Nghệ thuật ngẫu hứng qua hành trình du ngoạn của họa sỹ Lâm Sơn Thân

"Du Ngoạn" trưng bày 36 tác phẩm được sáng tác ngoài trời của họa sỹ Lâm Sơn Thân từ năm 2016 đến nay. Triển lãm như cột mốc đánh dấu một phần nhỏ trong hành trình chinh phục vẻ đẹp từ thiên nhiên của nam họa sỹ. "Nhìn lại hành trình hơn 10 năm vẽ trực hoạ ngoài trời, tôi cảm nhận được từng cung bậc cảm xúc đã qua, cũng như soi rọi được bản thân mình sau ngần ấy năm sáng tạo nghệ thuật", họa sỹ Lâm Sơn Thân chia sẻ với Travellive.

Du ngoạn cảm hứng, nghệ thuật ngẫu hứng

Năm 2019, khi trực họa Mũi Kê Gà (Bình Thuận), những đợt gió biển thổi mạnh mang theo cát leo lên những lớp sơn dầu còn ướt khiến quá trình trực họa bị gián đoạn. Trong cái khó, anh ló ra ý tưởng kết hợp cát biển cùng sơn dầu trên canvas. Loạt tranh Mũi Kê Gà từ đó được vẽ bằng chất liệu sơn dầu trộn cát, hơi thở của biển được quyện hòa trên những lớp sơn. Qua thời gian, những bức tranh rơi rụng ít nhiều hạt cát tự nhiên, để lộ ra những điểm sáng lỗ chỗ trên bề mặt rất thú vị.

Một hôm ngẫu hứng chui vào ổ gà vẽ tranh rồi để bức tranh dang dở lại đây, những chú gà đã vô tình bới tung bức vẽ của anh. Tưởng như những vết xước này phá hỏng bức tranh, nhưng tai nạn dở cười dở khóc này lại khiến cho tác phẩm trở nên đặc biệt hơn bao giờ hết. Đàn gà lại giúp anh một tay trong việc khai thác những lớp sơn nằm sâu bên dưới. Những-vết-gà-bới này trở thành nguồn cảm hứng để anh mạnh dạn khai phá một kỹ thuật mới trong chuỗi tác phẩm cùng tên của mình.

Từ những trải nghiệm bất ngờ, thú vị đến những trải nghiệm tâm linh trong suốt hành trình 10 năm "vừa phượt vừa vẽ" đều được thể hiện qua loạt tranh trong triển lãm. Tác phẩm Tiger's Nest, vốn được vẽ sau chuyến đi tới tu viện cùng tên tại Bhutan mang đến nhiều cung bậc cảm xúc hơn cả. Thời điểm anh đến đây trùng vào dịp lễ rất lớn, nhiều người vẫn tiếp tục con đường gian nan leo lên tu viện mặc cho mưa gió bão bùng. Cảnh tượng ấy, cùng tiếng tụng kinh liên tục của các vị sư trong tu viện vang vọng trong không gian rộng lớn khiến anh như chao đảo. Những lớp sơn tối màu bện chặt trên tấm canvas làm toát lên không khí bí ẩn, linh thiêng của không gian đó, cùng những đường nét lột tả sự ngây ngất của người họa sỹ khi bước đi trong những trải nghiệm tâm linh khó diễn đạt bằng ngôn từ.

Hành trình trực họa 10 năm cùng những trải nghiệm khó quên được gói lại với tác phẩm “Vị ngọt xứ Đà”, cũng là bức tranh chủ đạo của triển lãm. "Loạt tranh trong triển lãm này như giới thiệu tới khán giả một hành trình vừa phượt vừa vẽ, mở ra một chương mới trong hành trình tiếp theo của Thân. Riêng tác phẩm chủ đạo này được sáng tác trong sự hào hứng, hạnh phúc vì mình cảm nhận được chính mình trong đó. Được sáng tạo nghệ thuật với mình là niềm hạnh phúc, và nguồn cảm hứng sáng tạo đó lai được tiếp diễn sau bức tranh này", anh tâm sự.

Chân thật với chính mình là điều tiên quyết

Nổi bật nhất giữa loạt tranh trong "Du Ngoạn" có lẽ là tác phẩm "Cát trăng" được nam họa sỹ vẽ trong năm 2016. Tối giản, tĩnh lặng, nhẹ nhàng - trạng thái gần như khác biệt hoàn toàn giữa những bức tranh được sáng tác sau này của anh. Bức tranh này được nhiều người yêu thích, họ đặt câu hỏi tại sao anh không tiêp tục theo đuổi cách vẽ này. Nhưng với Thân, nghệ thuật của mình ở mỗi giai đoạn mang năng lượng khác nhau, đều thể hiện con người mình. Đến bây giờ, mình cảm thấy ý nghĩa của bức tranh này đối với hành trình làm nghệ thuật của mình nên mới đưa ra trưng bày", họa sỹ Lâm Sơn Thân bộc bạch.

7 năm ở chùa trong thời gian trước đó đã ảnh hưởng sâu sắc tới cảm hứng nghệ thuật của anh. Những bức tranh của họa sỹ Lâm Sơn Thân trong giai đoạn 2016 - 2018 đều tập trung khai thác thế giới yên bình. Anh diễn đạt nội tâm tĩnh lặng với loạt tranh mang trạng thái "thiền", nhưng gần 1000 tác phẩm sáng tác trong giai đoạn đó đều chưa từng xuất hiện trước công chúng. Anh xem loạt tranh sáng tác trong giai đoạn này chỉ là sự luyện tập, song vẫn lưu giữ chúng đến bây giờ. "Đối với mình những tác phẩm này là một phần trong cuộc đời, dù đẹp hay xấu, chúng vẫn mang ý nghĩa rất lớn", nam họa sỹ chia sẻ.

Nhưng không phải lúc nào những bức tranh cũng phản ánh đúng nội tâm của người họa sỹ. Ở giai đoạn đầu khi còn mông lung về phong cách cá nhân, anh đều phải cạo hết những gì mình vẽ ra bởi biết nó không phải con người của mình. "Mình dừng việc vẽ một thời gian để không bị cuốn vào vòng xoay của việc vẽ cho giống một ai đó. Mình tôn trọng những cảm xúc của bản thân, sống thật với cảm xúc đó. Chân thật với bản thân mình là điều tiên quyết trong hoạt động nghệ thuật", Họa sỹ Lâm Sơn Thân bộc bạch.

Khi rời khỏi môi trường đào tạo hàn lâm, họa sỹ Lâm Sơn Thân bắt đầu tìm những nguồn cảm hứng mới mẻ hơn cho sáng tạo nghệ thuật của mình. Anh không còn cảm thấy thoải mái với nguồn năng lượng cũ bởi nó khiến mình xa rời với thực tại cuộc sống và giới hạn khả năng sáng tạo. Từ đó, Lâm Sơn Thân bắt đầu đổi mới với nguồn năng lượng bùng nổ hơn.

Những tác phẩm được họa sỹ Lâm Sơn Thân sáng tác từ năm 2018 trở đi mang hơi hướng pha trộn giữa trường phái trừu tượng và ấn tượng với cách thể hiện phóng khoáng, mới mẻ. "Mình không muốn lệ thuộc vào quan sát, mà sáng tác theo cảm nhận và năng lượng bên trong mình. Mọi người thường gọi tên cho phong cách nghệ thuật của Lâm Sơn Thân là trường phái ý niệm. Thân không gọi tên và đóng đinh mình theo bất kỳ trường phái nào. Bởi điều đó có thể giới hạn khả năng sáng tạo nghệ thuật, cũng án ngữ sự thấu hiểu của mình với khả năng của bản thân. Mình hiểu bản thân mình đang làm gì là điều quan trọng nhất", nam họa sỹ tâm sự.

Bài và ảnh: Bi Lê