Bài và ảnh: Thanh Trà
Phần 1: Bất ngờ nối tiếp bất ngờ
Valletta - thủ đô lạ nhất châu Âu
Trước khi đáp xuống Valletta, thủ đô của Malta, Ông Huỳnh Trung Nam - Lãnh sự danh dự của đảo quốc Malta tại Việt Nam - nói với tôi: “Tham quan châu Âu, du khách thường trầm trồ khi chợt phát hiện một công trình kiến trúc cổ. Malta còn hơn thế, kiến trúc cổ xưa dày đặc đến mức khó tin”. Chỉ vỏn vẹn 300km2, dân số 390.000 người mà Malta lưu giữ đến 365 nhà thờ, đền cổ chủ yếu được xây dựng từ thế kỷ 16, nghĩa là phải ở tham quan một năm mới hết.
Nhưng điều làm tôi ấn tượng đầu tiên chính là những hàng cọ mọc dày khắp nơi, ngay giữa một thủ đô châu Âu khiến tôi có cảm giác như đang ở Trung Đông. Cũng đúng thôi, khí hậu Địa Trung Hải hầu như ấm áp suốt bốn mùa nên Malta chỉ có 60 ngày mưa mỗi năm, thuận lợi hàng đầu cho du lịch.
Vì đây là chuyến khảo sát du lịch Malta nên tôi đinh ninh xe đón đoàn đến làm việc ngay với Bộ Du lịch Malta sẽ dừng trước một toà nhà biệt lập trên đại lộ nào đó. Nhưng không, đang mải ngắm con phố nhỏ cổ kính thì Bộ Du lịch Malta hiện ra, nằm xen giữa nhà cổ của người dân. Nhìn chung, các toà nhà công quyền của Malta đều vậy, ngay cả trụ sở Bộ Ngoại giao hay Tổng cục Du lịch Malta cũng không tách biệt với nhà dân và có giá trị lịch sử như nhau, đều tựa như bảo tàng sống từ thời Trung cổ theo lối kiến trúc Baroque. Sự khác biệt chỉ là một tấm biển nhỏ khiêm tốn ghi chức năng toà nhà.
Thật khó hình dung, tháng trước tôi vừa ở Munich (Đức), chóng mặt vượt qua dòng người đi như thác đổ ào ào trên phố. Nhưng Valletta, một thủ đô thuộc liên minh châu Âu, lại nhẹ nhàng thong thả. Trên các phương tiện giao thông công cộng, người dân từ tốn lên xuống, vào ra chứ không vội vã chạy cho kịp tốc độ đóng cửa của tàu siêu tốc ở Tokyo (Nhật). Khách du lịch vì thế cứ thoải mái nghển cổ ngắm phố cổ, nhà cổ mà chẳng lo chạm vào ai. Có những lúc mải mê chụp ảnh tôi tiến ra giữa đường lúc nào không hay, phát hiện vài chiếc xe hơi đang phải dừng lại đợi mình, nhưng không ai cau có bấm còi hối thúc.
Những con đường cổ ở đây bé tẹo, chỉ sải hai bước chân là qua bên kia đường. Và điều tuyệt vời luôn nằm ở phía cuối những con đường: ở Valletta, đi đường nào cũng ra biển! Biển cũng là nguồn sống của người Malta. Du thuyền lớn như tàu Costa thường cập sát cảng ngay ở thành phố mang theo những đoàn hàng ngàn khách. Các vịnh hẹp lặng gió, mặt biển trong xanh là nơi neo đậu lý tưởng cho du thuyền hạng sang cùng bóng dáng triệu phú, tài tử giai nhân thế giới đổ về nghỉ dưỡng.
Bất ngờ phía sau ngõ nhỏ, phố nhỏ
Nhạc sĩ Lê Vinh có bài hát “Hà Nội và tôi” miêu tả “Ngõ nhỏ, phố nhỏ, nhà tôi ở đó...”. Chỉ một câu hát thôi mà không gian Hà Nội cổ hiện ra như chạm tay vào ngay được. Đi trên những con phố nhỏ chỉ toàn nhà cổ nối tiếp nhau ở Valletta, cũng khơi gợi cảm giác thân quen của Hà Nội, Hội An. Từ ban công nhà này có thể bắt tay người đứng trên ban công nhà đối diện. Nhìn xa những ban công bằng sắt uốn cong như dáng phụ nữ mang bầu toả ra không gian vẻ vừa kiêu hãnh vừa ấm áp lạ thường.
Đi trên những con phố nhỏ chỉ toàn nhà cổ nối tiếp nhau ở Valletta, cũng khơi gợi cảm giác thân quen của Hà Nội, Hội An. Từ ban công nhà này có thể bắt tay người đứng trên ban công nhà đối diện.
Nhưng bên trong nhà cổ ở Valletta mới thực sự bất ngờ. Phía sau bề ngoài nhỏ xinh và tinh xảo của những ngôi nhà cổ mặt tiền chỉ rộng chừng 5m, tôi ngỡ ngàng vì không gian hoành tráng bên trong: mỗi ngôi nhà như một thánh đường nhỏ với vòm cửa cao bề thế, dàn cột đá làm các bức phù điêu trở nên bí hiểm hơn dẫn lối ra khu sân vườn thoáng mát, sang trọng hàng tượng cổ. Ở trung tâm Valletta, bạn vào một cửa hàng lưu niệm hay nhà hàng, nhà dân cũng đều phát hiện không gian nhà cổ tương tự. Mặc cho các trung tâm mua sắm sầm uất cùng hai sòng bài nổi tiếng Dragonara, Portomaso phô bày đời sống châu Âu thời hiện đại, ngoài phố các xe di động bán rau củ, trái cây, dầu ôliu... vẫn giữ được vẻ đơn sơ gần gũi nếp xưa. Nói cách khác, người Malta vẫn đang sống trong không gian của hàng trăm năm trước, chỉ khác thời Trung cổ là nhà cổ dùng làm văn phòng làm việc giờ có thêm vách ngăn bằng kính chia phòng, bàn ghế xoay và màn hình máy tính nhấp nháy. Đến Malta không nhất thiết phải vào thăm bảo tàng. Vì cả quốc đảo là một bảo tàng mở giữa Địa Trung Hải biêng biếc màu ngọc bích.
Tôi vào kinh thành Mdina lúc phố đã lên đèn, khi ấy Mdina chìm trong một màu vàng ánh đồng huyền bí càng gợi cảm giác xưa cũ, xung quanh không một bóng người. Cô hướng dẫn viên Mely gọi vui Mdina là silent city- kinh thành câm lặng. Đường hào sâu bao quanh ngăn cách Mdina với nhịp sống bên ngoài khiến Mdina đẹp như nàng công chúa ngủ trong rừng. Buổi tối, nhà dân, đền thờ, cung điện đóng cửa để mặc cho mặt trời dần khuất sau biển quét lên thành quách một màu vàng nâu đặc trưng như thước phim quay chậm trở về thời đêm trường Trung cổ, nhịp chiến chinh trùng xuống khi hiệp sĩ hạ giáo gươm lúc chiều tà...
_645x485.jpg_0.jpg)
Các trang sử hơn 7.000 năm của Malta không hề khép lại mà vẫn gắn kết đời sống hiện tại. Cảm nhận trực quan kiểu này khiến cho du khách thấy mình thật may mắn được trải nghiệm một hành trình ngắn nhưng lịch sử dài.
Thông tin thêm:
+ Hành trình: Từ TPHCM, bay với Emirates Airlines đến Dubai, sau đó nối chuyến đến Malta.
+ Cộng hòa Malta có ba đảo chính được gọi là «ba đảo chị em», trong đó Malta ở phía nam là đảo lớn nhất, thứ hai là Gozo ở phía bắc còn cô út Comino nằm ở giữa. Các hoạt động du lịch phần lớn diễn ra ở ba đảo này nhưng phổ biến hơn cả là ở đảo Malta và Gozo.
+ Những người yêu điện ảnh trên khắp thế giới đều biết trong bộ phim Troy, phim trường thành Troy được xây dựng tại Fort Ricasoli trên đảo Malta; và những cảnh quan trọng khác diễn ra tại Mellieha, một thị trấn nhỏ ở phía bắc của Malta, và trên đảo nhỏ Comino. Malta còn là phim trường của bộ phim Thủy thủ Popeye, nay vẫn được bảo tồn nguyên vẹn.
+ Nằm trên đảo Malta, Valletta được Lonely Planet bình chọn vào top 10 thành phố du lịch sáng giá nhất thế giới trong năm 2015 và được chọn là thủ đô văn hóa của châu Âu vào năm 2018. Valletta cũng là một trong số ít thành phố được UNESCO công nhận di sản thế giới, nơi hội tụ trọn vẹn cả một không gian sinh tồn cổ, từ các công trình kiến trúc lâu đài, kinh thành cổ, nhà thờ, cung điện, nhà hát, khu vườn công cộng đến nhà ở, nơi làm việc, mua sắm… Đây là điểm khác biệt rõ nét nhất, độc đáo nhất của Valletta so với phần còn lại của các đô thị ở châu Âu.
+ Ẩm thực: Ở Malta có nhiều nhà hàng và quán cafe phục vụ nhiều loại rượu vang và món ăn ngon. Nhưng bạn một lần nên thử các món Al Fresco để tận hưởng hương vị Địa Trung Hải đặc trưng, đặc biệt là vào mùa hè. Khi đó, ngồi trong những nhà hàng nằm sát mặt nước vừa thưởng thức ẩm thực vừa ngoạn cảnh biển trời... là một trải nghiệm khó quên.
+ Trải nghiệm đêm phố cổ Valletta: Âm nhạc, các món ăn nhẹ, bia tươi hoặc cocktail trong không gian cổ kính lung linh ánh đèn đêm sẽ mang đến cho bạn cảm giác bị mê hoặc. Thích phong cách sôi động, bạn có thể ghé các nhà hàng, câu lạc bộ đêm nổi tiếng nằm ở khu Paceville & St Julian, Bugibba hoặc Qawra. Những người thích yên tĩnh, có thể vào những quán bar trên đường Republic...
+ Quà lưu niệm: Valletta được xây dựng nên từ những Hiệp sĩ Trung cổ, nên dấu ấn Hiệp sĩ thể hiện rõ nét ở đây, từ kiến trúc đến lối sống. Du lịch Malta, bạn đừng quên mua về làm quà tượng Hiệp sĩ Malta bằng kim loại - quà tặng đặc trưng của xứ này.
+ Tiền tệ: Cộng hòa Malta thuộc Liên minh châu Âu nên ở đây sử dụng đồng Euro. Bản tệ của Malta là đồng Lira Malta. Khách du lịch sử dụng phổ biến đồng Euro.
+ Malta chỉ cách đảo Sicily của Ý 93km về phía nam. Ở một số công ty du lịch, tour Malta thường kết nối đến Sicily và Dubai. Để có thêm thông tin chi tiết, có thể liên hệ: Saigontourist | 45 Lê Thánh Tôn, Q.1, TPHCM | Tel: 1900 1808 | Website: www.saigontourist.net
