Giữa không gian nghệ thuật đương đại sôi động của khu 798, Bắc Kinh, một triển lãm ảnh mang đậm chất cổ điển phương Đông đang thu hút sự chú ý đặc biệt của giới mộ điệu. Đó là triển lãm “拂尘集” (Tập Phủ Trần – Dusting the Pass: Album of the Forbidden City) của nhiếp ảnh gia Tôn Doanh (孙郡). Đây là triển lãm toàn cầu đầu tiên của bộ ảnh được anh ấp ủ và dày công thực hiện suốt 9 năm, như một lời tri ân sâu sắc nhân dịp kỷ niệm 100 năm thành lập Bảo tàng Cố Cung.
Tôn Doanh được giới nghệ thuật ưu ái gọi bằng danh xưng “nhà thơ nhiếp ảnh phương Đông”. Khác biệt hoàn toàn với đa số nhiếp ảnh gia thời trang thường chuộng sự cầu kỳ, rực rỡ và tốc độ, Tôn Doanh chọn cho mình một con đường nghệ thuật đầy thử thách và cô độc: một con đường hẹp nơi mỗi bức ảnh được tạo ra bằng sự kiên nhẫn, tỉ mỉ và lòng tôn kính tuyệt đối với ánh sáng.
Suốt hành trình gần một thập kỷ, Tôn Doanh đã hơn 80 lần bước chân vào Cố Cung. Anh không chạy theo số lượng; triết lý sáng tác của anh là "mỗi ngày chỉ chụp một tấm". Sự tỉ mỉ này đôi khi đến mức phi thường: anh từng chờ đợi đến bốn năm chỉ để săn đón một khoảnh khắc ánh sáng duy nhất, đúng như dự tính của mình. Với Tôn Doanh, quá trình sáng tác không đơn thuần là ghi hình mà là một hành trình tinh thần sâu sắc: “mỗi bức ảnh là một lần hóa thân”, là một lần giao hòa, tìm kiếm sự đồng điệu giữa tâm hồn con người hiện đại và linh hồn bất diệt của không gian cổ xưa.
Trong không gian của Trung tâm Nghệ thuật Soul Art tại khu nghệ thuật 798, Bắc Kinh, triển lãm ảnh “拂尘集” (Tập Phủ Trần – Dusting the Pass: Album of the Forbidden City) của nhiếp ảnh gia Tôn Doanh (孙郡) đang thu hút đông đảo người yêu nghệ thuật
Chính sự kiên nhẫn và lòng tôn kính đối với di sản đã giúp Tôn Doanh tạo nên một góc nhìn hoàn toàn khác về Cố Cung. Bộ ảnh của anh là sự phản ánh của một nghệ sĩ có chiều sâu, người đã vượt qua cái rực rỡ bên ngoài để tìm về vẻ đẹp tĩnh tại, trầm mặc ẩn sâu trong từng mái ngói, bức tường.
Khác với đa số nhiếp ảnh gia thời trang chuộng sự cầu kỳ và rực rỡ, Tôn Doanh - được giới nghệ thuật gọi là “nhà thơ nhiếp ảnh phương Đông”
Tác phẩm trong Tập Phủ Trần ngay lập tức khiến người xem ngỡ ngàng trước câu hỏi: đây là ảnh chụp hay tranh vẽ? Bí quyết nằm ở phong cách nghệ thuật độc đáo mà Tôn Doanh theo đuổi: “Tân văn nhân họa” (新文人画). Anh đã kết hợp hoàn hảo nhiếp ảnh hiện đại với hội họa cổ truyền Trung Hoa thông qua kỹ pháp “tranh công bút tô màu thủ công” trên chính bức ảnh chụp.
Tác phẩm trong Tập Phủ Trần khiến người xem ngỡ ngàng: là ảnh chụp hay tranh vẽ? Anh đã dùng ống kính để ghi lại những góc ít được biết tới của Cố Cung, rồi kết hợp với phong cách “Tân văn nhân họa” (新文人画), sử dụng kỹ pháp “tranh công bút tô màu thủ công”
Sự kết hợp tỉ mỉ này đã tạo nên những khung hình mang đậm chất thơ, nơi ranh giới giữa nhiếp ảnh và hội họa được xóa nhòa một cách tài tình. Dưới ống kính và bàn tay của Tôn Doanh, những chi tiết quen thuộc của Cố Cung bỗng trở nên mềm mại và lãng mạn. Những mái ngói vàng, tường đỏ trở nên dịu nhẹ, trầm lắng. Bóng cây, làn khói sương mờ ảo bao phủ không gian, cung điện và sân vườn hiện lên tĩnh tại như trong một giấc mơ cổ xưa.
Đặc biệt, các nhân vật trong bộ ảnh, xuất hiện trong trang phục triều Thanh, đều mang dáng vẻ thanh tao, thoát tục với ánh mắt trầm tĩnh, tựa như họ vừa bước ra từ tranh cổ. Điều này tạo nên một cảm giác vừa xa xăm, huyền bí, lại vừa gần gũi đến lạ kỳ, mời gọi người xem bước vào không gian của di sản bằng cả tâm hồn. Tôn Doanh đã thành công trong việc ghi lại những góc ít được biết tới của Cố Cung, khai thác triệt để sự giao thoa giữa ánh sáng, màu sắc và kiến trúc để tìm lại vẻ đẹp tinh khiết, thuần túy nhất của phương Đông.
Dưới ống kính của anh, những mái ngói vàng, tường đỏ, bóng cây và làn khói sương mờ của Cố Cung bỗng trở nên mềm mại, tĩnh tại như trong một giấc mơ
Triển lãm “Tập Phủ Trần – Album of the Forbidden City by Sun Jun” được tổ chức tại Trung tâm Nghệ thuật Lĩnh, khu 798, Bắc Kinh, kéo dài từ ngày 27/9 đến 26/10/2025. Đây là hành trình tìm lại vẻ đẹp tinh khiết của phương Đông, nơi quá khứ được tỏa sáng lần nữa trong hiện tại, khẳng định “Trung Hoa chi mỹ” (Cái đẹp của Trung Hoa) bằng một ngôn ngữ nghệ thuật hoàn toàn mới.
Triển lãm được xem là cơ hội hiếm có để người yêu nghệ thuật chiêm ngưỡng một Cố Cung hoàn toàn khác biệt – một Cố Cung “không cần xếp hàng”. Tại đây, du khách có thể chậm rãi bước qua từng khung hình, lắng nghe nhịp thở của thời gian, cảm nhận sự tĩnh lặng và vẻ đẹp trầm lắng của di sản mà không bị xô bồ bởi đám đông. Họ được mời gọi cả tâm hồn để cảm nhận giá trị lịch sử, đưa người xem vào một không gian chiêm nghiệm sâu sắc, nơi vẻ đẹp truyền thống được tôn vinh ở cấp độ nghệ thuật cao nhất.
