Sự phô trương trong đám cưới Ấn Độ thời đại dịch

Đám cưới thu nhỏ

Hai tháng sau khi Uthara Murugamanikkam và Dhamodaran Subramanian gặp nhau hồi tháng 11 năm ngoái, gia đình họ bắt đầu lên kế hoạch cho đám cưới.

Cặp đôi đến từ thành phố Chennai ở bang Tamil Nadu ở Nam Ấn Độ, lẽ ra sẽ đính hôn vào đầu tháng 3 và kết hôn vào tháng 6. Đám cưới dự kiến diễn ra ở Coimbatore, cách Chennai 500 km, với sự tham dự của 250 người bạn thân và gia đình. Sau đó sẽ là buổi tiệc cho 500 khách và một dạ tiệc lớn hơn ở Chennai cho 750 khách.

Lễ đính hôn diễn ra suôn sẻ. Tuy nhiên, chưa đầy một tuần sau, Tổ chức Y tế Thế giới tuyên bố Covid-19 là đại dịch, và Ấn Độ bị phong tỏa.

"Thời gian trôi qua, chúng tôi nghĩ đến hai điều: hoãn đám cưới lại hoặc vẫn tổ chức," anh Murugamanikkam, 30 tuổi, người điều hành cơ sở bán các sản phẩm chăm sóc da và làm tóc thủ công, cho biết. "Chúng tôi mau chóng nhận ra rằng mình không chắc khi nào mọi thứ sẽ tốt hơn." Cặp đôi quyết định vẫn tổ chức đám cưới ở Chennai, nhưng chỉ gia đình thân thiết có mặt.

Chỉ có 15 người tham dự vào ngày 7/6 khi cô dâu và chú rể kết hôn tại một ngôi đền nhỏ. "Ước mơ duy nhất của tôi là có bạn bè và gia đình đến dự đám cưới để chia vui, trêu chọc, giúp tôi sẵn sàng. Nhưng giờ đây chúng tôi có một câu chuyện để kể cho con cháu. Tôi không hối tiếc chút nào về đám cưới thân mật này," cô nói.

Giờ đây khi mà đại dịch đã khiến các đám cưới đỉnh cao ở Ấn Độ phải ngưng lại, các cặp đôi đã phải tìm cách làm sao để cho những sự kiện nhỏ trở nên đáng nhớ giữa những hạn chế nhằm phòng chống dịch. Nhìn trong bối cảnh đại dịch, liệu đám cưới nhỏ có thể tiếp tục được tổ chức không, hay là nhu cầu cần làm đám cưới linh đình ở Ấn Độ quá mạnh?

Ở Ấn Độ, lên kế hoạch cho đám cưới thường phải tính đến sự cân bằng tinh tế giữa mong muốn của các cặp đôi, ước mơ của gia đình và mong đợi của khách mời. Đám cưới thường được coi là dịp để thể hiện uy thế của gia đình. Đám cưới linh đình là chuẩn mực, và các gia đình được đánh giá tùy vào sự hiếu khách của họ. Danh sách khách mời thường bao gồm họ hàng xa và người mới quen. Ngân sách dao động từ 6.000 đến 13.000 USD cho đám cưới bình dân; 41.000 và 80.000 USD cho đám cưới sang trọng; và 100.000 cho đến 1 triệu USD cho cuộc vui chơi xa hoa, theo các chuyên gia trong ngành tổ chức tiệc cưới.

Xã hội Ấn Độ bị phân hóa sâu sắc theo giai tầng và giai cấp, do đó, kỳ vọng cụ thể về đám cưới cũng khác biệt đối với mỗi thành phần khác nhau trong xã hội. Nhìn chung, các bậc cha mẹ phải dành dụm tiền bạc trong hàng chục năm (và thường mắc nợ) cho điều mà họ coi là trách nhiệm lớn nhất với con cái, đặc biệt là con gái. Trong một tập phim Made in Heaven, bộ phim nhiều tập mới đây của Amazon lấy bối cảnh là những đám cưới hào nhoáng, chiếu cảnh một người cha vay ngân hàng làm đám cưới cho con gái mà không nói cho con biết, chỉ để hoàn thành ước mơ của cô về một đám cưới hoàn hảo.

Thể hiện địa vị xã hội

Ý tưởng về đám cưới lớn để đánh dấu địa vị xã hội đã ăn sâu và tiếp tục được củng cố với quảng cáo của các ngành thời trang, trang sức và tạo hình đám cưới.

Nhà xã hội học Patricia Uberoi từng gọi đám cưới ở Ấn Độ là "nơi dễ thấy nhất sự tiêu thụ và sự lãng phí rõ ràng", còn theo phân tích của KPMG, một gia đình Ấn Độ trung bình chi khoảng một phần năm tài sản dành dụm cho đám cưới của con cái.

Với khoảng 10 triệu đám cưới diễn ra ở Ấn Độ mỗi năm, ngành công nghiệp này được báo cáo rộng rãi là trị giá khoảng 40 tỷ đến 50 tỷ USD hàng năm, chỉ đứng sau Mỹ.

Bất chấp những nỗ lực hết lần này đến lần khác để giảm bớt độ tốn kém, các đám cưới đã trở nên lộng lẫy hơn trong những năm qua. Những lễ cưới tưng bừng của các gia đình doanh nhân giàu có và gia đình Bollywood đã trở thành chủ đề thu hút các khán giả trên cả nước.

"Cho đến đầu năm nay, người ta còn tự hỏi liệu đám cưới Ấn Độ sẽ còn lớn như thế nào. Nó giống như một cuộc đua. Đã lớn lại còn lớn hơn, nhất là ở các nhà thu nhập cao," ông Parthip Thyagrajan, Giám đốc Điều hành của WeddingSutra, một cổng thông tin đám cưới nổi tiếng cho biết.

Cơ hội cắt giảm chi phí

Khi ngành công nghiệp hùng mạnh này đi từ bùng nổ thành đóng cửa chỉ sau một đêm, những hạn chế chống dịch đã đem lại lợi ích cho một số người.

Rasika Kshirsagar và Ajinkya Meher, đều là hướng dẫn viên yoga ở Mumbai, không muốn vung tiền làm đám cưới linh đình. Nhưng, giống như nhiều cặp đôi khác, họ đã từ bỏ ý định này để làm vui lòng cha mẹ.

Họ đã chọn một ngày trong tháng 3 tại một địa điểm có sức chứa khoảng 700 người, nhưng dịch Covid-19 buộc họ phải hủy đám cưới.

Khi các hạn chế được nới lỏng một chút sau ba tháng, họ đã tổ chức một lễ cưới nhỏ chỉ với 25 người tham dự. "Cuối cùng thì chúng tôi cũng có được thứ mình muốn," anh Kshirsagar, 29 tuổi, nói. Và họ chỉ bỏ ra số tiền là 20% ngân sách ban đầu.

Họ hy vọng số tiền tiết kiệm được sẽ giúp họ bắt đầu cuộc sống hôn nhân. "Chúng tôi luôn muốn đi du lịch khắp đất nước và thế giới, trong vài tháng để dạy yoga. Chúng tôi hy vọng sẽ sử dụng số tiền tiết kiệm được vào việc đó."

Đám cưới thực dụng

Đối với những người khác, một lễ cưới nhỏ là một vấn đề thực dụng.

Tiến sĩ Sharada Rao ở Mumbai có con gái sống ở Mỹ và con rể tương lai ở Singapore. Hai người cần phải kết hôn trước khi con gái bà có thị thực để đoàn tụ với chồng ở Singapore. "Đại dịch không biết chừng nào mới kết thúc và thật không công bằng nếu cứ để cuộc sống của chúng bị treo như vậy," bà Rao nói. "Chúng tôi là một gia đình đơn giản. Chúng tôi chưa bao giờ có nguyện vọng làm một lễ cưới lớn, nhưng chúng tôi muốn có nhiều sự kiện hơn." Ngân sách tặng quà của gia đình không thay đổi và quà sẽ được chuyển đến tay các thành viên gia đình mặc dù họ không thể tham dự. Đám cưới nhỏ hiện được lên kế hoạch vào tháng 1/2021 tại khu vườn của một khách sạn ở Mumbai.

Cũng có những dấu hiệu cho thấy mọi người đang cố gắng tổ chức đám cưới một cách nồng hậu đầy sáng tạo, thay vì hoàn toàn thắt lưng buộc bụng.

"Ví dụ, mọi người làm đám cưới theo kiểu ngồi vào bàn ăn bữa trưa thay vì tiệc đứng," cô Sejal Deshpande, người sáng lập Shaadi Ityaadi, công ty tổ chức đám cưới chuyên về đám cưới bền vững, nói. Cô đã lên kế hoạch một đám cưới vào tháng 10, trong đó cặp đôi gửi các gói đồ ăn cho người thân và bạn bè, những người mà nếu không có dịch thì sẽ có mặt tại đám cưới.

Mặc dù nhiều người cuối cùng sẽ chọn tổ chức đám cưới nhỏ hơn trong vài tháng tới, nhưng không rõ là cách tiếp cận mới này có trở thành truyền thống mới hay không.

Theo Parul Bhandari, phó giáo sư xã hội học tại Đại học Jindal Global, một phần nguyên nhân là do hôn nhân của người Ấn Độ gắn chặt vào cấu trúc gia đình và họ hàng. "Các gia đình giữ liên lạc thường xuyên với đại gia đình và họ hàng, không chỉ vào lúc đám cưới, mà còn trong các nghi lễ và lễ hội tôn giáo. Bằng cách này, đại gia đình và họ hàng tạo thành một phần quan trọng trong kết cấu xã hội Ấn Độ và do đó, việc phải tính đến họ trong một nghi thức quan trọng là hôn nhân được coi là hợp lý."

Đám cưới du lịch

Ông Thyagrajan từ công ty WeddingSutra tin rằng quan niệm về đám cưới linh đình đã gắn chặt vào văn hóa Ấn Độ. "Đám cưới lớn là một đặc điểm quan trọng trong văn hóa của chúng tôi. Đó là một dịp đặc biệt. Đó là một phần của ngành công nghiệp hạnh phúc. Nó sẽ trở lại," ông nói, mặc dù ông tin rằng điều này có thể mất một hoặc hai năm.

Thật vậy, sau khi đại dịch diễn ra được chín tháng, có những dấu hiệu cho thấy sự quan tâm đang hồi phục trở lại.

Các phòng tiệc tại các khách sạn năm sao đã chứng kiến lượng đặt tiệc cưới tăng vọt trong tháng 11 và tháng 12.

Tuy nhiên, chủ nhân đám cưới phải có một chút sáng tạo; Ekta Saigal Lulla, chuyên gia tổ chức đám cưới cho biết, trong một đám cưới sắp tới, khách hàng của bà đã yêu cầu tất cả các khách mời phải được xét nghiệm Covid-19 hai ngày trước lễ cưới. Lulla đã cộng tác với một cơ sở xét nghiệm chẩn đoán. "Tụ tập xã hội và giãn cách xã hội không đi chung với nhau, cho dù có cố gắng đến đâu. Đó là lý do tại sao chúng tôi chủ động tiến hành biện pháp đề phòng," cô nói.

Việc chọn làm đám cưới ở những địa điểm lý tưởng, vốn đã bị lãng quên trong vài tháng qua, nay cũng đang dần tăng tốc lại. Saigal Lulla nói rằng các địa điểm mới đang được khám phá, từ đảo Cyprus đến Malta và Việt Nam. Giờ đây khi số khách mời đã ít hơn, mọi người đang tập trung vào việc đem đến trải nghiệm hoành tráng hơn cho khách, cô nói. "Vì vậy, thay vì đến, chẳng hạn như Lisbon, một điểm đến làm đám cưới nổi tiếng ở Bồ Đào Nha, mọi người đang tìm đến những nơi khác như Sintra hoặc Algarve, nơi họ có thể thuê một lâu đài."

Những quốc gia như Thụy Sĩ, nơi trước đây không phải là nơi tổ chức đám cưới các do địa điểm thường nhỏ, hiện cũng là một lựa chọn. "Do danh sách khách mời ít hơn, khách hàng có thể mua hết chỗ nào đó và biến nó thành trải nghiệm đáng nhớ cho số ít khách mời đó."

Pramod Lunawat, chuyên viên tổ chức đám cưới ở Kolkata, cũng đang lên kế hoạch tổ chức một đám cưới ở Bahrain. Ông cho biết khách hàng không quan tâm đến an toàn đi lại bởi vì "họ sẽ bỏ tiền thuê trọn chuyến bay thay vì bay trên chuyến bay dân dụng".

Mặc dù đại dịch đã làm thay đổi nhiều cách sống của chúng ta, nhưng sự ăn sâu của đám cưới Ấn Độ chứng tỏ một số truyền thống văn hóa bất biến như thế nào. Những buổi lễ trọng đại như những đám cưới này có thể thích ứng, đặc biệt là khi Covid-19 vẫn hiển hiện trong mọi sự kiện.

Nhưng ngay cả khi những chủ nhân đám cưới ở Ấn Độ - và những người xã giao trên khắp thế giới - đang buộc phải suy nghĩ không theo lối mòn, một số nghi lễ có vẻ như quan trọng hơn nhiều so với những thách thức mà chúng phải đối mặt.

Hà Lê