Đèo Hải Vân có chiều dài 21km, với đỉnh cao nhất là 496m so với mực nước biển. Giao thông qua đèo Hải Vân khó khăn đối với đường bộ và đường sắt do địa hình hiểm trở.
Cung đường sắt Hải Vân là cung đường vượt qua đèo từ Đà Nẵng đến Thừa Thiên - Huế (và ngược lại), qua các ga: Kim Liên, Hải Vân Nam (thuộc Đà Nẵng), Hải Vân (nằm giữa đèo), Hải Vân Bắc, Lăng Cô (thuộc Thừa Thiên - Huế). Trong đó các ga Kim Liên và Lăng Cô nằm hai bên chân đèo; còn các ga Hải Vân Nam, Hải Vân, Hải Vân Bắc thuộc đèo. Cung đường sắt Hải Vân nằm phía đông trục đường bộ (Quốc lộ 1), sát biển. Cung Hải Vân đi trên triền núi, qua 18 cầu và 6 hầm chui, trong đó hầm ngắn nhất là 85m, hầm dài nhất là 600m. Cung Hải Vân có độ dốc lớn, nhiều khúc quanh co với bán kính nhỏ. Trước kia, khi các đoàn tàu vượt Hải Vân, ngành đường sắt dùng đầu máy hơi nước hay các đầu máy diesel thế hệ cũ đều phải tăng cường thêm một đầu máy đẩy. Tàu qua Hải Vân đi với một tốc độ rất chậm…
Tuy nhiên, trên cung đường Hải Vân, du khách đi tàu có thể ngắm nhìn cảnh thiên nhiên hùng vĩ tuyệt đẹp. Từ trên tàu có thể thấy những vách núi dựng đứng ở phía Tây và biển Đông ngay sát dưới chân; từ cửa sổ toa tàu có thể nhìn thấy cả đoàn tàu đang uốn lượn men theo triền núi. Cho dù hiện nay đường bộ đã có hầm Hải Vân xuyên qua núi thì nhiều người vẫn chọn cách đi tàu để có thể thưởng ngoạn phong cảnh kỳ thú của Hải Vân – nơi giao thoa giữa hai miền nam bắc, nơi được mệnh danh là “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”
Tàu lên dốc và đi xuyên hầm qua núi
Có những đoạn tàu đi sát ra biển - địa phận Hải Vân Nam (Đà Nẵng)
Một bên là vách núi, bên kia là vực sâu
Cảnh thiên nhiên hùng vỹ và kỳ thú
Một dòng suối chảy ra biển
Nhà ga ở địa phận bắc Hải Vân. Đây là trạm kỹ thuật và nơi tránh tàu
Góc cua rất gấp, có thể nhìn thấy cả đoàn tàu
Biển Lăng Cô thuộc địa phận Thừa Thiên - Huế
Ga Lăng Cô (Thừa Thiên - Huế), nơi kết thúc Cung Hải Vân
Đoạn đường Lăng Cô, đã qua con đèo, độ cao tuyến đường sắt gần với mực nước biển
Bài và ảnh: Hà Thành
