Đầu năm 2022, Lô Lô Chải được công nhận Làng Văn hóa Du lịch. Gần hai năm qua, chính quyền và người dân đã cùng phối hợp làm du lịch chuyên nghiệp và bài bản hơn, lượng du khách đến thôn ngày càng đông. Đối với những ai đang mong muốn tìm kiếm một địa điểm để tạm trốn khỏi thành phố đầy khói bụi, Lô Lô Chải sẽ là điểm đến lý tưởng bạn có thể lưu lại trong cẩm nang du lịch của mình.
Thôn Lô Lô Chải (thuộc xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn) nằm sát điểm cực Bắc Việt Nam, cách cột cờ Lũng Cú khoảng 1.5 km. Đây là nơi sinh sống của tộc người Mông lẫn người Lô Lô xuyên suốt các thập kỷ. Nơi này lưu giữ biết bao giá trị văn hóa cộng đồng của các tộc người trên cao nguyên đá Đồng Văn. Ngôi làng được ví như thế giới cổ tích bởi sở hữu những nếp nhà bình yên và xinh đẹp.
Bản làng xinh đẹp tựa cổ tích
Từng ghé thăm Lô Lô Chải ba lần, Tuấn Đào, nhiếp ảnh gia ở Hà Nội, hồi tưởng lại kỷ niệm lần đầu đặt chân đến đây: “Lần đầu mình đến Lô Lô Chải cách đây khoảng 9-10 năm trước. Khi đó, bản vẫn là một địa danh khá xa lạ, giáp biên giới và còn nghèo khó. Mình vẫn nhớ kỉ niệm được dân bản chạy ra cổng gọi mình vào nhà ăn Tết. Lần đầu được ngồi mâm các cụ trong bản, uống chén rượu ngô và ăn thịt lợn bản”.
Lần này trở lại, Tuấn Đào không khỏi ngỡ ngàng trước sự thay đổi “lột xác” tích cực của Lô Lô Chải. “Thật sự không thể ngờ Lô Lô Chải như lột xác hoàn toàn. Mình thấy được sự tự hào của người dân nơi đây khi bảo mình: Anh vào bản chơi đi. Bây giờ khác lắm rồi. Đẹp lắm anh ạ”, chàng nhiếp ảnh gia tâm sự.
Hiện nay, bản làng Lô Lô Chải vẫn lưu giữ được những giá trị về văn hóa, vật chất và tinh thần của các dân tộc vùng cao. Dạo một vòng quanh Lô Lô Chải, du khách được chiêm ngưỡng kiến trúc nhà trình tường đặc trưng thường thấy ở cao nguyên đá Hà Giang. Các mái nhà lợp ngói máng nằm san sát nhau tạo nên khung cảnh bình dị và yên ả.
Những ngôi nhà trình tường của đồng bào Lô Lô có các vách đất màu nâu nằm thấp thoáng phía sau hàng rào đá. Không chỉ mang nét đẹp vùng cao mà còn thể hiện kỹ thuật làm nhà đơn giản nhưng không kém phần chắc chắn của người dân. Nhà ở đây chủ yếu xây bằng đất sét và đất thịt, tường rào được dựng bằng đá.
“Những ngôi nhà trình tường hiện vẫn còn, được trang trí cải tạo rất nên thơ. Bức tường đá đã được dỡ ra cho thấp xuống giữa các nhà tạo không gian mở. Khu tường bê tông đã được tháo dỡ. Mọi thứ được trang trí rất thân thiện và hài hoà. Cái cổng ‘hươu cao cổ’ cũng đã được sửa lại cho đồng bộ. Lững thững đi trong buổi chiều tà quanh bản, qua những ngôi nhà với cây đào chìa ra ngoài đường, trời hoàng hôn tuyệt đẹp. Mình tự nghĩ nếu vào mùa hoa chắc nơi này nên thơ lắm”, Tuấn Đào chia sẻ.
Không phát triển theo hình thức bê tông hóa, Lô Lô Chải vẫn giữ trọn vẻ đẹp bình yên hiếm nơi nào có được. Những căn homestay, quán ăn và quán cafe tại đây trở thành điểm đến ưa thích của các tín đồ đam mê bản sắc văn hóa dân tộc vùng cao. Từ đó, du lịch Lô Lô Chải ngày càng phát triển và được nhiều người biết đến hơn, mang lại nguồn thu nhập giúp người dân cải thiện cuộc sống.
“Mình gặp những đoàn nước ngoài lên đến năm bảy chục người, tức là từng đấy bạn người Việt hỗ trợ lái xe, từng đấy chiếc xe máy được thuê, từng đấy bữa ăn… hỗ trợ du lịch và con người nơi đây không ít”, chàng nhiếp ảnh gia nói.
Đậm đà bản sắc văn hóa vùng cao
Không chỉ vậy, Lô Lô Chải còn lưu giữ biết bao làng nghề truyền thống nổi tiếng như làm mộc, thêu thùa cùng những lễ hội trứ danh như Lễ cúng Thần Rừng, Lễ mừng lúa, mừng nhà mới… Đến đây, du khách có thể bắt gặp những cô gái trẻ và phụ nữ trung niên mặc bộ trang phục dân tộc. Bạn cũng có thể khoác trên mình bộ trang phục truyền thống rực rỡ sắc màu độc đáo bậc nhất Hà Giang và ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ này.
Bên cạnh đó, du khách có thể thử chơi những nhạc cụ dân tộc như trống, kèn... Đặc biệt, những ai hiếu kỳ với nhạc cụ trống đồng cổ cũng có thể thỏa sức khám phá ở Lô Lô Chải - nơi được cho là duy nhất trên thế giới còn sử dụng nhạc cụ trống đồng cổ trong đời sống.
Bản làng Lô Lô Chải nép mình giữa cao nguyên lộng gió là điểm đến lý tưởng cho những ai đang tìm kiếm chốn bình yên, thư thái để nghỉ ngơi. Cuộc phiêu lưu đến ngôi làng cổ tích không chỉ giúp bạn có những phút giây thư giãn mà còn tô điểm thêm cho hành trình trải nghiệm nét chấm phá đầy đặc sắc.