đều vì yêu thích mùi hương nên mỗi lần mua chỉ vài lạng, lượng khách mua từ 1 kg trở lên không nhiều.
Chỉ xuất hiện đúng một lần trong năm, cũng chẳng bao giờ kéo dài nổi quá 20 ngày nên ai ai cũng vội lưu giữ chút hương bưởi cho riêng mình. Chẳng phải một loài hoa xa xỉ hay phô trương, hoa bưởi mang cho mình nét đẹp mộc mạc, giản dị, nhẹ nhàng và thu hút rất riêng. Cũng chẳng cần quá phức tạp hay cầu kỳ, hoa bưởi cứ tự nhiên đi vào cuộc sống, vào thói quen, đi vào trong lời hát, câu thơ đến cả những món ăn quen thuộc hàng ngày.
Không chỉ để trưng bày trong nhà, người ta còn níu giữ hương hoa bưởi cả trong các món ăn ẩm thực thanh tao. Những món ăn thơm mùi hoa bưởi phải kể đến như sắn dây ướp hoa bưởi, bát chè nhãn lồng sen ướp hương hoa bưởi và mía ướp hoa bưởi… Thế mới thấy, người ta có cả hàng ngàn cách để lưu giữ mùi hương của loài hoa nhẹ nhàng và cuốn hút này.
Năm nào cũng vậy, cứ đến độ tháng Ba, người ta lại chờ đợi hoa bưởi như một điều gì đó rất đỗi thân quen mà nếu không có lại cảm thấy thiếu thiếu và bứt rứt. Và cứ thế, chẳng biết từ bao giờ, hoa bưởi bỗng trở thành một mùa hoa không thể thiếu trong 12 tháng của người Hà Nội. Một loài hoa giản dị mà mùi hương dù chỉ thoảng qua cũng khiến người ta mỉm cười nhận ra: “Mùi của Hà Nội”.