Giờ đây, dù không còn mang vẻ phồn hoa của quá khứ, phố cổ Bao Vinh vẫn giữ lại trong mình nét đẹp cổ kính, phảng phất hơi thở của thời gian, là điểm đến không thể bỏ qua cho những ai muốn khám phá nét văn hóa độc đáo của xứ Huế.
Vẻ đẹp trầm mặc của thương cảng một thời
Bao Vinh được hình thành từ thế kỷ 17, khi thương mại đường thủy phát triển mạnh mẽ. Nhờ vị trí thuận lợi, sát bên dòng Hương Giang, nơi đây nhanh chóng trở thành một cảng thương mại lớn, là nơi giao lưu hàng hóa, văn hóa của người Việt với nhiều nước trong khu vực. Theo những trang sử xưa, Bao Vinh từng rực rỡ với những con thuyền lớn, những khu phố buôn bán tấp nập, ngõ hẻm sôi động.
Dạo bước trên con đường nhỏ hẹp của Bao Vinh hôm nay, người ta có cảm giác như bước vào một khoảng không gian khác biệt, nơi thời gian như ngừng lại. Những ngôi nhà gỗ cổ xưa với những cánh cửa gỗ chạm trổ cầu kỳ vẫn còn nguyên vẹn dấu ấn lịch sử. Tuy nhiên, nhiều ngôi nhà trong phố cổ đã bị thời gian và biến đổi của đời sống hiện đại làm xuống cấp, chỉ còn một số ít vẫn giữ được hình dáng ban đầu.
Các ngôi nhà ở đây đa phần mang kiến trúc nhà rường truyền thống của Huế, với mái ngói âm dương phủ rêu phong, cột kèo bằng gỗ lim chắc chắn, nhưng không cao lớn hay hoành tráng. Chính sự khiêm nhường, giản dị này lại tạo nên không gian ấm cúng, gần gũi. Những mái nhà thấp dường như cũng phản ánh tính cách của người dân Bao Vinh: chất phác, trầm mặc và gắn bó với mảnh đất quê hương. Khi bước chân qua những ngôi nhà ấy, du khách không khỏi cảm thấy như được quay ngược về quá khứ, chạm vào từng lớp ký ức của một thời đã qua nhưng vẫn còn lưu giữ trong từng viên ngói, từng cánh cửa gỗ đã bạc màu thời gian.
Hơi thở Huế trong đời sống thường nhật
Chợ Bao Vinh là một trong những khu chợ cổ còn tồn tại từ thời kỳ thịnh vượng của phố cổ. Dù nhỏ bé, chợ vẫn tấp nập vào buổi sáng, với tiếng người mua kẻ bán rộn ràng trong không khí ấm cúng. Chị Nguyễn Thị Lan (58 tuổi), bán hàng ở chợ Bao Vinh hơn 30 năm, bồi hồi kể: “Ngày xưa, phố cổ đông vui lắm, nhà cửa san sát, người buôn bán nườm nượp. Bây giờ thì vắng hơn nhiều, nhưng tôi vẫn giữ cái quán nhỏ này để tiếp nối truyền thống gia đình”.
Với chị Lan, chợ Bao Vinh không chỉ là nơi kiếm sống mà còn là nơi lưu giữ ký ức về một thời phồn hoa đã qua. Chợ vẫn là nơi người dân địa phương tụ tập, trao đổi hàng hóa, nhưng giờ đây, nó đã mang một màu sắc mới, với những du khách đến tham quan và tìm hiểu về văn hóa địa phương.
Điều đặc biệt ở Bao Vinh không chỉ nằm ở kiến trúc cổ kính mà còn ở nhịp sống chậm rãi, trầm mặc, khác xa với sự sôi động của các đô thị du lịch hiện đại. Sáng sớm, trên bến sông, người dân vẫn ra chèo thuyền, buông lưới, bắt cá. Những quán nhỏ ven đường vẫn bán những món ăn bình dị như bún bò Huế, bánh canh Nam Phổ, bánh bèo, bánh nậm, đậm đà hương vị xứ kinh kỳ. Khung cảnh ấy như thể giữ lại trọn vẹn hình ảnh của một Huế mộng mơ, yên bình và đầy chất thơ.
Nhiều du khách cũng bày tỏ cảm xúc tương tự khi được trải nghiệm nhịp sống chậm rãi, dung dị của phố cổ. “Cảnh vật ở đây không lộng lẫy như các điểm du lịch khác, nhưng chính sự mộc mạc, gần gũi lại khiến tôi thấy quyến luyến. Thuyền bè trên sông Hương, những con hẻm nhỏ quanh co, và người dân nhiệt tình khiến Bao Vinh có sức hút riêng”, anh Tuấn Minh, một du khách từ TP.HCM bày tỏ.
Dù Bao Vinh không còn giữ được sự sầm uất như xưa, những giá trị lịch sử và văn hóa nơi đây vẫn còn vang vọng. Chính quyền và các cơ quan bảo tồn đã và đang có kế hoạch phục dựng và phát triển phố cổ để thu hút du khách, nhằm hồi sinh phần nào một Bao Vinh rực rỡ từng một thời vang bóng. Các chương trình bảo tồn di sản văn hóa, khôi phục làng nghề truyền thống, và khuyến khích người dân địa phương tham gia vào các hoạt động du lịch là một trong những hướng đi được cân nhắc để giữ lại nét độc đáo của phố cổ này.
Bao Vinh không chỉ là một điểm đến du lịch, mà còn là một phần ký ức không thể thiếu của Huế, nơi lưu giữ giá trị tinh thần và văn hóa độc đáo của vùng đất cố đô. Những ai yêu Huế, khi đến đây sẽ cảm nhận được nét đẹp hoài cổ, sự yên bình khác lạ, cùng với những dấu ấn lịch sử vang bóng một thời.