Trước hết, cần phân biệt giữa hai kiểu tắm suối nước nóng của Nhật Bản là sentou và onsen. Sentou là nước nóng được đun lên rồi đổ vào bồn còn onsen là suối nước nóng hoàn toàn tự nhiên. Suối dùng để tắm onsen là nước khoáng nguyên chất, rất tốt cho sức khoẻ. Tắm onsen không những có tác dụng thư giãn và nuôi dưỡng tinh thần mà ngâm mình trong suối nước nóng còn có tác dụng chữa bệnh rất tốt.
Có hai kiểu tắm onsen là tắm lộ thiên (rotenburo hoặc notenburo) và tắm bồn trong nhà (uchiyu). Tùy vào điểm đến và sở thích, du khách có thể chọn cho mình kiểu tắm onsen ưa thích. Rotenburo có giá khoảng 800 yên (160.000 đồng/ngày), còn uchiyu được tích hợp trong các khách sạn, lữ quán (ryokan) hoặc nhà trọ (minshuku), giá từ khoảng 5.000 yên đến 10.000 yên (1-2 triệu/ngày), bao gồm ăn uống và nghỉ ngơi.
Tuy nhiên, dù chọn cách nào, du khách cũng cần phải nắm được và tuân thủ những quy tắc nhất định sau:
- Tắm đúng nơi quy định
Hầu hết các onsen luôn có hai khu riêng biệt, dành cho nam và nữ, các lối vào được ngăn bằng bức màn màu xanh cho nam và màu đỏ cho nữ.
- Để tư trang ở khu riêng
Đây cũng là khu thay đồ và để các vật dụng cá nhân, mỗi du khách cất tư trang cá nhân vào một tủ đựng đồ và đeo chìa khóa trên tay cả trong lúc ngâm mình.
- Khỏa thân hoàn toàn
Đó là quy tắc quan trọng mà du khách cần phải nhớ và không ngoại lệ cho bất kỳ ai. Người Nhật quan niệm khi thưởng thức những thú vui tao nhã, mọi khoảng cách đều được xóa bỏ.
- Làm sạch cơ thể trước khi tắm
Trước khi ngâm mình dưới dòng nước suối ấm nóng, du khách cần phải tắm rửa sạch sẽ. Khu tắm rửa cũng nằm chung trong khu tắm onsen tuy nhiên được đặt ở góc riêng, cùng với ghế, chậu tắm và các đồ dùng vệ sinh cơ bản. Du khách có thể mang theo xà phòng, sữa tắm và dầu gội riêng nếu muốn. Chỉ sau khi đã sạch sẽ, du khách mới có thể vào bồn tắm.
- Mang theo khăn riêng
Các khu tắm onsen đều có cho thuê khăn tắm, tuy nhiên du khách nên mang khăn riêng để cảm thấy thoải mái khi sử dụng. Đặc biệt du khách không được mang khăn tắm xuống dưới bồn nước nóng.
- Thử nhiệt độ nước
Trong khi tắm rửa làm sạch cơ thể, du khách nên sử dụng vòi nước nóng để cơ thể bắt đầu làm quen nhiệt độ. Trước khi xuống hãy ngâm đôi chân trong khoảng vài phút để cảm nhận nhiệt độ. Sau khi quen với độ nóng của nước, du khách hãy tận hưởng những giây phút thoải mái với dòng nước ấm áp và tiết trời se lạnh mùa đông.
- Không để tóc chạm vào nước tắm
Tóc phải được buộc lên hoặc quấn bằng một chiếc khăn nhỏ. Không bao giờ ngâm đầu (từ cổ trở lên) hoặc để tóc chạm vào nước tắm.
- Không chụp ảnh
Không được sử dụng điện thoại cũng như các loại máy chụp ảnh trong khu vực tắm công cộng.
- Cấm những người xăm mình
Theo quan niệm của người Nhật Bản, hình xăm là dấu hiệu của giới xã hội đen Nhật Bản (yakuza) nên ít nhiều có thể khiến du khách khác cảm thấy sợ hãi. Vì vậy các khu onsen đều cấm những người xăm mình, một bộ phận người Nhật Bản xăm mình cũng ý thức được đều này nên họ hầu như không vào onsen. Tuy nhiên với người nước ngoài thì họ được phép nếu hình xăm ở mức quy định. Thường có những biển hiệu bên ngoài onsen cho biết liệu người xăm mình có được phép vào tắm hay không.
- Cấm ăn và hút thuốc
Hút thuốc ở nơi công cộng là điều bị cấm ở Nhật Bản, và ăn ở khu vực tắm onsen cũng không được phép. Ở những khu vực được phép nhâm nhi chút sake nóng, du khách cần phải hỏi quầy tiếp tân. Nếu muốn không gian riêng tư, du khách hãy chọn uchiyu những lữ quán truyền thống Nhật Bản.
- Uống nhiều nước
Uống nhiều nước, đồng thời tránh uống rượu trong vài giờ trước và sau khi tắm vì nó sẽ khiến bạn mất nước nhiều hơn.
- Đảm bảo sức khỏe
Không tắm suối nước nóng khi đang có vấn đề về sức khỏe như đau bụng hoặc buồn nôn, khi đang trong kỳ kinh nguyệt, hoặc có tiền sử bệnh tim mạch, cao huyết áp.
- Lau sạch cơ thể sau khi tắm
Onsen tự nhiên đều là những khoáng chất thiên nhiên có khả năng chữa bệnh và làm cơ thể thư giãn hài hòa nên có mùi khá đặc trưng. Do đó, du khách không cần tắm lại bằng nước sạch mà chỉ cần lau khô toàn bộ cơ thể sau khi ngâm mình trong suối nước nóng.
