Hàng Thiếc ghi tên mình trong danh sách 36 phố cổ Hà Nội với nghề đúc thiếc, làm đồ gia dụng. Ngày nay, tiếng búa, tiếng gò hàn vẫn rộn ràng tạo nên nét độc đáo, đặc trưng riêng với người dân nơi đây.
Hà Nội đẹp qua những phố “Hàng”
Hà Nội 36 phố phường là một bức tranh muôn màu sắc, nơi giao thoa của những nét đẹp truyền thống và hiện đại. Mỗi con phố mang một nét đặc trưng riêng, từ phố Hàng Mã rực rỡ sắc màu đến phố Hàng Bạc tinh tế, từ phố Hàng Lược trầm lắng đến phố Đồng Xuân nhộn nhịp. Đến với 36 phố phường, du khách như lạc vào một thế giới kỳ diệu, nơi có thể khám phá những giá trị văn hóa độc đáo, thưởng thức những món ăn ngon và tìm hiểu về cuộc sống của người dân Hà Nội.
Hà Nội 36 phố phường là một bảo tàng kiến trúc sống động, nơi hội tụ những nét đẹp truyền thống và hiện đại. Những ngôi nhà cổ kính với mái ngói rêu phong, tường gạch sần sùi như kể những câu chuyện về một thời vàng son. Kiến trúc nhà ống đặc trưng, với mặt tiền là các cửa hàng buôn bán, đã tạo nên một không gian sống và làm việc độc đáo.
Có những nhà nghiên cứu đã đánh giá quy hoạch của người Pháp tại phố cổ vào đầu thế kỷ XX là sự kết hợp kiến trúc phương Tây và những điều kiện khí hậu bản địa để tạo nên một phố cổ “độc nhất, vô nhị” trong khu vực Đông Nam Á. Đặc biệt, phố cổ xưa kia là một “trung tâm” giao thương buôn bán lớn, tại đây, còn lưu giữ nhiều dấu ấn tôn giáo, tín ngưỡng bản địa, phong tục tập quán lâu đời.
Điều làm cho văn hóa Hà Nội được nhiều người ca tụng, chính là “cốt cách” người dân tại đây. “Chất” Hà Nội thường bình dị, kín đáo, tinh tế nhưng vẫn hào hoa, thanh lịch. Đặc trưng cơ bản trong văn hóa giao tiếp của người Hà Nội là thái độ trọng giao tiếp, lấy tình cảm làm nguyên tắc ứng xử. Trong khi nói chuyện, người Hà Nội “gốc” chú ý đến đối tượng giao tiếp, hay hỏi han, quan sát, đánh giá tỉ mỉ đối phương. Cách thức giao tiếp mềm mỏng, tế nhị với sự hỗ trợ của những nghi thức.
Nghề cũ nơi phố xưa
Hàng Thiếc, một góc nhỏ bình yên giữa lòng Hà Nội cổ kính, vẫn giữ vẹn nét đẹp truyền thống qua bao biến đổi của thời gian. Nằm khiêm nhường trong khu phố cổ, con phố nhỏ này như một bảo tàng sống động, lưu giữ những giá trị văn hóa đặc trưng của người Hà Nội xưa. Tiếng búa đập, tiếng hàn thiếc vang lên đều đặn, hòa quyện vào không gian cổ xưa, tạo nên một bản giao hưởng trầm lắng, sâu lắng. Mỗi ngôi nhà trên phố Hàng Thiếc đều mang một câu chuyện riêng, một dấu ấn riêng, kể về một thời vàng son của nghề thủ công truyền thống.
Phố có chiều dài 136 m, bắt đầu từ ngã tư Bát Đàn – Thuốc Bắc tới ngã ba Hàng Thiếc – Hàng Nón, thuộc phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Phố xưa nằm trên đất thôn Yên Nội, tổng Tiền Túc, huyện Thọ Xương.
Xưa kia, phố Hàng Thiếc vang danh với những sản phẩm thủ công tinh xảo làm từ thiếc. Lư hương nghi ngút khói trầm, ấm trà giữ ấm, khay đựng chén... là những hình ảnh quen thuộc trong mỗi gia đình Hà Nội. Bởi vậy người Pháp đặt tên phố là Rue des Ferblanties (Phố thợ làm hàng sắt tây). Nhưng người dân Hà Nội vẫn quen gọi tên cũ là Hàng Thiếc.
Thế nhưng, theo dòng chảy của thời gian, nhu cầu sử dụng đồ thiếc dần thay đổi. Những người thợ tài hoa nơi đây đã nhanh chóng thích nghi, chuyển mình sang chế tác đồ dùng từ sắt tây. Những thùng dầu hỏa cũ kỹ được tái sinh thành những chiếc chậu giặt, gáo múc, thùng gánh nước... vừa tiện dụng lại mang đậm nét dân gian. Dù tên phố có đổi thay theo thời gian, nhưng trong lòng người dân Hà Nội, Hàng Thiếc vẫn mãi là địa chỉ của những sản phẩm thủ công độc đáo, gắn liền với bao kỷ niệm.
Sau này, thợ trên phố còn làm cả hàng từ tôn, kẽm tạo ra những sản phẩm gia dụng bền đẹp. Trong những năm gần đây, nhiều cửa hàng bán sản phẩm làm từ vật liệu mới là inox, phục vụ đời sống gia đình.
Những năm 1930-1940, đây là thời hoàng kim của phố Hàng Thiếc, nơi đây được ví như một tổ ấm của các nghệ nhân tài hoa. Tiếng búa đập, tiếng hàn thiếc vang lên rộn rã, hòa quyện với tiếng gọi mời khách hàng của các cửa hàng gương, kính. Con phố nhỏ hẹp bỗng trở nên sầm uất, nhộn nhịp một cách lạ thường. Mỗi ngôi nhà là một xưởng thủ công, mỗi người thợ là một nghệ sĩ, cùng nhau tạo nên những sản phẩm độc đáo, phục vụ cho cuộc sống của người dân Hà Nội. Dù thời gian đã trôi qua, phố Hàng Thiếc vẫn giữ được nét quyến rũ riêng, là minh chứng cho sự bền bỉ của nghề thủ công truyền thống.