Có dịp đến bang Sabah, Malaysia, chúng tôi may mắn khi là một trong những vị khách có cơ hội chiêm ngưỡng duy nhất một bông hoa Rafflesia đang nở vào thời điểm đẹp nhất tại vườn bảo tồn tư nhân Kokob Rafflesia ở cao nguyên Ranau.
Được biết đến là thực vật ký sinh, loài hoa lớn nhất thế giới có đường kính lên tới 1,2 m cùng trọng lượng khoảng 10 kg. Hoa Rafflesia không có lá và cũng chẳng có thân. Do kích thước khổng lồ và vẻ ngoài độc đáo, Rafflesia được mệnh danh là "vua của các loài hoa".
Suốt thời gian nở, hoa Rafflesia sẽ tạo ra một mùi thối như xác chết để thu hút các loài côn trùng tới và vô tình giúp chúng thụ phấn. Sau đó, bông hoa sẽ héo rũ để bắt đầu một chu kỳ mới. Mặc dù hoa nở có màu sắc đỏ sặc sỡ điểm xuyết thêm nhiều đốm trắng nhưng khi tỏa ra có mùi hôi thối nên thường có tên gọi khác là hoa xác chết.
Trên thế giới có khoảng 30 loài hoa thuộc giống Rafflesia. Tại bang Sabah, Malaysia là nơi có số lượng Rafflesia nhiều nhất với 9 loài được ghi nhận. Thời gian từ khi mọc đến lúc hoa nở dao động khoảng 7-13 tháng. Theo đó, Rafflesia là một loài quý hiếm và đang bị đe dọa, có nguy cơ tuyệt chủng cao. Môi trường sống của nó đang bị phá hủy do nạn phá rừng và sự thu hái quá mức để lấy làm thuốc truyền thống.
Ông Walter Deypalan, hướng dẫn viên du lịch ở thành phố Kota Kinabalu, bang Sabah cho hay: "Điều kiện để phát triển loài hoa này phải ở dưới bóng râm tránh ánh nắng mặt trời, thường nằm gần cây tre vì có thể hấp thụ nước, có thân cây để bám vào. Vòng đời bắt đầu nụ đến khi nở hoàn toàn dao động từ 7 - 13 tháng và nó chỉ diễn ra trong vòng 5 ngày là đã khô héo. Từ ngày thứ nhất đến ngày thứ 4 sẽ không có mùi, còn từ ngày thứ 5 trở đi mùi hôi thối sẽ tỏa ra sau đó rữa dần".
Rafflesia với vẻ đẹp kỳ lạ và độc đáo, là một loài hoa quý hiếm mà bất kỳ du khách nào khi đến Sabah, Malaysia cũng mong muốn được chiêm ngưỡng một lần. Tuy nở rộ trong khoảnh khắc ngắn ngủi, nhưng Rafflesia mang đến trải nghiệm ấn tượng và đầy bất ngờ, khơi gợi niềm đam mê khám phá thiên nhiên hoang dã của con người.
Sự xuất hiện của Rafflesia đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy ngành du lịch sinh thái tại Sabah. Trong bối cảnh du khách ngày càng ưa chuộng các hoạt động khám phá thiên nhiên, Rafflesia trở thành điểm nhấn độc đáo, thu hút du khách đến với vẻ đẹp hoang sơ và bí ẩn của các khu rừng nhiệt đới.
Theo đó, các công ty du lịch cũng kiếm được lợi nhuận từ việc bán vé du lịch đến địa điểm mỗi khi có hoa Rafflesia nở. Vẫn khó đoán được chính xác về thời gian nên mỗi lần hoa nở, khu vườn nhanh chóng thông báo đến các công ty du lịch để bán vé cho du khách đến chiêm ngưỡng.
Vườn bảo tồn tư nhân Kokob Rafflesia ở cao nguyên Ranau cách trung tâm thành phố Kota Kinabalu, Malaysia khoảng 120 km. Giá vé vào cổng khoảng 10 đến 30 Ringgit cho một người (50.000 - 150.000 đồng) tùy thuộc theo số hoa có tại vườn và người nước ngoài hay địa phương. Bông hoa này cũng xuất hiện trên tờ tiền 10 Ringgit của Malaysia.
Người dân tại vườn Kokob cho biết thêm, cuối tháng 3 và đầu tháng 4 hàng năm là thời điểm vàng để du khách có thể bắt gặp loài hoa quý hiếm này.