Bánh trôi, bánh chay và hương vị cổ truyền Tết Hàn thực

10/04/2024

Tết Hàn thực (mùng 3 tháng 3 âm lịch) là một ngày lễ truyền thống mang đậm dấu ấn văn hóa lúa nước của dân tộc Việt Nam. Không chỉ bởi ý nghĩa tưởng nhớ đến công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ, Tết Hàn thực còn ghi dấu nhờ những món ăn đặc trưng, trong đó nổi bật là bánh trôi, bánh chay.

Nét đẹp văn hóa ngày Tết Hàn thực

Bánh trôi, bánh chay - hai món bánh tưởng chừng đơn giản nhưng lại chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc trong ngày Tết Hàn thực. Bánh trôi với hình ảnh những viên tròn trịa, mềm dẻo, ẩn mình bên trong là nhân đường ngọt ngào, tượng trưng cho sự sung túc, viên mãn. Bánh chay thanh tao, nhẹ nhàng với vỏ bánh mỏng mịn, nhân đậu xanh ngọt thanh, thể hiện sự thanh lọc tâm hồn và mong ước về một cuộc sống bình an, thanh thản.

Có lẽ, nhiều người vẫn nghĩ rằng tên gọi bánh trôi, bánh chay có thể bắt nguồn từ cách chế biến món bánh này. Tuy nhiên, theo nhiều tài liệu về ẩm thực Việt Nam, nguồn gốc của nó còn ẩn chứa một ý nghĩa sâu sắc hơn, gắn liền với truyền thuyết Con Rồng Cháu Tiên.

Bánh trôi, bánh chay - hai món bánh tưởng chừng đơn giản nhưng lại chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc trong ngày Tết Hàn thực.

Bánh trôi, bánh chay - hai món bánh tưởng chừng đơn giản nhưng lại chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc trong ngày Tết Hàn thực.

Từ thời Hùng Vương, tục làm bánh trôi, bánh chay đã xuất hiện. Hai loại bánh này được xem như biểu tượng cho sự tích “bọc trăm trứng” của Âu Cơ và Lạc Long Quân. Trăm viên bánh nhỏ tượng trưng cho trăm trứng của Âu Cơ và Lạc Long Quân. Bánh trôi với phần nhân đường ngọt ngào, tượng trưng cho năm mươi người con theo mẹ Âu Cơ lên rừng. Bánh chay với vẻ ngoài thanh tao, tượng trưng cho năm mươi người con theo cha Lạc Long Quân xuống biển.

Bánh trôi, bánh chay không chỉ là món ăn ngon mà còn mang giá trị văn hóa truyền thống lâu đời. Mỗi dịp Tết Hàn Thực, người Việt lại cùng nhau thưởng thức món bánh này để tưởng nhớ về nguồn cội dân tộc.

Dọc các phố phường, nhiều hàng quán đã bày bán món bánh trôi, bánh chay

Dọc các phố phường, nhiều hàng quán đã bày bán món bánh trôi, bánh chay

Bài liên quan

Nơi lưu giữ hương vị bánh trôi, bánh chay truyền thống

Vào ngày Tết Hàn thực, người Hà Nội xưa thường tự tay làm bánh chay, bánh trôi để dâng cúng tổ tiên. Ngày nay, dù món bánh này được bán quanh năm tại nhiều cửa hàng nhưng quán chè Mười Sáu của gia đình ông Thanh vẫn là điểm đến ưa thích của những thực khách sành ăn Hà Thành.

Quán chè Mười Sáu của gia đình ông Thanh là điểm đến ưa thích của những thực khách sành ăn Hà Thành.

Quán chè Mười Sáu của gia đình ông Thanh là điểm đến ưa thích của những thực khách sành ăn Hà Thành.

Trên con phố Ngô Thì Nhậm nhộn nhịp, quán chè Mười Sáu đã tồn tại hơn 30 năm, trở thành điểm đến quen thuộc của người dân Hà Nội.

Trên con phố Ngô Thì Nhậm nhộn nhịp, quán chè Mười Sáu đã tồn tại hơn 30 năm, trở thành điểm đến quen thuộc của người dân Hà Nội.

Trên con phố Ngô Thì Nhậm nhộn nhịp, quán chè Mười Sáu đã tồn tại hơn 30 năm, trở thành điểm đến quen thuộc của người dân Hà Nội. Không chỉ đông khách vào dịp Tết Hàn thực, quán còn thu hút thực khách bởi hương vị thơm ngon của các món chè truyền thống.

Trang thông tin du lịch và phong cách sống Travellive+

Mỗi chén chè tại đây đều được nấu từ nguyên liệu tự nhiên, tuyển chọn kỹ lưỡng, mang đến hương vị thanh mát, ngọt ngào. Chè đỗ đen bùi bùi, chè đỗ xanh dẻo thơm, chè sen dừa thanh tao, chè kho béo ngậy... Mỗi loại chè đều mang một hương vị riêng làm say lòng thực khách.

Khác với nhiều nơi chỉ bán bánh trôi, bánh chay vào dịp Tết Hàn thực, quán chè Mười Sáu phục vụ món bánh này quanh năm.

Khác với nhiều nơi chỉ bán bánh trôi, bánh chay vào dịp Tết Hàn thực, quán chè Mười Sáu phục vụ món bánh này quanh năm.

Tuy nhiên, “ngôi sao sáng” của quán chè Mười Sáu chính là bánh trôi, bánh chay. Khác với nhiều nơi chỉ bán bánh trôi, bánh chay vào dịp Tết Hàn thực, quán chè Mười Sáu phục vụ món bánh này quanh năm. Vào những ngày Tết Hàn thực, nhu cầu thưởng thức món bánh này tăng cao, do vậy quán phải tăng lượng nguyên liệu lên nhiều lần. Nếu ngày thường, quán chỉ sử dụng 5 kg bột nếp để làm bánh thì vào những ngày Tết Hàn thực, lượng bột nếp tăng lên đến 50 kg hoặc hơn.

Theo chia sẻ của chủ quán chè Mười Sáu, để có được những đĩa bánh ngon, việc lựa chọn nguyên liệu đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bánh được làm từ những nguyên liệu nguyên chất, tươi ngon nhất, đảm bảo hương vị thơm ngon và giữ được nét tinh túy của món ăn truyền thống.

Bánh được làm từ những nguyên liệu nguyên chất, tươi ngon nhất, đảm bảo hương vị thơm ngon và giữ được nét tinh túy của món ăn truyền thống.

Bánh được làm từ những nguyên liệu nguyên chất, tươi ngon nhất, đảm bảo hương vị thơm ngon và giữ được nét tinh túy của món ăn truyền thống.

Sau khi chọn nguyên liệu, công đoạn nặn và nấu bánh cũng cần sự tỉ mỉ và cẩn thận. Bánh trôi được nặn thành những viên tròn nhỏ xinh, vỏ bánh mềm dẻo, bên trong là nhân đường ngọt ngào. Bánh chay có vỏ bánh mỏng, dai dai, quyện cùng nhân đậu xanh bùi bùi.

Điều đặc biệt tạo nên sự khác biệt của bánh trôi, bánh chay tại quán Mười Sáu chính là kỹ thuật làm bánh gia truyền lâu năm. Bánh trôi với vị mềm dẻo của bột quyện cùng vị ngọt của đường phên, thoang thoảng chút cay ấm của gừng và bùi béo của vừng. Trong khi đó, bánh chay lại là sự kết hợp hài hòa của lớp bột dẻo, bùi thơm của đậu xanh và cái sóng sánh của bột sắn, tràn đầy hương vị thuần tuý cổ truyền.

Điều đặc biệt tạo nên sự khác biệt của bánh trôi, bánh chay tại quán Mười Sáu chính là kỹ thuật làm bánh gia truyền lâu năm.

Điều đặc biệt tạo nên sự khác biệt của bánh trôi, bánh chay tại quán Mười Sáu chính là kỹ thuật làm bánh gia truyền lâu năm.

Ngày Tết Hàn thực năm nay, giá bánh trôi tại quán chè Mười Sáu vẫn giữ nguyên mức 20.000 đồng/đĩa và bánh chay là 25.000 đồng/ly, không thay đổi so với ngày thường. Mức giá này được đánh giá là hợp lý, phù hợp với túi tiền của nhiều người.

Theo ghi nhận, lượng khách mua bánh chay tại quán vào ngày Tết Hàn thực tăng cao so với ngày thường. Mỗi người thường mua 3-4 bát bánh về để thắp hương tưởng nhớ tổ tiên và cùng gia đình thưởng thức. Tuy nhiên, cũng có những khách mua đến hàng chục bát để chia sẻ với người thân và bạn bè.

Ngày Tết Hàn thực năm nay, giá bánh trôi tại quán chè Mười Sáu vẫn giữ nguyên mức 20.000 đồng/đĩa và bánh chay là 25.000 đồng/ly, không thay đổi so với ngày thường.

Ngày Tết Hàn thực năm nay, giá bánh trôi tại quán chè Mười Sáu vẫn giữ nguyên mức 20.000 đồng/đĩa và bánh chay là 25.000 đồng/ly, không thay đổi so với ngày thường.

“Quán chè Mười Sáu luôn tấp nập khách ra vào. Dù đông đúc, nhưng đối với tôi, nơi đây lại vô cùng quen thuộc. Bởi từ khi còn nhỏ, tôi đã được thưởng thức hương vị thơm ngon của bánh trôi, bánh chay tại đây. Tết Hàn thực hàng năm, việc đến quán Mười Sáu mua bánh trôi, bánh chay cho gia đình đã trở thành một thói quen không thể thiếu của tôi”, anh Hoàng Tùng (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) chia sẻ.

Có thể nói, bánh trôi, bánh chay tại quán Mười Sáu không chỉ là một món ăn ngon mà còn như một phần của văn hóa ẩm thực Hà Nội. Mỗi khi thưởng thức món bánh này tại đây, thực khách như được quay ngược thời gian trở về với những ký ức tuổi thơ và cảm nhận được nét đẹp tinh túy của ẩm thực truyền thống.

Lượng khách mua bánh chay tại quán vào ngày Tết Hàn thực tăng cao so với ngày thường.

Lượng khách mua bánh chay tại quán vào ngày Tết Hàn thực tăng cao so với ngày thường.

Mỗi khi thưởng thức món bánh này tại đây, thực khách như được quay ngược thời gian trở về với những ký ức tuổi thơ và cảm nhận được nét đẹp tinh túy của ẩm thực truyền thống.

Mỗi khi thưởng thức món bánh này tại đây, thực khách như được quay ngược thời gian trở về với những ký ức tuổi thơ và cảm nhận được nét đẹp tinh túy của ẩm thực truyền thống.

Bài và ảnh: Phương Mai
Trang thông tin du lịch và phong cách sống Travellive+
Trang thông tin du lịch và phong cách sống Travellive+
RELATED ARTICLES